логоFacebook  Twitter  YouTube  eMail

Кожувчанка


Оди и кажи дека ќе пишуваш научна студија додека семејството слави матурска вечер со жолта и мезе, со зурли и тапани. Веројатно затоа овде доцнеле сите востанија и револуции. Немало време за професија. Професијата пак е живот. А кога се нема време за живот, се нема потреба ни од часовници. Попусто ги носиме. Ние сме професионални мерачи на празно, минато-сегашно време. Европа веќе го мери идното. Само колку да се знае  
   
  
Имаа старешините една добра тактика во некогашна Југословенска народна армија: никогаш да не те остават да имаш свое време. Таа тактика беше добра за нив, но лоша за нас, војниците: кога човек нема време за себе, нема време ни за своите најблиски. Нема време дури ни за спомени на своите најблиски. Таа проста тактика даваше одлични резултати: ниеднаш никој не се побуни за ништо, ни за студената супа, ни за малтретирањето на воена вежба (на пример, на минусна температура да те тераат да донесеш свежа вода од некој бунар), ни за ноќното изживување на дежурните старешини, меѓу кои имаше и класични душовадници. Еднаш, само што завршивме со чистење на пистата, старешината ни нареди да ги кренеме ѓоновите на чизмите, да ни ги прегледа. Установи, според неколку зрна прашина, дека или ѓоновите не се добро исчистени, или пистата. Кога некој рече дека ѓоновите се добро исчистени, нé врати повторно да ја чистиме пистата. Есента пак, само што ги исчистивме лисјата од тревникот, нé вратија назад. Еден до двајца требаа да се качат на дрвјата и да ги тресат преостанатите лисја. Тоа се викаше „побрза есен“. Такви работи правевме. Сé правевме, само за да немаме време. А како што веќе се кажа, секој поредок што нема намера да се расправа со бунтовници гледа да ги намести работите така да немаш време. Стара вистина е дека револуции можат да креваат само оние што имаат многу време. Во една извесна смисла, револуции можат да креваат само богатите (а не сиромавите, како што обично се мисли), затоа што само тие имаат доволно време. Времето пак може да се купи, како и сé друго денес – со пари. Најдобра инвестиција за парите не се недвижнини, движнини и други материјални добра – туку време. Само оној што може да си купи време може да се нарече слободен човек. Само оној што има пари да си земе возач, готвач, чистачка, градинар, личен асистент – тој може да ужива во своето, ЛИЧНО време, да смислува револуции, да пишува романи или научни проекти, да живее како сака.

Пред некој ден се распуштивме; поточно, заврши наставата на Универзитетот, иако испитите допрва доаѓаат. Како и секоја година, едвај дочекав да го организирам времето да напишам нешто, затоа што кај нас писателите се писатели само во слободното време. Се соочив со една грда вистина: дури и кога ги немам секојдневните работни обврски (настава во два града во Македонија, консултации со магистранти и докторанти, состаноци), јас повторно немам време. Го погледнав мојот роковник (најверен душовадник на секој човек) и анализирав каде сум го потрошил времето.

Два дена сум потрошил на подигање, пополнување и враќање некакви формулари што антикорупционерите ни ги дале нам, на професорите од Универзитетот. А со тоа нема играчки: потпишуваш на секоја страница дека си дал точни и целосни податоци. Меѓу другото, таму стои и дали имаш „блиски лица“ со кои можеш да дојдеш во ситуација на искористување на некаков заеднички интерес. Тоа е во ред, но не е во ред она што за блиски лица ги сметаат сите роднини до четврто колено и од твоја, но и од страна на сопругата, а за разведените и од страната на некогашниот брачен другар. Така треба да знаеш дали некој нејзин четврти братучед во меѓувреме е избран на некаква функција (макар и во управен одбор на некоја преполовена селска библиотека), дали има фирма и со каков бизнис се занимава и колку акции има. А луѓето тоа тешко го кажуваат, дури и ако се роднини. Никој не кажува колку капитал или акции има некаде. Ајде, некако се реши и тоа. Но само што заврши таа работа, веднаш ни смислија нова: систематски преглед за сите вработени на факултетот. Да се разбереме: убаво е и тоа, како и она со антикорупционерите – ред мора да има. Но и тоа помина некако формално. Ни зедоа крв, ни направија ЕКГ, нé прегледаа на очно и ушно, ама најважното не го направија. Мислам на психијатрискиот преглед. На тоа се жалат најголем број од студентите, а не на фактот дека некој професор има покачен холестерол или аритмија. И самиот знам, додека бев декан, какви поплаки добивав од студентите. Се жалеа на избувливост, незаинтересираност, садизам, ароганција, самоволие, неконтактибилност, дури и на „мрачни страсти“ кај извесни просветни работници. Нејсе, заврши и тоа. И токму кога мислев дека конечно ќе седнам и ќе почнам да пишувам нешто, дојдоа нови „потрошувачи“ на времето.

