логоFacebook  Twitter  YouTube  eMail

Кожувчанка

 Од науката (Обновено)

Hristos.pricestuva.jpgБолестите според сфаќањето на светоотечкото учење

За да го објасниме ова прашање, ќе се обратиме кон еден од древните учители на Црквата, свети Василиј Велики. Еве што пишува тој за болестите:

„Има болести што се од материјална природа, и тука е потребна лекарска вештина; има болести и како казна за грев, и тука е потребно трпење и покајание; има болести што се дадени за трпење но и за соборување на лукавиот, како во случајот со Јов, и болести што се пример за нетрпеливите, како кај Лазар; трпат болести и светите, покажувајќи им го на сите смирението и ограниченоста на човечката природа, која е заедничка за сите.

Значи, не се надевај на лекарска вештина без благодат и не ја отфрлај своеволно, туку моли Го Бога да ја спознаеш причината за казната, а потоа моли за избавување од немоќта, трпејќи сечење, горење, горчливи лекови и сите лекарски казни“. 


Доволно јасно го изложува својот став за болестите во светлоста на светоотечкото учење протојереј Валентин Свенцицки (1882-1931), руски мислител од 20 век, чии дела, за жал, сѐ уште не се сосема достапни и не се во целост издадени во Русија. Има болести што се последица на казна, дадени за вразумување, за да се испита трпеливоста и верата – но сите тие за своја основа ги имаат нашите гревови, почнувајќи од прародителскиот грев, и во таа смисла болеста е почеток на физичката смрт.
Во врска со различните духовни причини на болестите, болните можат на најразличен начин да Му се обраќаат на Бога. Молејќи се на богослужбата за исцелување на болниот, Црквата смета дека чинот на вера и љубов, кои ги сведочи Црквата во таа молитва, го исполнува она што го сака Господ од душата на болниот човек. И Господ му дава оздравување.

Но понекогаш ваквата молитва на поединци и на целата Црква не е доволна. Болеста продолжува. Господ како да го повикува човекот на нешто поголемо. Го посетува со таа болест. Сака од него или покајание, или исправување, или вера, или трпење. Човек станува свесен за тоа, но се чувствува духовно слаб, потребна му е посебна благодатна помош. Тогаш тој ја моли Црквата за Тајната на Елеосветувањето, Tајната на светиот Елеј. Оваа Тајна во исто време е и покајание, и молитва за исцелување, и завет дека по исцелувањето човек својот живот ќе Му го посвети на Бога, измолување на благодатта Божја, која ќе даде сила сето тоа да се исполни. Прочитај ги молитвите што ги изговара свештеникот за време на извршувањето на оваа Тајна: „Исцели го слугата Свој од телесните и духовните немоќи кои го мачат и оживеј го со благодатта на Христос Твој...“

Нека не нѐ збунува тоа дека светоотечкото учење, наводно, премногу ја доведува болеста во врска со гревовноста. Тоа несфаќање се крие во недоволно длабокото разбирање на суштината на гревовниот чин и на причинско-последичната законитост во појавите на нашиот живот. Добро е познато дека секоја болест има некоја причина за своето настанување. На пример, ако кај страсен пушач се развие хроничен бронхитис или дури и рак на белите дробови, со поголема или помала веројатност, современата медицина причината за заболувањето ќе ја види во страста кон пушењето. А зарем тоа не е грев?


Неверноста во односот меѓу сопружниците може да доведе до венерични болести. Гревот и казната овде се очигледни. Можат да се наведат многу вакви примери: и кога од некои родители се раѓаат деца со вродени аномалии, и кога по првиот абортус се развива неплодност, и кога, јавно или сокриено, се нарушуваат други закони и причинско-последични односи кои ги востановил Творецот. Многу често болестите настануваат поради претерана и неумерена исхрана (стомакоугодување) и недржење на постите, поради раздразливост и други причини, кои од гледна точка на христијанството не се ништо друго туку грев: против Бога, против ближните или против самиот себе. Освен тоа, постојат болести од чисто физички, би се рекло, случајни причини (меѓутоа, и тогаш целосната случајност е само привидна појава). Има болести кога воопшто не можат да се откријат никакви очигледни причини од кои можело да се развие одредено заболување. Но во тие случаи, од гледна точка на светоотечкото учење, болеста настанала под влијание на Највишата промисла.

