логоFacebook  Twitter  YouTube  eMail

Кожувчанка


ХА, ХА, ХА 
 

  
  
Научниците не можат да се сложат дали смеата е во целост човечка привилегија или, пак, истата особина ја имаат и некои други животински видови, како на пример шимпанзата и делфините. Но дури и да е само наша, никој не може со сигурност да каже како настанала. А смеењето е една од најбитните човечки активности, бидејќи во него се крие семето на секоја побуна
   
   
  
М инатата седмица имав чест да бидам дел од едно поголемо филмаџиско друштво, собрано на кафеанска маса околу легендарниот Тери Џонс (еден од творците на „Летачкиот циркус на Монти Пајтон“ и режисер на култните филмови „Брајановото житие“ и „Смисла на животот“). Атмосферата беше по малку деликатна: иако господинот Џонс веќе со децении ниту е член на пајтоновската дружина ниту, пак, се занимава со комедија (туку напротив, режира многу сериозни историски ТВ-документарци), сепак сите ние се ѕверевме во него небаре наредната секунда човекот да ќе се качи на маса и среде сите тие чаши и чинии ќе зачекори со славниот чекор на Министерството за смешно одење.

Напнатата атмосфера на невозвратени очекувања траеше и траеше, и ќе потраеше до крајот на вечерта доколку од крајот на масата срамежливо не одекнеше гласот на еден босански режисер, кој сосема неповикано ја прекина учтивата тишина со прашањето: „Еј, рајо: знаете ли дека Чак Норис е единствениот човек на светот што има Куран со посвета од авторот?“.

И тука тишината се распрсна на ситни ѕвечкави парченца, а среде бранот смеа што уследи јас низ кикот се запрашав - кој анонимен гениј ли ги смислува овие ремек-дела од вицови. Навистина, кој ли е тој незнаен јунак, седнат во некое сараевско поткровје, ќебапчилница или маалска биртија, што има време, талент и енергија наполно волонтерски и без никаков надомест, ниту за пари ниту за слава, од чисто човекољубие или пак мизантропија, со ништо предизвикан и од никого прозван, да измисли ваков бисер: муслимански виц за тврдиот тексашки републиканец Норис Чак?

Но мојата интелектуална љубопитност набргу беше прекината од извикот на босанскиот колега: „Удри јаче, Норис Чаче!“, по што под масата падна целото кафеанско друштво, со исклучок на господинот Џонс, кому никој не собра сила ниту, пак, храброст да му ја преведе оваа трудбеничко-пролетерска парола.

Ете, инспириран од таа весела вечер, јас во денешнава колумна ќе фрлам на хартија збор-два за смеата.

Научниците не можат да се сложат дали смеата е во целост човечка привилегија или, пак, истата особина ја имаат и некои други животински видови, како на пример шимпанзата и делфините. Но дури и да е само наша, никој не може со сигурност да каже како настанала. Ете колку е лимитирано нашето знаење: знаеме од кое едноклеточно животинче сме постанале, знаеме како сме излегле од вода на копно, знаеме кога сме се качиле и сме се симнале од гранка, знаеме зошто сме се исправиле, како сме останале без крзно, која мака нé натерала да го откриеме оганот и да го измислиме тркалото, кој глад нé натерал да почнеме да ловиме, кој ли луд нагон нé натерал да почнеме да се убиваме – сé живо знаеме, ама не знаеме како и кога сме почнале да се смееме! А смеењето е една од најбитните човечки активности, бидејќи во него се крие семето на секоја побуна.

Сите оние што на времето уживаа гледајќи го Шон Конери во „Името на розата“ веројатно се сеќаваат на предметот околу кој беше конструиран заплетот на приказната на Умберто Еко: потрага по загубеното античко дело „За комедијата“, коешто Светата инквизиција се трудеше да го избрише од човечкото сеќавање – бидејќи, според католичките теолози, гласната смеа прави луѓето да се опуштат, да се осилат и да престанат да се плашат од Бога. И тоа е една од ретките работи, за кои јас и теолозите се согласуваме: дејството на смеата е лековито за духот и стимулирачко за мозокот - на болниот таа му дава храброст, на сиромавиот му дава волја за живот, а и кај најпонизниот слуга го урива стравот од господарот. Палатите на моќниците се затресуваат од звукот на смеата, па оттаму не случајно забраната на хуморот е меѓу првите забрани што тираните ги спроведуваат и на кои ја базираат својата тиранија. Но попуст е нивниот труд – како да го запреш поданикот на кој стомакот му се бранува, рацете му се грчат, а усните му се искривуваат од прикриен кикот?

