Житија

Велик ревнител за православието, и нов маченик на Христа Бога, се покажа мудар Кипријане, заблудата агарина презирајќи ја, и сите страдања машки ги претрпе.

Веруваме дека заради молитвите на таквите подвижници издржала Русија и бил спасен Петербург. На студ и во жега, на ветар и на дожд – старецот упорно барал да му помогнат да отиде до каменот; без оглед на своите многу болести тој го продоложувал недостижниот 1000-дневен подвиг. Така, од ден на ден,..

За сите кои ќе го сретнеле, иако тој тоа никогаш не го признавал тоа, Отец Јован бил еден навистина голем духовник: постел цело време, јадел само еднаш на неколку дена, бил буден во секое време, спиел само по неколку часа преку ноќта; додека се молел, цело време правел безбројни поклони.
Еднаш, помладиот брат го прашал за некои зборови, од кои би имал духовна полза. Отец Јован му рекол:

11 февруари 2017
"Три светители: Организатор, молитвеник и проповедник"Толку често Василиј, Григориј и Јован ги спомнуваме заедно, што станува тешко да се размислува за нив одделно. Воедно, тие се како Петар и Павле, во многу аспекти видливо противречни. Откривањето на овие противречности не го нарушува, туку напротив, го истакнува единството што им е дадено во Духот Свет и кое така органски влегло во свеста на Црквата.

По потекло од Македонија. Воспитана во Александрија. Како богата и угледна девојка многумина ја бараа за брак, но таа сите ги одби и побегна од домот на нејзините родители во манастир. Поживеа осумдесет години, во најголемо воздржание, пост, бдеење и молитва. Нејзините поуки за монахињите се секогаш сметани за вистински духовни бисери, бидејќи Света Синклитикија високата духовна мудрост ја стекна не преку книги,

Во сабота и недела пастирот излегувал мегу народот — служел Богослужби и говорел проповеди. Понекогаш свети Григориј ги посетувал богословските собранија на градската образована младина. Тој собрал мала општина монаси -отшелници и раководел со неа пет години.Во 1331 г, светиот се оддалечил на Атон и се осамил во скитот свети Сава, близу Лаврата на преподобниот Атанасиј.

Во писмото до неговото семејство Александар напишал: ,,Со Божја волја, денес јас ќе го напуштам мојот земски живот тука, и ќе преминам во друг живот кој што никогаш нема да заврши и каде што сите ние заедно повторно ќе се собереме. Нека оваа повторна средба биде вашата утеха и надеж. Ве жалам, бидејќи мојата смрт ќе биде потежок удар за вас одошто за мене. Јас, во длабока вера заминувам, бидејќи верувам дека ѝ служев на Вистината.

Еден работен ден, по Литургија, кон отец Алексеј пристапи еден пијан, парталава човек. Беше растреперен, и речиси со мака прозборе: „Загинав, се препив. Душава ми исчезна… спаси ме, помогни ми… не се сеќавам кога последно бев трезен… не сум човек повеќе…“ Не обрнувајќи внимание на овие ...

 „Отец Јован нѐ сакаше сите нас, а и ние него. Во нашите очи тој беше овоплотување на сите христијански добродетели: кроток, спокоен, смирен. Не наоѓавме никаква мана кај него, а многу бргу се привикнавме и на неговиот начин на зборување. Ни стана толку близок што кон него се однесувавме како кон постар брат, кој сите го сакаат и почитуваат“, сведочат неговите ученици.

Ова скапоцено писание е, всушност, личен ракопис од о. Јоаникиј. Toa може лесно да се воочи од споредбата со останати документи од негова рака пишувани (дневници на касата, деловодници, инвентарни книги, познатиот негов лекарственик), како и од тоа што уште на првата страница, после неколкуте основни фактографски известија пишувани во 3 л. еднина, во продолжение текстот е пишуван во јас-форма. Автобиографијата содржи 11 пишани страници, вклучувајќи ја и наслов

Свети Дионисиј се нажалил од исповедта на убиецот, но го сокрил во неговата келија и не го предал на властите. Наместо тоа, тој го поучувал убиецот на покајание. Според Преданието, убиецот подоцна се раскајал и самиот станал монах во истиот манастир. Чудотворец Запишани се многубројни сведоштва за чудата што Бог ги направил преку овој голем чудотворец: исцеленија од разни болести и маки, небесни интервенции во критични случаи на оние кои...