 


Големо значење во развивањето на болните состојби, светите Отци им придавале на страстите, како на чинители што штетно дејствуваат не само на душата туку и на телото. „Неспокојството на душата и страстите ја расипуваат крвта и му штетат на здравјето“ – пишува свети Теофан Затворник. 
Поподробно за ова прашање се изјаснува свети Јован Кронштадски во следниот извадок: „Искуството покажува дека гревот и страстите го разоруваат здравјето на душата и телото, а победата над страстите создава небесно спокојство на душата и телото. Победи ја многуглавата хидра на гревот и ќе бидеш здрав. Чувај го во себе спокојството на духот и не се возбудувај од никакви тешкотии, навреди, неправди – и секогаш ќе уживаш во душевно и телесно здравје. Немирите, возбудите, огнот на страстите од различни пороци, предизвикуваат во нас многу душевни и телесни болести“. 
А еве како ги сфаќал душевните пореметувања и во што ги гледал причините за нивното настанување рускиот философ Владимир Соловјов: „Во чисто физички причини на душевните болести не верувам, и речиси никој во тоа не верува. Психичкото пореметување... е краен начин на самоспознавање на внатрешното битие преку жртвување на неговото видливо ментално „Јас“, кое се покажало како недоволно во решавањето на духовната задача на нашето постоење“.

Многу длабока мисла, за разлика од многу современи патофизиолошки и биохемиски концепции кои не задираат и не ја откриваат суштината на конфликтот меѓу животот и неговата борба со пречките и тешкотиите, туку само ги констатираат физичките телесни промени кои настанале од други прапричини.

Исклучива заслуга на светоотечкото учење е своевидната концепција за полезноста на болестите. Што има полезно во страдањето? – во недоумица прашуваат многумина што првпат слушнале за ваков поглед на животот. И навистина, можеби луѓето најповеќе се плашат од смртта и тешките болести. Христијанството пак, му дава на човештвото пример за надминување и достојна подготовка за она најлошото што го очекува човекот.


Во последно време и официјалната медицина во извесни случаи ја потврдува оваа концепција за полезноста на болеста (а нејзината практична употреба почнала прилично одамна – на пример, вакцинацијата, која често не е ништо друго туку вештачки предизвикано заболување во лесен или слабо изразен вид за да се спречи посериозна и поопасна болест). Постои мислење дека извесни болести можат да се сметаат за очистувачка криза (на пример, настинките и грипот). После некои заболувања организмот формира постојан или помалку постојан имунитет, што може да се оцени само од позитивна страна.

 

Од гледна точка на светоотечкото учење, човекот со болести помалку греши, потрезвено размислува за смислата на животот. Како што кажал свети Игнатиј Брјанчанинов: „Болничката постела често станува место на богопознание“. Храброто поднесување на болестите формира во човекот својства како што се трпење, истрајност, издржливост и некои други добродетели. Постојат и други битни причини кои овозможуваат болестите да не се гледаат само низ призмата на страдање и неизмерен јад. Подвижниците на светоста сметале дека со правилно сфаќање и однос кон болеста, таа може да донесе полза за душата. Како пример што покажува христијански однос кон болеста може да послужи наведениот извадок од мислењето на свети Григориј Богослов: „Страдам од болест и изнемоштев телесно. Некои вообразени можеби им се потсмеваат на моите страдања. Раслабени ми се членовите на телото и нозете несигурно одат. Не знам дали е тоа последица од воздржување, или последица од гревови, или некаква борба. Како и да е, Му благодарам на мојот Владика! Тоа може да биде дури и подобро за мене. Но исцели ја болеста, исцели ја со Своето слово, Твоето слово за мене е спасение! А ако не исцелиш, дај ми трпение сѐ да поднесам“. На друго место, свети Григориј вели: „Болестите и на мојот дух му служат како извесно очистување, а секој има потреба од очистување, колку и да е силен“.

Уште многу пред настанувањето на психо-соматскиот правец во медицината, светоотечкото учење укажувало на меѓусебната врска меѓу душевното и телесното: „Расипаноста на душата е причина за телесните болести“ – пишувал свети Јован Златоуст.

Како средство за исцелување од нездравјето, светите Отци ги сметале пред сѐ молитвата, постот, Светите Тајни, како и земните лекови, зашто во лекарите гледале помошници, според промислата на Самиот Бог, заради олеснување на страдањата и лечење на болестите (спореди: „Господ од земјата создал лекарства; човек разумен не ги отфрла“ – Сир. 38, 4).

