логоFacebook  Twitter  YouTube  eMail

Кожувчанка


Оди и кажи дека ќе пишуваш научна студија додека семејството слави матурска вечер со жолта и мезе, со зурли и тапани. Веројатно затоа овде доцнеле сите востанија и револуции. Немало време за професија. Професијата пак е живот. А кога се нема време за живот, се нема потреба ни од часовници. Попусто ги носиме. Ние сме професионални мерачи на празно, минато-сегашно време. Европа веќе го мери идното. Само колку да се знае  
   
  
Имаа старешините една добра тактика во некогашна Југословенска народна армија: никогаш да не те остават да имаш свое време. Таа тактика беше добра за нив, но лоша за нас, војниците: кога човек нема време за себе, нема време ни за своите најблиски. Нема време дури ни за спомени на своите најблиски. Таа проста тактика даваше одлични резултати: ниеднаш никој не се побуни за ништо, ни за студената супа, ни за малтретирањето на воена вежба (на пример, на минусна температура да те тераат да донесеш свежа вода од некој бунар), ни за ноќното изживување на дежурните старешини, меѓу кои имаше и класични душовадници. Еднаш, само што завршивме со чистење на пистата, старешината ни нареди да ги кренеме ѓоновите на чизмите, да ни ги прегледа. Установи, според неколку зрна прашина, дека или ѓоновите не се добро исчистени, или пистата. Кога некој рече дека ѓоновите се добро исчистени, нé врати повторно да ја чистиме пистата. Есента пак, само што ги исчистивме лисјата од тревникот, нé вратија назад. Еден до двајца требаа да се качат на дрвјата и да ги тресат преостанатите лисја. Тоа се викаше „побрза есен“. Такви работи правевме. Сé правевме, само за да немаме време. А како што веќе се кажа, секој поредок што нема намера да се расправа со бунтовници гледа да ги намести работите така да немаш време. Стара вистина е дека револуции можат да креваат само оние што имаат многу време. Во една извесна смисла, револуции можат да креваат само богатите (а не сиромавите, како што обично се мисли), затоа што само тие имаат доволно време. Времето пак може да се купи, како и сé друго денес – со пари. Најдобра инвестиција за парите не се недвижнини, движнини и други материјални добра – туку време. Само оној што може да си купи време може да се нарече слободен човек. Само оној што има пари да си земе возач, готвач, чистачка, градинар, личен асистент – тој може да ужива во своето, ЛИЧНО време, да смислува револуции, да пишува романи или научни проекти, да живее како сака.

Пред некој ден се распуштивме; поточно, заврши наставата на Универзитетот, иако испитите допрва доаѓаат. Како и секоја година, едвај дочекав да го организирам времето да напишам нешто, затоа што кај нас писателите се писатели само во слободното време. Се соочив со една грда вистина: дури и кога ги немам секојдневните работни обврски (настава во два града во Македонија, консултации со магистранти и докторанти, состаноци), јас повторно немам време. Го погледнав мојот роковник (најверен душовадник на секој човек) и анализирав каде сум го потрошил времето.

Два дена сум потрошил на подигање, пополнување и враќање некакви формулари што антикорупционерите ни ги дале нам, на професорите од Универзитетот. А со тоа нема играчки: потпишуваш на секоја страница дека си дал точни и целосни податоци. Меѓу другото, таму стои и дали имаш „блиски лица“ со кои можеш да дојдеш во ситуација на искористување на некаков заеднички интерес. Тоа е во ред, но не е во ред она што за блиски лица ги сметаат сите роднини до четврто колено и од твоја, но и од страна на сопругата, а за разведените и од страната на некогашниот брачен другар. Така треба да знаеш дали некој нејзин четврти братучед во меѓувреме е избран на некаква функција (макар и во управен одбор на некоја преполовена селска библиотека), дали има фирма и со каков бизнис се занимава и колку акции има. А луѓето тоа тешко го кажуваат, дури и ако се роднини. Никој не кажува колку капитал или акции има некаде. Ајде, некако се реши и тоа. Но само што заврши таа работа, веднаш ни смислија нова: систематски преглед за сите вработени на факултетот. Да се разбереме: убаво е и тоа, како и она со антикорупционерите – ред мора да има. Но и тоа помина некако формално. Ни зедоа крв, ни направија ЕКГ, нé прегледаа на очно и ушно, ама најважното не го направија. Мислам на психијатрискиот преглед. На тоа се жалат најголем број од студентите, а не на фактот дека некој професор има покачен холестерол или аритмија. И самиот знам, додека бев декан, какви поплаки добивав од студентите. Се жалеа на избувливост, незаинтересираност, садизам, ароганција, самоволие, неконтактибилност, дури и на „мрачни страсти“ кај извесни просветни работници. Нејсе, заврши и тоа. И токму кога мислев дека конечно ќе седнам и ќе почнам да пишувам нешто, дојдоа нови „потрошувачи“ на времето.