Ако „Преображението е централен настан на сотириолошкото учење на Црквата, бидејќи ја покажува целта на постоењето на човекот“ (о. А. Шмеман), а таа е личното преображение и обожение, тогаш таа истовремено и го поттикнува човекот да дојде до посакуваната цел. И за да би можел човекот да го доживее тоа, најнапред треба да го очисти своето срце.

„Дојдете, ајде сите да се молиме на Бога…*”
(*од житието на свети Гаврил Светогорец епископ Велички)
„Светител едноставно означува човек кој сериозно се однесува кон својата вера и може да направи повеќе за промената на светот кон подобро, отколу илјадници испечатени програми. Светиот човек е единствен вистински револуционер во овој свет„
о. А. Шмеман

И самите зборови го чекаат своето време за да бидат кажани кога ќе треба промислено да се исполнат и опишат нешто. Во Христос Нашиот Господ не суштествува она човечкото и нервозно - докажи, туку Божественото и смирено - покажи. Он покажува со збор и дело, а за мислата Негова зборува сето она што е нè опкружува и што е приведено во постоење преку Него во Духот Свети од слава на Отецот Небесен. Така исто, и со светиите во Богочовекот, тие се оние кои не докажувале за присуството на Божјата благодат, туку тие ги покажуваат несоздадените енергии за да сведочат дека животот е можен единствено од Бога, преку Бога и во Бога. Ете, и светиот Гаврил Светогорец, епископот Велички е од оние кои ни го покажуваат Животот низ својот живот, за ние да го разбереме и да се трудиме во него и да го преподаваме на други, онака како што литургиски ни се предава Самиот Христос, а преку нас и на сите Твои луѓе. Условите од овој свет што лежи во зло од гревот, едноставно не влијаат на Христовиот живот прифатен за свој живот низ подвиг, и немаат пресудно влијание кога Бог го преобразува човекот да светли, заради горештето срце во кое е сместен самиот Господ Исус. Условите се допуштени од Оној Кој Е, над и надвор од секој услов и поим поврзан со било што, пример се условите во кои се поучувал образот на учителот Мијалче, велиме биле неблагонаклонети за верата, и така тоа денес жестоко го потенцираме, но вподобениот на Бога Гаврил, ни сведочи нам христијаните денес, дека оној кој е гладен и жеден за Бога ќе Го најде (а, Бог, прв нé возљубил) и ќе му се предаде целосно Нему, бидејќи во Бога безусловно има само Љубов, на која слободно и без принуда треба природно да одговориме. Подобно на мачениците кои своите животи и не ги сметале за свои, туку за Христови, и радосно се предавале на мачителите, бидејќи сиот свој живот на Христа Бога го предале, а смртта им била, како што вели св.ап. Павле, придобивка...,  така и отец Гаврил носејќи го маченичкиот етос на монаштвтото, потврдува дека со Христос се живее, независно од условите во светот, независно и од времето и просторот, кои пак се осветуваат и приведуваат кон полнотата на царството небесно. Многу често знаеме да го осудиме безбожниот период од нашата историја, колку тој ја попречувал верата Христова, колку лошо влијалел со духот на апостасијата врз сиот општестевниот живот, но, ете, сепак Господ го посетува својот народ, како што вели Светото Писмо, и тоа токму преку светиите свои, кои се отворени за прием на сета благодат Божја, ја излева низ Својата милост врз сиот народ, на тој простор и во тоа време, допуштени на управување на Неговата Промисла и Неговиот Домострој на спасение. Да ни биде јасно, дека животот и молитвите на овој наш знаен сонародник, секако и наклонетоста на срцето на малото стадо среде овој народ за евхаристиско благодарам, ги пронашле Никодим и Јосиф од Ариматеа во тогашниот систем, и молитвите се услишани, и вратено е достоинството на Охридската архиепископија како помесна македонска православна црква, а Христос е прославен. Ова не смееме да го заборавиме, за да не се сведе нашето постоење наместо од подвиг на осветување, во подвиг на отстапување. Подвигот на светителот Лесновски Гаврил е подвиг на осветување среде  опишаното отстапување, а нашиот денешен подвиг сметајќи го за осветување само заради тоа што сметаме дека е ослободен од отстапување, е всушност помирување со секуларизмот, а со него расте и цвеќето на злото наречено конформизам кој води кон понатамошно отстапување од крштението, а понатаму...понатаму ќе се оправдуваме на условите. Подвигот на осветување раѓа духовни чеда, како што покажал светителот, кои понатаму го засведочуваат благодатниот континуитет на живата Црква, а за нас како христијани тоа е потребно, литургиски да се уподобуваме на Христа во насока на Небесниот Ерусалим. Отстапувањето е компромис со светот и неговата одлика не е раѓање, туку клонирање на истомисленици надвор од Литругијата, и кои Христос го уподобуваат на светот.