Покрај тоа, секое магиско дејствување, баење и надрилекарство не се сметало за богоугодно и категорички се отфрлало („Подобро ни е да умреме отколку да одиме кај непријателите Божји. Каква полза телото да се исцели, а душата да се погуби...“ – пишува свети Јован Златоуст).

 

Мисли во врска со темата

1. Зарем сите болести се поради гревовите? Не се сите, туку поголем број од нив. Некои настануваат и од негрижа. Стомакоугодувањето, пијанството и безработицата исто така предизвикуваат болести (св. Јован Златоуст). 


2. Болестите се случуваат и за наше испробување во доброто (св. Јован Златоуст).


3. Ако за време на телесна немоќ не ја искористиме помошта на постот, а покажеме уште поголема негрижа, ќе си причиниме најголема штета (св. Јован Златоуст).


4. Телесните болести ги очистуваат душевните (схимонах Макариј).


5. Во болестите – пред лекарите и лековите користи ја молитвата (св. Нил Синајски).


6. Болестите се испраќаат за очистување од грешењето, а понекогаш за да се смири превознесувањето (преп. Јован Лествичник).


7. Болеста се влошува поради нетрпение (св. Тихон Задонски).


8. Причина за болеста е гревот, сопствената волја, а не некоја нужност (преп. Ефрем Сирин).


9. Можеме ли да се лечиме кај лекар и да примаме лекови? Нема во тоа никаков грев, зашто сѐ е од Господа, па и лековите и лекарите. И нема грев во тоа дека човекот прибегнува кон средства за лечење, туку во тоа дека болниот сета надеж за оздравување ја полага само во лекарите и лековите, заборавајќи притоа дека сѐ зависи од себлагиот и семоќен Бог, Кој единствен дава живот или зема живот (св. Амвросиј Оптински). 


10. Од животот на многу свети познато е дека долгите и исцрпувачки болести им биле повеќе од помош, зашто ги смирувале страстите, ги лишувале од впечатоците на световниот живот со неговиот метеж и врева, која одвлекува од вдлабочувањето во скривалиштата на духот (св. Лука Војно-Јасенецки).


11. Бидејќи Бог е живот, а болестите и немоќите се оддалечување од животот, доволно е само да нѐ допре изворниот, првиот Живот, па да ги исцели (св. Јован Кронштадски).


12. Дали треба да се лечиме? А зошто да не се лечиме? И лекарите и лековите Бог ги создал. Зарем залудно ги создал? Не, туку за да лечат болести; избегнување на лекарите и лекарствата е прекор кон Бога (св. Теофан Затворник).     
 

Владимир Константинович Невјарович
„Терапија на душата“
Светоотечка психотерапија

 

Извор: ПРЕМИН бр.79/80

 

Друго:



Поуки од Светите Отци

dobrotoljubie

Наука и Култура

Септември 25, 2023
Snimatel.Naum

Наум Доксевски, кинематографер на „Домаќинство за почетници“: Со Горан бевме согласни дека најважно е да ја доловиме емоцијата на платното

На денешната прес –конференција екипата на филмот „Домаќинство за почетници“, кој беше прикажан на свеченото отворање на 44. издание на ИФФК „Браќа Манаки“ проговори за текот на снимањето, раѓањето на идејата за филмот, соработката на снимањето, кастингот…
Септември 18, 2023
TVIT809

ИНТЕРВЈУ Слаѓан Пенев, селектор на ИФФК „Браќа Манаки“: Ги сакам филмовите со силно авторство, храбри сижеа, многу прогресивни идеи, но и класични пристапи

Филмскиот критичар Слаѓан Пенев е селектор на главната натпреварувачка програма на Интернационалниот фестивал за филмска камера „Браќа Манаки“ веќе трета година. Пред годинешното 44-то издание на битолската смотра на светските мајстори на филмската камера,…

„ПОЕЗИЈА ОД МАКЕДОНИЈА“ и „Версвил“

Авг 19, 2023 Литература 132
TVIT762
Реномираното меѓународно списание за поезија „Версвил“, својот најнов број во целост го…

Промоција на Речник на медиумска писменост

Мај 31, 2023 Литература 273
Ова лексикографско издание е прв сериозен обид за систематизирање на термините коишто се…

Интервју со Јована Матевска Атанасова – писателско име кое полека оди кон врвот на македонската литература