Најпрвин, морав да одам лично на шалтер во една институција за да исправам една грешка што постојано се повторува во сметките за наплата. Грешката не е моја, тоа се призна, но и таму отиде еден ден. Потоа имав еден „стручен состанок“, од оние на кои најголем дел од вработената популација во Македонија си ги троши работните денови. Сите знаеме дека тоа се состаноци на кои главно се доаѓа до сознанија од типот „На гинекологија биле прегледани 130 пациенти во последниов месец, и сите 130 биле жени“. Помина и тоа, но дојде време да се види што е со личните карти и пасошите. За тоа нема да зборувам, пишувано е на долго и на широко по медиумите.

Кога на тоа ќе се приклучат уште неколку „ситни“ доцнења на некои мајстори и даватели на обични граѓански услуги – чкртни го месецот. Нема време ни за живот, камоли за уметност. Постојано нешто поправам, доправам (а само што бил мајсторот тука), постојано се борам со „неквалитетни делови“ (така велат мајсторите, тие никогаш не се виновни), со ентропија (еден човек зад еден шалтер искрено ми призна дека и нему му е тешко да работи во таков хаос од државна институција во каква што е вработен). И за да не излезе дека се жалам само на „далечни“ лица (државни службеници, аматери-мајстори што повторно е општествен проблем и слично), да кажам со што е исполнет мојот најголем душовадник – роковникот за оваа седмица: матурски вечери. Оди па кажи некому од роднините, пријателите и „блиските лица“ дека не е време за паради на кич и суети. Очите ќе ти ги извадат. Оди и кажи дека ќе пишуваш научна студија додека семејството слави со жолта и мезе, со зурли и тапани.

Веројатно затоа овде доцнеле сите востанија и револуции. Немало време за професија. Професијата пак е живот. А кога се нема време за живот, се нема потреба ни од часовници. Попусто ги носиме. Ние сме професионални мерачи на празно, минато-сегашно време. Европа веќе го мери идното. Само колку да се знае.


Авторот е универзитетски професор и писател
  
   
Автор: Венко Андоновски 

Извор: http://novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=518101412441&id=13&prilog=0&setIzdanie=21987



dobrotoljubie

Поуки од Светите Отци

Видео содржини

dobrotoljubie

Наука и Култура

Ноември 14, 2023
Tamara.Kotevska

По премиерата на новиот филм „The Walk“ во Њујорк на двојната кандидатка за Оскар - Тамара Котевска

Работејќи од нејзините разговори со Асил и другите деца бегалци, режисерката направи гласовна нарација (испорачана од друга девојка, а не од Асил што ја гледаме на екранот) која е резервна, поетска и застрашувачка. „Треба да најдам место каде што можам да ги…
Септември 25, 2023
Snimatel.Naum

Наум Доксевски, кинематографер на „Домаќинство за почетници“: Со Горан бевме согласни дека најважно е да ја доловиме емоцијата на платното

На денешната прес –конференција екипата на филмот „Домаќинство за почетници“, кој беше прикажан на свеченото отворање на 44. издание на ИФФК „Браќа Манаки“ проговори за текот на снимањето, раѓањето на идејата за филмот, соработката на снимањето, кастингот…

„ПОЕЗИЈА ОД МАКЕДОНИЈА“ и „Версвил“

Авг 19, 2023 Литература 1861
TVIT762
Реномираното меѓународно списание за поезија „Версвил“, својот најнов број во целост го…