Случајно или не, Луј Шеснаесетти кон гилотината зачекорил следен од смеата на бунтовничката толпа, последната фотографија на Мусолини го прикажува Ил Дуче обесен среде чета насмеани партизани, а цела дузина азиски и африкански народи својата независност ја дочекаа испраќајќи ги со потсмев своите дотогашни колонизатори.

Историчарите велат дека хуморот бил последниот бастион на слободата во времето на Третиот рајх. Неодамна излезе од печат цела книга на „илегални“ вицови, коишто со шепот се прераскажувале во тоа време, а поради кои можело глава да се загуби. Успеав да запомнам еден од посмелите: „Прашање: Доколку со авион летаат Хитлер, Гебелс и Геринг, а пропелерите откажат и авионот падне – кој ќе се спаси? Одговор: Германија!“.

Илјадници слични примери имало и во земјите зад Железната завеса во времето на Студената војна. Мене најдраг ми е оној од времето на Прашката пролет: „Прашање: Точно ли е дека народот на Чехословачка ја повика братската Црвена армија да дојде и да му помогне? Одговор: Точно е, само што барањето беше упатено во 1938 година, а позитивно се реши дури во летото 1968-та“.

Саркастичната смеа вирее и во демократските општества. Еден од најпопуларните вицови на сметка на Џорџ Дабл-Ју Буш беше оној за тројцата Бразилци: „Буш го запрашал Чејни колку војници дента загинале во Ирак, а Чејни му одговорил: Тројца Бразилци (Три Бразилианс) – по што Буш паднал во несвест! Кога го освестиле, во паника запрашал колку милиони има во еден бразилион“.

Осилото на вицот не стивнува ниту со промената на власта. Летово во Хрватска слушнав вешто срочен виц за новиот американски претседател: „На стариот загрепски Циго му дошло време за умирање, па решил да им го подели имотот на своите два сина: бицикљо иде једноме, прикољиц другоме, а барак – обама!“.

Многубројни се примерите на политички хумор на балканските простори во изминатите турбулентни две децении, но како апсолутен шампион ќе остане запаметена (во тоа време суперскандалозната) насловна страница на сплитски „Ферал трибјун“, која ги прикажува претседателите Милошевиќ и Туѓман голи во љубовна прегратка, со натпис: „За ова ли се боревме?“.

А што се однесува до нас, Македонците, не може да се каже дека сме ептен продуктивни на тој план: кај нас досетките на тема секс и алкохол сé уште се многу побројни во однос на политички ангажираните вицови. Но и среде така инертни средини има храбри исклучоци: еве на пример актуелната министерка за внатрешни работи, којашто во едно свое интервју раскажуваше вицови - за полицајци!

Не ми се смејте, стварно беа смешни!

Авторот е режисер и сценарист   
   
Автор: Вујче од Америка: Дарко Митревски

Извор: Нова Македонија



dobrotoljubie

Поуки од Светите Отци

Видео содржини

dobrotoljubie

Наука и Култура

Септември 25, 2024
Zivko.Grozdanoski3

Интервју со Живко Грозданоски: ДПМ може да дејствува гласно, сложно и независно

Ми се чини дека надворешните предизвици, како на пример отсуството на соработка со некои членови (на Управниот одбор) на ДПМ, некои обиди за саботажа итн. (сè се тоа нешта што веројатно секогаш ќе ги има); па сега слабиот рејтинг на ДПМ меѓу членството и во…
Август 29, 2024
TviTER231

„РАДОСТА НЕ ДОАЃА САМА, ТАА МОЖЕ ДА ЈА ЗАСЕНИ ТАГАТА“ Академик Ќулавкова добитничка на наградата „Браќа Миладиновци“ на СВП

Пред 35 години, август 1989-та, ми беше доделена првата награда за најдобра поетска книга на годината, напишана на македонски јазик, ‘Браќа Миладиновци’. Тоа беше мојата книга ‘Жедби’, со поднаслов ‘Престапни песни’. Во неа, во шест циклуси, опеав неколку…

По премиерата на новиот филм „The Walk“ во Њујорк на двојната кандидатка за Оскар - Тамара Котевска