Да ја видиме моменталната наша ситуација кога почнуваме статистички да се фалиме со нашите религиозни градби, со нашите религиозни симболи, благопријатните услови кои сме ги обезбедиле за развиток на религијата како национален белег или народен фолклор, небаре условите можеме да ги правиме независно од Бога, ете, тоа е секуларизам, живот без Животот, па дури и религија која ни помага во овоземната мисија, тотално промашување, за жал. Атакот на градбите и симболите го сметаме за атак на нашата вера, култура, нација...а сквернавењето на крштението кое сме го примиле, заради непокајани наши зборови, дела и мисли, не сакаме да го видиме, сквернавење на нашиот живот станал ништо во споредба со обожувањето на пепелот од градби и симболи, и тоа го сметаме за нормално, а болно е од идолопоклонство.  Бог не живее во ракотворни храмови (тоа не значи дека не треба да имаме храмови), ова не сакаме да го чуеме, не сакаме ли да чуеме дека нашите тела треба да се храм на Светиот Дух, нашето срце престол во кое Христос т.е. Љубовта и Вистината ќе царува. Читаме ли ние Нов Завет? Бидете свети како што е свет вашиот Отец Небесен...,осветувајте ги вашите души...,кој се осветува уште повеќе да се осветува...Секогаш имаме изговор дека другиот ни е виновен, системот и условите во него ни се виновни, а кого да обвинеше отец Гаврил? Но, ете, заблагодари на Господ и започна да извршува зборовите Христови, бидете свети. Овој повик ние денес го заборавивме, не се ни потсетуваме на него, што е тоа свет, што е тоа осветување? Но затоа, добро знаеме што е комунист, патриот, предавник, шпион, хејтер, секаде се упикуваме и пикаме во овој свет, но не да се пробразиме и да го преобразиме со Христа, туку да се сообразиме со него, едноставно бегаме од Бога за да не ни ја расипе забавата со поимите научени на партиските седенки...сами и декларирани православни христијани обвинуваат за црковен неред според стандарди на секуларниот програмски ред, а треба едноставно веќе да се распали, распамети до полудување т.е. „деца, изедете ги јајцата, згмечете ја лушпата и расфрлете ја по градот за да видат сите дека Христос воскресна!„. Да нашиот повик е да се освестиме заради сквернавњето на нашето крштение, за немањето љубов кон братот свој, за губењето на доблеста да погледнеме со почит кон сестрата своја, да погледнеме кон секој човек како кон Христос, кон секоја жена како кон Богородица, и да разбереме дека верата не е затоа што таа придонесува само за општо морално добро, или дека може да биде од помош на политиката или привезок на партијата, нацијата и државата, туку дека таа е сета наша надеж во милоста и љубовта која ја бараме за себе, а треба да ја покажеме кон ближниот, за да нè пробрази нас и ближниот, стекнувајќи го Христос во нас - да го имаме Христос посреди нас, заради живот на светот. За сето тоа Христос не изгради жртвеник, не постави симбол, не бараше ниту жртви, ниту знаци, туку Самиот се предаде на смрт, и тоа смрт на Крст за да ги очисти нашите гревови, и да ни подари живот вечен, и повеќе да не бараме смрт на другиот за ние комфорно да живееме, туку да преоткриеме низ покајанието дека во Неговата смрт се крстивме, за со Него и да воскреснеме и да одиме во обновен живот, како што вели Апостолот. И сега, сакаме да научиме како да живееме, како да се осветуваме, тогаш имаме пример, епископот Велички Гаврил.
Нема ништо да научиме со осудување и земни поткусурувања, оти христијанинот единствената оценка може да ја даде исклучиво за себе, низ молитва, Господи помилуј ме мене грешниот, никаква друга кфалификација не му приличи да даде за ближниот свој, освен молитва за него во кое го споменува само името негово, а она грешниот си го задржува исклучиво како сопствено стоење пред Бога од Кого чека милост и љубов. Ништо нема да добиеме ако го жртвуваме другиот, саможртвата го открива животот, подготвеноста за положување на својот живот за ближниот го открива вечниот живот, тоа е христијанскиот подвиг, а ние сеуште сакаме да се занимаваме со трулежниот мирис на победената смрт, наместо со животот во Христа.