Најпрвин, морав да одам лично на шалтер во една институција за да исправам една грешка што постојано се повторува во сметките за наплата. Грешката не е моја, тоа се призна, но и таму отиде еден ден. Потоа имав еден „стручен состанок“, од оние на кои најголем дел од вработената популација во Македонија си ги троши работните денови. Сите знаеме дека тоа се состаноци на кои главно се доаѓа до сознанија од типот „На гинекологија биле прегледани 130 пациенти во последниов месец, и сите 130 биле жени“. Помина и тоа, но дојде време да се види што е со личните карти и пасошите. За тоа нема да зборувам, пишувано е на долго и на широко по медиумите.

Кога на тоа ќе се приклучат уште неколку „ситни“ доцнења на некои мајстори и даватели на обични граѓански услуги – чкртни го месецот. Нема време ни за живот, камоли за уметност. Постојано нешто поправам, доправам (а само што бил мајсторот тука), постојано се борам со „неквалитетни делови“ (така велат мајсторите, тие никогаш не се виновни), со ентропија (еден човек зад еден шалтер искрено ми призна дека и нему му е тешко да работи во таков хаос од државна институција во каква што е вработен). И за да не излезе дека се жалам само на „далечни“ лица (државни службеници, аматери-мајстори што повторно е општествен проблем и слично), да кажам со што е исполнет мојот најголем душовадник – роковникот за оваа седмица: матурски вечери. Оди па кажи некому од роднините, пријателите и „блиските лица“ дека не е време за паради на кич и суети. Очите ќе ти ги извадат. Оди и кажи дека ќе пишуваш научна студија додека семејството слави со жолта и мезе, со зурли и тапани.

Веројатно затоа овде доцнеле сите востанија и револуции. Немало време за професија. Професијата пак е живот. А кога се нема време за живот, се нема потреба ни од часовници. Попусто ги носиме. Ние сме професионални мерачи на празно, минато-сегашно време. Европа веќе го мери идното. Само колку да се знае.


Авторот е универзитетски професор и писател
  
   
Автор: Венко Андоновски 

Извор: http://novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=518101412441&id=13&prilog=0&setIzdanie=21987



dobrotoljubie

Поуки од Светите Отци

Видео содржини

dobrotoljubie

Наука и Култура

Септември 25, 2024
Zivko.Grozdanoski3

Интервју со Живко Грозданоски: ДПМ може да дејствува гласно, сложно и независно

Ми се чини дека надворешните предизвици, како на пример отсуството на соработка со некои членови (на Управниот одбор) на ДПМ, некои обиди за саботажа итн. (сè се тоа нешта што веројатно секогаш ќе ги има); па сега слабиот рејтинг на ДПМ меѓу членството и во…
Август 29, 2024
TviTER231

„РАДОСТА НЕ ДОАЃА САМА, ТАА МОЖЕ ДА ЈА ЗАСЕНИ ТАГАТА“ Академик Ќулавкова добитничка на наградата „Браќа Миладиновци“ на СВП

Пред 35 години, август 1989-та, ми беше доделена првата награда за најдобра поетска книга на годината, напишана на македонски јазик, ‘Браќа Миладиновци’. Тоа беше мојата книга ‘Жедби’, со поднаслов ‘Престапни песни’. Во неа, во шест циклуси, опеав неколку…

По премиерата на новиот филм „The Walk“ во Њујорк на двојната кандидатка за Оскар - Тамара Котевска

Ное 14, 2023 Филм, Театар 1894
Tamara.Kotevska
Работејќи од нејзините разговори со Асил и другите деца бегалци, режисерката направи…

„ПОЕЗИЈА ОД МАКЕДОНИЈА“ и „Версвил“

Авг 19, 2023 Литература 2401
TVIT762
Реномираното меѓународно списание за поезија „Версвил“, својот најнов број во целост го…

Беседи

Жарко Ѓорѓиевски: Беседа,13. октомври 2024 година

Жарко Ѓорѓиевски: Беседа,13. октомври 2024 година

Како што постојат места на земјата на кои успева само еден вид растение и нема такви други места на кои истото растение би растело, така и во Црквата Христова постои...

 Aрхим. Георги Капсанис: ВО ЗНАК НА НАШАТА ЉУБОВ

Aрхим. Георги Капсанис: ВО ЗНАК НА НАШАТА ЉУБОВ

Незамисливо е да се биде христијанин без подвиг и крст. Оној што води лесен живот не може да се нарече христијанин. Некои луѓе отсекогаш верувале дека христијанин е оној кој...

Отец Александар Шмеман: Воздвижение на Чесниот Крст

Отец Александар Шмеман: Воздвижение на Чесниот Крст

Тоа бил празникот на христијанското царство, кое се родило под закрилата на Крстот, во денот кога царот Константин го видел Крстот над кој пишувало:: „Со ова ќе победиш…” Тоа е...

Митрополит Софрониј - ПРОПОВЕД ЗА РОЖДЕСТВО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Митрополит Софрониј - ПРОПОВЕД ЗА РОЖДЕСТВО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Во Ветената земја - Палестина, дадена на израилскиот народ од Бога, во планините на Галилеја се наоѓа градот Назарет. Во тоа време тој бил толку непознат и малку важен, што...

Свети Јован Крстител беше испратен од Бог да ги повика луѓето на покајание

Свети Јован Крстител беше испратен од Бог да ги повика луѓето на покајание

Самиот тој, со својот начин на живот, е олицетворение на покајанието. И нормално, не би ни можел да биде повикан од Бог да проповеда покајание ако целата негова сила не...

БОГОРОДИЦА

БОГОРОДИЦА

„Испитувајќи што му е најпотребно на молитвеникот за да беседи со Бог, по кој пат доаѓа молитвата, Богородица го пронаоѓа свештеното тихување..., оддалеченост од светот, заборав на сè земно и...

Св. Јован Кронштатски - Слово на денот на Успение на Пресвета Богородица

Св. Јован Кронштатски - Слово на денот на Успение на Пресвета Богородица

И колку славно било Нејзиното успение! Со каква светлина сјаело Нејзиното пречисто лице. Колку прекрасно, неописливо, неспоресливо благоухание извирало од нејзиното пречисто, приснодевствено тело, како што пишува св. Дионисиј Ареопагит,...

Свети Лука (Војно - Јасеницки): СЛОВО ЗА УСПЕНИЕТО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Свети Лука (Војно - Јасеницки): СЛОВО ЗА УСПЕНИЕТО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Многу е важно правилно да разбереме и да ги запомниме зборовите на тропарот на великиот празник на Успението на Пресвета Богородица: „... По Успението не си го оставила светот, Богородице...’’.Нејзината...

Архива: Беседа на Преображението на Господ и Бог и Спасителот наш, Исус Христос – Свети Григориј Палама

Архива: Беседа на Преображението на Господ и Бог и Спасителот наш, Исус Христос – Свети Григориј Палама

А и зошто Господ, пред почетокот на Преображението ги избира најглавните од апостолскиот лик и ги возведува со Себе на гората? Секако, за да им покаже нешто големо и таинствено....

« »

Најново од култура

Православен календар

 

16/11/2024 - сабота

Св. свештеномаченик Акепсим, епископ Наесонски ; +Св. великомаченик Георгиј – Ѓурѓиц; Преподобен Илија Египетски;

Правила и одредби на Православната Црква за постот
Православен календар за овој месец - МПЦ

Кожувчанка

Молитви кон Пресвета Богородица за секој ден во седмицата

 Радувај се, Ти Која од ангелот ја прими радоста на добрата вест дека Бог Слово ќе прими тело од Тебе! Радувај се оти го носеше Создателот во Твојата утроба! Радувај се Ти Која го роди Бога во тело, Спасителот на светот! Повеќе...