Ное 14, 2023 Филм, Театар 1911
Tamara.Kotevska
Работејќи од нејзините разговори со Асил и другите деца бегалци, режисерката направи…

„ПОЕЗИЈА ОД МАКЕДОНИЈА“ и „Версвил“

Авг 19, 2023 Литература 2424
TVIT762
Реномираното меѓународно списание за поезија „Версвил“, својот најнов број во целост го…

Беседи

Жарко Ѓорѓиевски: Беседа,13. октомври 2024 година

Жарко Ѓорѓиевски: Беседа,13. октомври 2024 година

Како што постојат места на земјата на кои успева само еден вид растение и нема такви други места на кои истото растение би растело, така и во Црквата Христова постои...

 Aрхим. Георги Капсанис: ВО ЗНАК НА НАШАТА ЉУБОВ

Aрхим. Георги Капсанис: ВО ЗНАК НА НАШАТА ЉУБОВ

Незамисливо е да се биде христијанин без подвиг и крст. Оној што води лесен живот не може да се нарече христијанин. Некои луѓе отсекогаш верувале дека христијанин е оној кој...

Отец Александар Шмеман: Воздвижение на Чесниот Крст

Отец Александар Шмеман: Воздвижение на Чесниот Крст

Тоа бил празникот на христијанското царство, кое се родило под закрилата на Крстот, во денот кога царот Константин го видел Крстот над кој пишувало:: „Со ова ќе победиш…” Тоа е...

Митрополит Софрониј - ПРОПОВЕД ЗА РОЖДЕСТВО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Митрополит Софрониј - ПРОПОВЕД ЗА РОЖДЕСТВО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Во Ветената земја - Палестина, дадена на израилскиот народ од Бога, во планините на Галилеја се наоѓа градот Назарет. Во тоа време тој бил толку непознат и малку важен, што...

Свети Јован Крстител беше испратен од Бог да ги повика луѓето на покајание

Свети Јован Крстител беше испратен од Бог да ги повика луѓето на покајание

Самиот тој, со својот начин на живот, е олицетворение на покајанието. И нормално, не би ни можел да биде повикан од Бог да проповеда покајание ако целата негова сила не...

БОГОРОДИЦА

БОГОРОДИЦА

„Испитувајќи што му е најпотребно на молитвеникот за да беседи со Бог, по кој пат доаѓа молитвата, Богородица го пронаоѓа свештеното тихување..., оддалеченост од светот, заборав на сè земно и...

Св. Јован Кронштатски - Слово на денот на Успение на Пресвета Богородица

Св. Јован Кронштатски - Слово на денот на Успение на Пресвета Богородица

И колку славно било Нејзиното успение! Со каква светлина сјаело Нејзиното пречисто лице. Колку прекрасно, неописливо, неспоресливо благоухание извирало од нејзиното пречисто, приснодевствено тело, како што пишува св. Дионисиј Ареопагит,...

Свети Лука (Војно - Јасеницки): СЛОВО ЗА УСПЕНИЕТО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Свети Лука (Војно - Јасеницки): СЛОВО ЗА УСПЕНИЕТО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Многу е важно правилно да разбереме и да ги запомниме зборовите на тропарот на великиот празник на Успението на Пресвета Богородица: „... По Успението не си го оставила светот, Богородице...’’.Нејзината...

Архива: Беседа на Преображението на Господ и Бог и Спасителот наш, Исус Христос – Свети Григориј Палама

Архива: Беседа на Преображението на Господ и Бог и Спасителот наш, Исус Христос – Свети Григориј Палама

А и зошто Господ, пред почетокот на Преображението ги избира најглавните од апостолскиот лик и ги возведува со Себе на гората? Секако, за да им покаже нешто големо и таинствено....

« »

Најново од култура

Православен календар

 

25/11/2024 - понеделник

Свети Јован Милостив; Светиот пророк Ахија; Преподобен Нил Синајски; Преподобен Нил Мироточив;

Правила и одредби на Православната Црква за постот
Православен календар за овој месец - МПЦ

Кожувчанка

Молитви кон Пресвета Богородица за секој ден во седмицата

 Радувај се, Ти Која од ангелот ја прими радоста на добрата вест дека Бог Слово ќе прими тело од Тебе! Радувај се оти го носеше Создателот во Твојата утроба! Радувај се Ти Која го роди Бога во тело, Спасителот на светот! Повеќе...

Тропар

Тропар на светите Кварт, Родион, Сосипатар и Терциј 10 ноември / 23 ноември 2024

Тропар на светите Кварт, Родион, Сосипатар и Терциј 10 ноември / 23 ноември 2024

О, свети апостоли Христос Спасителотво вас се зацари, душата во убавина се облече и венци за вас Животот исплете.За Олимпа...

Тропар на  свети Нектариј Егински 9 ноември / 22 ноември 2024

Тропар на свети Нектариј Егински 9 ноември / 22 ноември 2024

Изданок од Визант и Егина,заштитниче кој си јавен во последните времиња,миленик на вистинската врлина.Нектарие, те почитуваме,ние верните како богоугоден исцелител...

Тропар на соборот на светиот Архангел Михаил 8 ноември / 21 ноември 2024

Тропар на соборот на светиот Архангел Михаил 8 ноември / 21 ноември 2024

Архистратизи на небесните воинства,ние недостојните постојано ве молиме:со вашите молитви заштитете нѐ,под покровот на крилјата на вашата славаневешествена, пазејќи нѐ...

Духовната убавина на Богородица се пројавува и во моментот на Распнувањето на Нејзиниот Син

Тебе, Богородице поборнице – војвотко, ние слугите Твои, откако се избавивме од зло, Ти пееме победни и благодарствени песни. Ти имаш сила непобедна, од секакви опасности ослободи не за да Ти пееме : Радуј се, Невесто Неневесна! Повеќе...

Болестите според светоотечкото учење

Значи, не се надевај на лекарска вештина без благодат и не ја отфрлај своеволно, туку моли Го Бога да ја спознаеш причината за казната, а потоа моли за избавување од немоќта, трпејќи сечење, горење, горчливи лекови и сите лекарски казни Повеќе...

Свети Лука Симтерополски: Архиепископ и хирург

Едноставно е да се претпостави дека професорот – епископ, соединувајќи го во своите раце крстот и скалпелот, ги порази современиците токму со тоа необично соединување на двете разновидни сфери на активност.  Повеќе...

Духовни поуки: „Помоли се за мене“

Со Бога зборувај многу, а со луѓето малку; ако во Божјиот закон се подучуваш - ќе успееш и во едното и во другото. Повеќе...

Живот без стрес

Ако разбереме што се крие зад стресот, ако ја видиме лагата, која што се крие зад него, на крајот ќе увидиме дека не постои причина за да бидеме во стрес.. Повеќе...

Митрополит Струмички Наум - Да пораснеме барем до Стариот Завет

И не само што немаат туку се и очигледна пречка за влез во Царството Небесно, и пречка да се сфати и пренесе неговата идеја и порака. Повеќе...

Епископ Тихон Шевкунов: „НЕСВЕТИ, А СВЕТИ“

Несвети, а свети. Луѓе, кои навидум живееле во нашето секојдневие, се соочувале со проблемите со кои ние се судираме, боледувале од болести од кои ние боледуваме, често осудувани од околината, а сепак, не биле секојдневни. Луѓе, кои не се на иконите, но го предавале животот од иконите во сите нивни дела, зборови, мисли. Луѓе, за кои тишината прозборила дека се свети.  Повеќе...

ГОЛЕМАТА ТАЈНА НА ДИВЕЕВО - Кој ќе доживее, ќе види

Како дополнување на оваа тајна, еве што слушнав од устата на 84-годишната игуманија на манастирот Дивеево, Марија. Бев кај неа во почетокот на 1903 година веднаш по канонизирањето на преподобниот Серафим и заминувањето на царското семејство од Дивеево. Повеќе...

Арх. Калиник Мавролеон: Монологот БОЖЈИ

 

Те гледав кога се разбуди угрово. Чекав да ми кажеш два-три збора, да се заблагодариш за се што ти се случува, да побараш мое мислење за се што треба да правиш денес. Повеќе...

За Моето име

Поуки на грузискиот Старец Гаврил Ургебадзе за последните времиња

 

„Ѓаволот има 666 мрежи. Во времето на антихристот луѓето ќе очекуваат спасение од космосот. Тоа ќе биде и најголемата замка на ѓаволот: човештвот ќе бара помош од вонземјаните, не знаејќи дека тоа се, всушност. – демони.“ Повеќе...

Взбранной Воеводе победительная