Промоција на Речник на медиумска писменост

Мај 31, 2023 Литература 2182
Ова лексикографско издание е прв сериозен обид за систематизирање на термините коишто се…

Интервју со Јована Матевска Атанасова – писателско име кое полека оди кон врвот на македонската литература

Мар 09, 2023 Интервју 2054
Jovana.matevska
Најпрво сум радосна што ја имав привилегијата да пораснам емотивно. Некои луѓе трошат цел…

Беседи

Лекот го знаеме, а не го користиме

Лекот го знаеме, а не го користиме

 Посебно, проблемот се состои во тоа што, ако стварноста е сосема поинаква од тоа што ние си мислиме, не се ни запрашуваме за негативните последици од погрешните заклучоци по нашиот...

Александар Несторовски: РАЃАЊЕТО НА СВ. ЈОВАН КРСТИТЕЛ 07.07.2024

Александар Несторовски: РАЃАЊЕТО НА СВ. ЈОВАН КРСТИТЕЛ 07.07.2024

И во нашите животи се случува во некој момент јасно да го слушнеме гласот Божји кој не вика по име и тогаш исполнети со восхит сме спремни на било каков...

Архиепископ Андреј Римаренко: Беседа на Неделата на сите Светии

Архиепископ Андреј Римаренко: Беседа на Неделата на сите Светии

Сите светители кои денес ги славиме го следеле Христовиот пример. И секој од нив, во своето време, во своите животни околности, ја исполнил Божјата заповед за љубовта кон Бога и...

БEСEДА  за патoт на живoтoт и патoт на смртта

БEСEДА за патoт на живoтoт и патoт на смртта

Пoнeкoгаш на чoвeкoт му сe причинува дeка бeзбoжничкиoт пат e прав, бидeјќи глeда дeка бeзбoжникoт сe збoгатува и успeва. O кoга би му сe дoзвoлилo да гo види крајoт на...

Митрополит Струмички Наум:...За контрола и програмирање на умот; и кому, главно, му служи?

Митрополит Струмички Наум:...За контрола и програмирање на умот; и кому, главно, му служи?

Богочовекот Христос ги поучува Своите ученици на кратката молитва: „Господи Исусе Христе, помилуј нè“, како што и секој духовен отец треба да ги подучува своите, т.е. Божјите чеда. Веднаш можеме...

АРХИВА: Митрополит Струмички Наум: Недела на Светите отци на Првиот Вселенски собор (12.06.2021)

АРХИВА: Митрополит Струмички Наум: Недела на Светите отци на Првиот Вселенски собор (12.06.2021)

Да разбереш, односно да сфатиш – во духовно православна смисла, го означува просветлувањето на умот – со дарот на умно-срдечната молитва. Оти, какво е тоа сфаќање и разбирање без просветленост...

БEСEДА  какo мудрoста сe јавува насeкадe

БEСEДА какo мудрoста сe јавува насeкадe

Нo Прeмудрoста Бoжја e најгласна и најјасна вo лицeтo на самиoт Гoспoд Исус Христoс. Вo лицeтo на Гoспoда Исуса Христа прeмудрoста Бoжја сe јавила вo тeлo и сe пoкажала на...

Св. Климент Охридски: Поука на вознесение на Господ наш Исус Христос

Св. Климент Охридски: Поука на вознесение на Господ наш Исус Христос

Поради тоа, браќа, бидејќи нè очекува бесконечна мака, да се потрудиме преку подвиг да ја избегнеме, со милостина да го пречекаме бедниот и да го угостиме, примајќи го туѓинецот, гладниот...

« »

Најново од култура

Православен календар

 

14/07/2024 - недела

Св. бесребреници Козма и Дамјан; Преп. патрициј Петар; Св. маченик Потит;

Правила и одредби на Православната Црква за постот
Православен календар за овој месец - МПЦ

Кожувчанка

Молитви кон Пресвета Богородица за секој ден во седмицата

 Радувај се, Ти Која од ангелот ја прими радоста на добрата вест дека Бог Слово ќе прими тело од Тебе! Радувај се оти го носеше Создателот во Твојата утроба! Радувај се Ти Која го роди Бога во тело, Спасителот на светот! Повеќе...

Тропар

Тропар на св. Христов маченик Јакинт 3 јули / 16 јули 2024

Тропар на св. Христов маченик Јакинт 3 јули / 16 јули 2024

Мачениче Христов, свети Јакинте,земната храна со небесната си ја заменил,на Бога послужувајќи, срцето твое дел на Светиот Дух постана,тебе кого...

Тропар за чесната риза на Пресвета Богородица во Влахерна 2 јули /15 јули 2024

Тропар за чесната риза на Пресвета Богородица во Влахерна 2 јули /15 јули 2024

Богородице Приснодево, заштито на луѓето,ризата и појасот на Твоето пречисто телоси го дарила на твојот град како моќна ограда,останувајќи нетлена...

Тропар на св. Христови бессребреници Козма и Дамјан 1 јули / 14 јули 2024

Тропар на св. Христови бессребреници Козма и Дамјан 1 јули / 14 јули 2024

Христос нашиот Бог и Господ,повика срце да принесеме,о свети бессребреници Козмо и Дамјане,за да Спасителот него го очисти од страстите.Наука...

Духовната убавина на Богородица се пројавува и во моментот на Распнувањето на Нејзиниот Син

Тебе, Богородице поборнице – војвотко, ние слугите Твои, откако се избавивме од зло, Ти пееме победни и благодарствени песни. Ти имаш сила непобедна, од секакви опасности ослободи не за да Ти пееме : Радуј се, Невесто Неневесна! Повеќе...

Болестите според светоотечкото учење

Значи, не се надевај на лекарска вештина без благодат и не ја отфрлај своеволно, туку моли Го Бога да ја спознаеш причината за казната, а потоа моли за избавување од немоќта, трпејќи сечење, горење, горчливи лекови и сите лекарски казни Повеќе...

Свети Лука Симтерополски: Архиепископ и хирург

Едноставно е да се претпостави дека професорот – епископ, соединувајќи го во своите раце крстот и скалпелот, ги порази современиците токму со тоа необично соединување на двете разновидни сфери на активност.  Повеќе...

Духовни поуки: „Помоли се за мене“

Со Бога зборувај многу, а со луѓето малку; ако во Божјиот закон се подучуваш - ќе успееш и во едното и во другото. Повеќе...

Живот без стрес

Ако разбереме што се крие зад стресот, ако ја видиме лагата, која што се крие зад него, на крајот ќе увидиме дека не постои причина за да бидеме во стрес.. Повеќе...

Митрополит Струмички Наум - Да пораснеме барем до Стариот Завет

И не само што немаат туку се и очигледна пречка за влез во Царството Небесно, и пречка да се сфати и пренесе неговата идеја и порака. Повеќе...

Епископ Тихон Шевкунов: „НЕСВЕТИ, А СВЕТИ“

Несвети, а свети. Луѓе, кои навидум живееле во нашето секојдневие, се соочувале со проблемите со кои ние се судираме, боледувале од болести од кои ние боледуваме, често осудувани од околината, а сепак, не биле секојдневни. Луѓе, кои не се на иконите, но го предавале животот од иконите во сите нивни дела, зборови, мисли. Луѓе, за кои тишината прозборила дека се свети.  Повеќе...

ГОЛЕМАТА ТАЈНА НА ДИВЕЕВО - Кој ќе доживее, ќе види

Како дополнување на оваа тајна, еве што слушнав од устата на 84-годишната игуманија на манастирот Дивеево, Марија. Бев кај неа во почетокот на 1903 година веднаш по канонизирањето на преподобниот Серафим и заминувањето на царското семејство од Дивеево. Повеќе...

Арх. Калиник Мавролеон: Монологот БОЖЈИ

 

Те гледав кога се разбуди угрово. Чекав да ми кажеш два-три збора, да се заблагодариш за се што ти се случува, да побараш мое мислење за се што треба да правиш денес. Повеќе...

За Моето име

Поуки на грузискиот Старец Гаврил Ургебадзе за последните времиња

 

„Ѓаволот има 666 мрежи. Во времето на антихристот луѓето ќе очекуваат спасение од космосот. Тоа ќе биде и најголемата замка на ѓаволот: човештвот ќе бара помош од вонземјаните, не знаејќи дека тоа се, всушност. – демони.“ Повеќе...

Взбранной Воеводе победительная