Св. Пантелејмон“ има фантастичен фрескоживопис кој се смета за предвесник на ренесансата. Таа треба да биде причина да се посети Горно Нерези, а не последица, велат историчари на уметност
Додека новоизграденото „Македонско етно село“ кај скопско Горно Нерези викендов вриеше од посетители, црквата „Св. Пантелејмон“ од 12 век, еден од највредните средновековни споменици на културата во земјава беше скоро празна. Освен по некој љубопитен посетител, кој веќе е информиран дека вистинскиот бисер на падината на Водно всушност се наоѓа десетина метри под новоизградениот комплекс, манастирската целина не беше епицентарот на вниманието на туристите. - Празно, некако запустено - е коментарот на скопјанката С.Ј. која викендов со минибус ги посетила двата комплекса.
Мината недела министерката за култура Елизабета Канческа-Милевска ја промовираше малата етнолошка поставка, изложена во една од 12. автентични новоизградени куќи во „Македонско етно село“. Поставката е еден вид на депанданс на Музејот на Македонија, чии етнолози ја подготвија специјално за новоизградениот комлекс. За жал, за време на презентацијата никој не спомна дека веднаш под „Македонското етно село“ се наоѓа манастирскиот комплекс и црквата изградена во 1.164 година која е влезена во сите светски енциклопедии поради нејзината архитектура и фрескоживописот.
„Празна, запуштена“
На прашањето дали некој од етно-селото им посочил дека веднаш под патот се наоѓа уште еден комплес со исклучително вреден споменик на културата, С.Ј. вели:
- Не. Сама влегов да ја видам бидејќи ми е една од омилените цркви. Беше отворена, слободно влегов. Отстранет е ресторанот каде во минатото се правеа свадбени и други веселби. Има клупи и се гледа панорамата на Скопје. Просторот е преубав, но некако празен, запуштен. Додека бев внатре единствено влезе италијанскиот амбасадор со уште неколку луѓе, кои исто така ја посетија црквата. Добив впечаток дека новоизградените објекти сосема ја фрлаат во сенка црквата - раскажува С.Ј.
Историчари на уметност велат дека не смее да се дозволи црквата „Св. Пантелјмон“ да стане „придружен настан“ на новоизградениот комплекс.
- Црквата е изградена за време на владеењето на династијата Комнени. Таа е многу значаен споменик на културата. Има фантастичен фрескоживопис кој се смета за предвесник на ренесансата. Таа треба да биде причина да се посети Горно Нерези, а не последица. Ако „Македонското етно село“ е изградено за да се развива културниот туризам, во комплексот на секаков начин да се истакне дека вистинскиот бисер е „Св. Пантелјемон“. Секој посетител што ќе го посети селото, мора да ја види и црквата. Тоа е вистинскиот културен туризам - вели М.М. историчар на уметност.
Новоизграден комплекс, со 12 објекти
„Македонското етно село“ се протега на 15.000 квадратни метри, а на таа површина се изградени 12 објекти. Секој од нив е во духот на специфичната македонска архитектура од одреден крај. Македоснки ан, Беровска куќа, Етно бар, Прилепска куќа, Грнчарска работилница... Директорот на комплексот, Павле Камилоски објаснува дека интереот на туристите е огромен.
- За еден месец не посетија меѓу 15.000 и 20.000 гости. Тие се се одушевени од комплексот, од архитектурата, храната што се послужува - вели Камилоски.
Тој појасни дека во комплексот има и три трематски ресторани - традиционален, интернационален и паб. Во традиционалниот се служи македонска храна, во интернационалниот нудат храна која ја нема во скопските ресторани, менито е поексклузивно и полуксузно. Во пабот, пак, има „фингер фуд“, пилешки прсти, крилца.
Нова етнолошка музејска поставка Како дел од понудата која треба да привлече повеќе туристи е и новата етнолошка поставка во музејот. Има 150 етнолошки предмети - носии, накит, занаетчиски техники - филигран, седеф, некои специфични дејности за нашето поднебје. Поставката е дополнета со фотографии, а на мали екрани постојано се емитуваат видео-материјали, кои се врзани за стопанство, етно музика, Галичка свадба, обичаи, обреди, ткаење, плетење. Сите експонати се од Музејот на Македонија и од Кинотеката на Македонија.
Министерката Канческа-Милевска вели дека сите традиционални занаети ги отсликуваат македонските обичаи во различни предели во земјава.
- Во музејот има уникатни предмети - голем број на македонски носии од крајот на 19 и почетокот на 20 век од различни предели, накит. Во корниот дел, на катот има прекрасен простор за различни настани, конференции, семинари, промоции. Ова е одличен проект кој се стави во функција да се промовира нашето богато културно наследство, етнографијата, обичаите и традицијата, сето она што ја отсликува нашата земја како држава со богато културно наследство и мултикултурализам кој го сметам за големо богатство - вели таа. Музејот работи од 10 до 18 часот, но се планира да се продолжи работното време до 22 чласот, бидејќи во овој периот посетеноста е најголема, особено по 19 часот, поради летните горештини.
Извор:
Свети Аверкиј Рамноапостолен; Преподобен Лот; Спомен на чудотворното избавување на Москва од Литванците со помош на Пресвета Богородица;
