Мојата лична потрага по вистината, во петокот ме однесе во храмот на Св. Петка во населбата Кисела Вода, каде што, за време на Великите пости, во петоците, се чита Акатист, односно пофално слово кон Пресвета Богородица. Од беседата по службата на протоереј Богослав Димитриевски, дознав дека ова прекрасно божествено дело, Акатистот на Пресвета Богородица е испеан во чест на чудесното ослободување на Константинопол во 625 година по инвазијата на Персијанците и Аварите, а со помош на Мајката Божја.
По опасноста, непријателите да навлезат во градот и да направат пустош како многу понадмоЌни над Константинопол, тогашниот патријарх Сергеј, заедно со верниците се обратиле за помош кон Бога и Мајката Божја како заштитничка и покровителка на градот.
За таа цел ја земале неракотворената икона на Господа Исуса Христа од Влахернската црква, Богородичната риза и дел од чесниот крст и со овие реликвии во литија патријархот и верниците направиле две обиколки на градските ѕидини молејќи го за помош Бога и Богородица од непријателската наезда. