Беседи

Деца, разните страдања, при градењето на личносниот однос со Бог, нема да нѐ одминат; ако не поради недоволниот подвиг, тогаш секако поради нашата грешност и суета. Бог најубаво, наместо нас, со љубов го промислува процесот на нашето очистување. Затоа, главниот фокус не треба да ни биде на страдањето како такво, туку на нашиот личносен однос со Богочовекот Христос.

 Физичкиoт свeт би бил сиoт вo тeмнина да нe e свeтлината oд Сoнцeтo. А духoвниoт и мoралниoт свeт, и сиoт чoвeчки живoт, би бил тeмнина, акo нe e свeтлината штo e oд Oтeцoт.
Таа свeтлина e Христoс Гoспoд. Навистина, браќа, нeма вистинска свeтлина штo Гo oсвeтлува Бoжјoтo битиe какo штo e Христoс Гoспoд. Кoј гo глeда Нeг, Гo глeда Бoга. Кoј нe Гo глeда

На пример, оној кој нема барем просветлување на умот не може јавно да се занимава со световни теми, а никако, пак, со сложени теолошки теми. Световни теми се: политика, туѓи гревови и слично, а сложени теолошки теми се: ерес, раскол, екуменизам, свети канони, календар... Ве молам, деца, сфатете веќе еднаш: кога немате просветлен ум, секоја тема што е надвор од вас е веќе сложена тема, и ако се занимавате со неа, вие, очигледно, не

 Христос рекол: “Кога ќе пријде Синот Човечки во славата своја и сите свети ангели со него, тогаш ќе седне на престолот на славата Своја, и ќе се соберат пред Него сите народи, и ќе ги одвои едните од другите, како што пастирот ги одвојува овците од козите; и ќе ги постави овците од својата десна страна, а козите - од левата.

Така им рeкoл Сeзнајниoт Гoспoд на Eврeитe: “Виe судитe пo тeлo”, бидeјќи тиe фатилe вo прeљуба eдна жeна и сакалe да ја камeнуваат заради тeлeсниoт грeв. Нo Гoспoд ја сoглeдал душата на жeната и видeл дeка таа сè уштe мoжe да сe спаси и да сe исправи, ја навeл на пoкајаниe и ја oтпуштил заштo, иакo сo дeлo направила прeљуба, сeпак нeјзината душа нe била цeлата прeљубна. Прeљубниoт грeв фарисeитe сeпак нeпрeстајнo гo нoсeлe вo свoeтo срцe, нo тиe тoа вeштo гo криeлe и нe гo oсудувалe,

Во Светото Евангелие, како и на фреските и иконите што ги доловуваат сите искупителни и спасителни моменти од сведоштвото на Богочовекот, преку кои човекот и светот се спасени, наидуваме и на оние моменти на Крстот Господов. Во последните моменти, кога сите се разбегуваат и одрекуваат од Христа, под Крстот или, поточно, под Оној КОЈ Е на Крстот, остануваат Неговата Мајка и Неговиот возљубен апостол. Сите имаат причини, а Пресвета Богородица и свети Јован Богослов имаат љубов.

Кога го слушаме Евангелието за блудниот син најголем проблем е што го поврзуваме со други луѓе а не со самите нас.
Така секогаш се сеќаваме на некој мал човек што прокоцкал и потрошил се на пиење и забави цел живот. Едоставно тој мислел дека ужива а не дека страда со неговиот начин на живот.

Но да си споменеме и дека има браќа (како братот од денешната парабола) кои ќе стојат на вратата и ќе роптаат кон таткото зошто нè примил и кои ќе се пофалат дека тие секогаш биле примерни.Да си спомнеме и дека во Царството Небесно не е ограничен бројот на места и дека никој ничие место не зазема. Секој има свое (спечалено преку делата на покајание) и затоа не треба да се труди во својата злоба да затвора врата на оние кои сакаат да се вратат.

Да дојдеш на себеси е да видиш дека без Бог си гол и бос, и дека без Бог си никој и ништо, и дека без Бог си ветер и магла, и дека без Бог вистински не ни постоиш и во духовна и во материјална смисла! Тоа може да се случи на два начина: или кога со неисполнување на Божјите заповеди, односно кога со неправилен духовен живот, човек сосема ќе се одголи од Божјата благодат; или кога со правилен духовен подвиг човек го достигнува обожението. Првото е да се види себеси расчовечен, а второто е да се види себеси (колку што може) во споредба со Божјото совршенство.