Мар 09, 2023 Интервју 650
Jovana.matevska
Најпрво сум радосна што ја имав привилегијата да пораснам емотивно. Некои луѓе трошат цел…

Конзерваторска приказна за сликата „Турска бања “

Ное 29, 2022 Ликовна уметност 871
1926.Sava.SHumanovich
Со стручно-научна поддршка на Институтот за историја на уметноста на Филозофскиот…

Беседи

Митрополит Софрониј - ПРОПОВЕД ЗА РОЖДЕСТВО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Митрополит Софрониј - ПРОПОВЕД ЗА РОЖДЕСТВО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Во Ветената земја - Палестина, дадена на израилскиот народ од Бога, во планините на Галилеја се наоѓа градот Назарет. Во тоа време тој бил толку непознат и малку важен, што...

Митрополит Струмички Наум – Рождество на Пресвета Богородица (2022)

Митрополит Струмички Наум – Рождество на Пресвета Богородица (2022)

Освен ова благодатно проникнување, проземање, друг начин на постоење и спасение за нас, христијаните, е невозможен, и незамислив. Ние не сме етичко тело, ние сме Тело Христово – еден со...

 Митрополит Струмички Наум Отсекување на главата на свети Јован Крстител (10.09.2022 15:45)

Митрополит Струмички Наум Отсекување на главата на свети Јован Крстител (10.09.2022 15:45)

Во Ирод четворовласникот го препознаваме самољубието во сите три негови пројави или потстрасти: сластољубие (желба за телесни задоволства), среброљубие (желба за пари и имот) и славољубие (желба за овоземна власт...

Порака на српскиот патријарх Порфириј до учениците на почетокот на учебната година

Порака на српскиот патријарх Порфириј до учениците на почетокот на учебната година

Да си помагаме меѓусебно за подобро да ги научиме лекциите, бидејќи сме си потребни еден на друг, сите зависиме еден од друг. Затоа треба да ги негуваме другарството и заедништвото....

Свети Лука (Војно - Јасеницки): СЛОВО ЗА УСПЕНИЕТО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Свети Лука (Војно - Јасеницки): СЛОВО ЗА УСПЕНИЕТО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Многу е важно правилно да разбереме и да ги запомниме зборовите на тропарот на великиот празник на Успението на Пресвета Богородица: „... По Успението не си го оставила светот, Богородице...’’.Нејзината...

Викарен Епископ Јаков Стобиски: Бог го бара нашето срце и нашиот чист живот

Викарен Епископ Јаков Стобиски: Бог го бара нашето срце и нашиот чист живот

Бог нема потреба од зејтин, лепење пари по иконите и нема потреба од ништо од нас материјално.Да одиме кај бајачи и гледачи кои ќе ни кажат да носиме зејтин, или...

Викарен Епископ Јаков Стобиски: Самите имаме потреба од простување

Викарен Епископ Јаков Стобиски: Самите имаме потреба од простување

Секоја молитва што ќе ја изговориме е крик за простување: „Господи Исусе Христе, помилуј ме, грешниот!“ Еве што вели Бог: „Ако им ги простите на луѓето гревовите нивни и вам...

Митрополит Струмички Наум: Преображение Господово (18.08.2023)

Митрополит Струмички Наум: Преображение Господово (18.08.2023)

Кога би ги прашале луѓето во црква, кои го празнуваат денешниот празник, зошто сме собрани овде, тие веднаш би одговориле дека денес е Преображение Господово. Не велам дека одговорот не...

Како бесот се крие (13.08.2023 11:33)

Како бесот се крие (13.08.2023 11:33)

Богочовекот Христос не е сега меѓу нас, но затоа ги остави Своите наследници, Епископите, чиј глас, кој повикува на лично покајание, треба да го послушаме, ако сакаме да се исцелиме....

« »

Најново од култура

Православен календар

 

24/09/2023 - понеделник

 Св.свештеномаченик Автоном; Св.свештеномаченик Корнут, епископ Икониски; Св. маченик Јулијан со четириесетмина другари; Преп. Даниил од Тасос; Св. маченици Македониј, Татијан и Теодул;

Правила и одредби на Православната Црква за постот
Православен календар за овој месец - МПЦ

Кожувчанка

Молитви кон Пресвета Богородица за секој ден во седмицата

 Радувај се, Ти Која од ангелот ја прими радоста на добрата вест дека Бог Слово ќе прими тело од Тебе! Радувај се оти го носеше Создателот во Твојата утроба! Радувај се Ти Која го роди Бога во тело, Спасителот на светот! Повеќе...