Расудувањето да го извлечеме низ зборовите на свети Гаврил Светогорец, молитвата е прва и најважна работа, а кратките одмори од неа треба да поминат во богомислие, созерцание, испитување на волјата Божја и преиспитување на својата совест, за не да ги вкусиме само горчливите плодови на многузборливоста, празнословието и празномислието, ете, по плодовите ќе познаеме кај сме. Без да го чуваме подвигот на светиот отец Гаврил и сите наши светии пред него, нема да се зачуваме, оти сè е минливо, а Христос вечен, сами бираме, и да не бараме изговор.
По молитвите на нашиот свет отец Гаврил Светогорец, епископ Велички, Господи Исусе Христе, помилуј не’! Амин.

п.с. Немој не ме брани, е изрека за човек кој својата апологетика не ја восогласил со ширењето на христијанство врз верата на мачениците во Црквата.Неговиот бунт заличува како на оној од Ефес предводен од Димитриј против св.апостол Павле. Господ нека е со нас и со сите.

Икonонописците од Северна Русија сликале на еден минималистички начин, оттргајќи сè, освен главните детали на сцената што се изобразува. Совршен пример за ова е иконата на Авраамовото гостопримство од Андреј Рубљов, кој отстранил сè од сцената, освен Тројцата Ангели и трпезата на којашто седеле, произведувајќи образ на Света Троица.

„Убавината ќе го спаси светот“, – напишал Достоевски. Убавината – е Бог. Колку и да го истражуваме нашиот живот, колку и да го разделуваме на составни делови, за да го разбереме неговиот механизам, животот, во својата целосност секогаш ќе биде прекрасен,Божествен и неспознатлив до крај, како што е неспознатлива убавината.

Овој голем светител беше епископ во Магнезија и во својата сто и тринаесетта година пострада за Христа. Кога настана страшното гонење на христијаните во времето на царот Септимиј Север, старецот Харалампиј не се криеше од гонителите, но слободно и јавно ја проповедаше Христовата вера. Сите маки ги претрпе како во туѓо тело. А кога уште жив му ја дереа кожата, незлобливиот светител им рече на царските војници...

Преподобен Серафим − Саровскиот Богоугодник и Чудотворец (1759-1833) е највисок израз не само на Руското Православие, туку и на икуменското Христијанство. Целиот свој живот вршеше подвизи кои ја надминуваат мерката на човековата сила; затоа и стекна блага кои ја надминуваат мерката на човековата величина.

Динамичниот и механички живот на преживување, како што честопати луѓето го чувствуваат начинот на живеење во „Новиот свет“, му го одзема секој миг на Божјото создание – човекот; и го остава животински да преживува во „Ветената земја“. Отсечен од заедницата со Создателот, чувствував потреба за духовен разговор и совет со старецот.

Да се биде следбеник на способен учител и опитен духовен отец е [нешто] што се смета за основно за секој оној што сака да биде воведен во христијанскиот живот. Овој [живот] не може да биде предаден преку проповеди и книги. Се предава преку пример. Во синаксарот за свети Димитриј се вели дека тој бил „од градот Солун, побожен повеќе од неговите родители,...

Преподобен Герман се родил во Серпухов, во семејство на трговци и на шеснаесет години стапил на монашкиот пат. Со сета душа отец Герман ја засакал величенствената Валаамска обител, нејзиниот игумен и сите браќа.
После внимателното испитување со многу послушанија, игуменот Назариј го благословил младиот подвижник на постојан живот во шумата, во пустинско осамеништво.