 Бог и Отец на секого од нас подеднакво, без збор и без услов, ни ја дава полнотата на Својата благодат. Од нас самите, од нашата слободна волја зависи како ќе се однесуваме кон таа благодат, како и кога, колку и дали ќе ја употребиме. Бог само внимава да не ја наруши нашата слобода, а со тоа и нашиот взаемен однос: Родител – дете. Деца, ние немаме ништо посвето од овој однос! Овој однос е единствената надеж на нашето спасение!

Ќе настане глад - рекол Пророкот, оплакувајќи го Ерусалим - но не глад за леб и вода, туку чулен глад за словото Божје (Ам. 8, 11). Глад, тоа е состојба на лишеност и воедно потреба од најнеопходната храна. Но, постои и глад што е полоша и потрагична од оваа, а таа е - кога човекот лишен од она што е неопходно за неговото спасение, не се ужаснува од таквата несреќа и не чувствува дури ни потреба за спасение. Гладниот човек бара насекаде, заоѓа и обиколува како би нашол малку леб;

Во третата недела од подготовката за Великиот пост, ние ја слушаме параболата за блудниот син (Лк 15,11-32). Параболата и химните што се пеат тој ден, зборуваат за покајанието како за човеково враќање од самоволно прогонство. Дознаваме дека блудниот син отишол во „далечна земја“ и таму потрошил сè што имал.

Заради соединувањето според Ипостас, Богочовекот Христос немаше потреба, Он лично како Бог – како една сложена Божествена Ипостас која во себе содржи две природи неразделно, неслиено, неразлучно и непроменливо соединети – да исполнува ниту едно правило или обичај од старозаветниот Закон.

Кадe и да сe сака нeкoe дoбрo вo свeтoт да сe надгради, Oн e пoчeтoк. Бeз Нeгo нe сe мoжe. Акo сe сака да сe искoрeни нeслoгата и злoбата вo сeмeјствoтo, вo сeлoтo, вo градoт, вo цeлиoт свeт, бeз Нeгo нe сe мoжe. Сo Нeгo мoра да сe запoчнe. Акo сe сака да сe внeсe дoбра вoлја, мир, љубoв и
слoга вo сeмeјствoтo, вo сeлoтo, вo градoт, вo нарoдoт, вo цeлиoт свeт, бeз Нeгo нe сe мoжe. Oн e пoчeтoк.

Наместо смирено да Му се заблагодари на Оној, од Кого е секое добро и секој совршен дар; наместо да Му благодари на Бога што му дал можност да ги изврши тие добродетел, тој гордо си припишал сé само на себеси, па дури и рекол дека не е како другите. И како што вели свети Јован Златоуст: “Фарисејот целиот свет го осудил, а само себеси се оправдал”.

Сигурен сум дека со полагањето на камен-темелникот за изградба на овој конак на местото на стариот руиниран објект, како и  со веќе започнати проекти за обнова на стариот конак и за конзервација и реставрација на фреските во манастирската црква ,Пресвета Богородица, постепено ќе се овозможат услови за непречено функционирање на манастирот, за развој на духовниот и монашкиот живот. 

 Неговите слова зрачат со силна нагласеност на светиклиментовиот образец и претставуваат целосно легитимирање на македонското црковно и духовно наследство. Дедо Стефан е ревносен борец за македонскиот јазик што неизмерно го сака и постојано го збогатува. Еве што тој самиот ќе рече за јазикот: Во јазикот секогаш најважна е тајната на зборот, што треба да ја откриеме и осознаеме како вистина – а тајната на зборот човечки е неодвоива од тајната на Словото Божјо.

Славјанска црковна традиција е на овој празник верниците да се поздравуваат меѓусебно со поздравот: „Бог се јави!“ – „Навистина се јави!“ Какво големо откровение – едно јавување, објава на единствениот Троичен Бог на луѓето! Најголемиот проблем што го среќаваме во историјата на целото човештво било токму богопознанието, без кое пак, нема ни вистинско себепознание. Зашто, тие две појави, познанието на Бога и познавањето на себеси, се взаемно и неразделно поврзани.