Тропар

Тропар на преподобниот Христов подвижник Јоаникиј Велики 4 ноември / 17 ноември 2024

Тропар на преподобниот Христов подвижник Јоаникиј Велики 4 ноември / 17 ноември 2024

Јоаникие оче наш преподобен, Тебе на кого надеж ти е Отецот,  прибежиште Синот, а покров Духот Свети,  моли се о ти...

Тропар на светиот Христов Победоносец Георгиј 3 ноември / 16 ноември 2024

Тропар на светиот Христов Победоносец Георгиј 3 ноември / 16 ноември 2024

Како ослободител на плениците и заштитник на сиромасите,лекар на немоќните,помошник на владетелите,

Тропар на светите маченици Акиндин, Пигасиј, Афтониј, Елпидифор и Анемподист 2 ноември / 15 ноември 2024

Тропар на светите маченици Акиндин, Пигасиј, Афтониј, Елпидифор и Анемподист 2 ноември / 15 ноември 2024

Страдалници Господови, блажена  е земјата, која се напои од вашата крв,  и свети се населбите кои ги примија телата ваши. На боиштето...

Духовната убавина на Богородица се пројавува и во моментот на Распнувањето на Нејзиниот Син

Тебе, Богородице поборнице – војвотко, ние слугите Твои, откако се избавивме од зло, Ти пееме победни и благодарствени песни. Ти имаш сила непобедна, од секакви опасности ослободи не за да Ти пееме : Радуј се, Невесто Неневесна! Повеќе...

Болестите според светоотечкото учење

Значи, не се надевај на лекарска вештина без благодат и не ја отфрлај своеволно, туку моли Го Бога да ја спознаеш причината за казната, а потоа моли за избавување од немоќта, трпејќи сечење, горење, горчливи лекови и сите лекарски казни Повеќе...

Свети Лука Симтерополски: Архиепископ и хирург

Едноставно е да се претпостави дека професорот – епископ, соединувајќи го во своите раце крстот и скалпелот, ги порази современиците токму со тоа необично соединување на двете разновидни сфери на активност.  Повеќе...

Духовни поуки: „Помоли се за мене“

Со Бога зборувај многу, а со луѓето малку; ако во Божјиот закон се подучуваш - ќе успееш и во едното и во другото. Повеќе...

Живот без стрес

Ако разбереме што се крие зад стресот, ако ја видиме лагата, која што се крие зад него, на крајот ќе увидиме дека не постои причина за да бидеме во стрес.. Повеќе...

Митрополит Струмички Наум - Да пораснеме барем до Стариот Завет

И не само што немаат туку се и очигледна пречка за влез во Царството Небесно, и пречка да се сфати и пренесе неговата идеја и порака. Повеќе...

Епископ Тихон Шевкунов: „НЕСВЕТИ, А СВЕТИ“

Несвети, а свети. Луѓе, кои навидум живееле во нашето секојдневие, се соочувале со проблемите со кои ние се судираме, боледувале од болести од кои ние боледуваме, често осудувани од околината, а сепак, не биле секојдневни. Луѓе, кои не се на иконите, но го предавале животот од иконите во сите нивни дела, зборови, мисли. Луѓе, за кои тишината прозборила дека се свети.  Повеќе...

ГОЛЕМАТА ТАЈНА НА ДИВЕЕВО - Кој ќе доживее, ќе види

Како дополнување на оваа тајна, еве што слушнав од устата на 84-годишната игуманија на манастирот Дивеево, Марија. Бев кај неа во почетокот на 1903 година веднаш по канонизирањето на преподобниот Серафим и заминувањето на царското семејство од Дивеево. Повеќе...

Арх. Калиник Мавролеон: Монологот БОЖЈИ

 

Те гледав кога се разбуди угрово. Чекав да ми кажеш два-три збора, да се заблагодариш за се што ти се случува, да побараш мое мислење за се што треба да правиш денес. Повеќе...

За Моето име

Поуки на грузискиот Старец Гаврил Ургебадзе за последните времиња

 

„Ѓаволот има 666 мрежи. Во времето на антихристот луѓето ќе очекуваат спасение од космосот. Тоа ќе биде и најголемата замка на ѓаволот: човештвот ќе бара помош од вонземјаните, не знаејќи дека тоа се, всушност. – демони.“ Повеќе...

Взбранной Воеводе победительная