Тропар

Тропар на Рождество на Пресвета Богородица 8 септември / 21 септември 2023

Тропар на Рождество на Пресвета Богородица 8 септември / 21 септември 2023

Раѓањето твое, Богородице Дево,радост ѝ јави на целата вселена,зашто од тебе засветли Сонцето на правдата

Тропар на чудата на св. Божји архангел Михаил 6 септември / 19 септември 2023

Тропар на чудата на св. Божји архангел Михаил 6 септември / 19 септември 2023

Сину на послушноста, вонмен од твојата уста секогаш ќе одекнува,о сило побрза од молњата,

Тропар на полагање на ризата на Пресвета Богородица 31 август / 13 септември 2023

Тропар на полагање на ризата на Пресвета Богородица 31 август / 13 септември 2023

Богородице Приснодево, заштитнице на луѓето,ризата и појасот на твоето пречисто телоси ги дарила на твојот град како моќна ограда,

Духовната убавина на Богородица се пројавува и во моментот на Распнувањето на Нејзиниот Син

Тебе, Богородице поборнице – војвотко, ние слугите Твои, откако се избавивме од зло, Ти пееме победни и благодарствени песни. Ти имаш сила непобедна, од секакви опасности ослободи не за да Ти пееме : Радуј се, Невесто Неневесна! Повеќе...

Болестите според светоотечкото учење

Значи, не се надевај на лекарска вештина без благодат и не ја отфрлај своеволно, туку моли Го Бога да ја спознаеш причината за казната, а потоа моли за избавување од немоќта, трпејќи сечење, горење, горчливи лекови и сите лекарски казни Повеќе...

Свети Лука Симтерополски: Архиепископ и хирург

Едноставно е да се претпостави дека професорот – епископ, соединувајќи го во своите раце крстот и скалпелот, ги порази современиците токму со тоа необично соединување на двете разновидни сфери на активност.  Повеќе...

Духовни поуки: „Помоли се за мене“

Со Бога зборувај многу, а со луѓето малку; ако во Божјиот закон се подучуваш - ќе успееш и во едното и во другото. Повеќе...

Живот без стрес

Ако разбереме што се крие зад стресот, ако ја видиме лагата, која што се крие зад него, на крајот ќе увидиме дека не постои причина за да бидеме во стрес.. Повеќе...

Митрополит Струмички Наум - Да пораснеме барем до Стариот Завет

И не само што немаат туку се и очигледна пречка за влез во Царството Небесно, и пречка да се сфати и пренесе неговата идеја и порака. Повеќе...

Епископ Тихон Шевкунов: „НЕСВЕТИ, А СВЕТИ“

Несвети, а свети. Луѓе, кои навидум живееле во нашето секојдневие, се соочувале со проблемите со кои ние се судираме, боледувале од болести од кои ние боледуваме, често осудувани од околината, а сепак, не биле секојдневни. Луѓе, кои не се на иконите, но го предавале животот од иконите во сите нивни дела, зборови, мисли. Луѓе, за кои тишината прозборила дека се свети.  Повеќе...

ГОЛЕМАТА ТАЈНА НА ДИВЕЕВО - Кој ќе доживее, ќе види

Како дополнување на оваа тајна, еве што слушнав од устата на 84-годишната игуманија на манастирот Дивеево, Марија. Бев кај неа во почетокот на 1903 година веднаш по канонизирањето на преподобниот Серафим и заминувањето на царското семејство од Дивеево. Повеќе...

Арх. Калиник Мавролеон: Монологот БОЖЈИ

 

Те гледав кога се разбуди угрово. Чекав да ми кажеш два-три збора, да се заблагодариш за се што ти се случува, да побараш мое мислење за се што треба да правиш денес. Повеќе...

За Моето име

Поуки на грузискиот Старец Гаврил Ургебадзе за последните времиња

 

„Ѓаволот има 666 мрежи. Во времето на антихристот луѓето ќе очекуваат спасение од космосот. Тоа ќе биде и најголемата замка на ѓаволот: човештвот ќе бара помош од вонземјаните, не знаејќи дека тоа се, всушност. – демони.“ Повеќе...

Взбранной Воеводе победительная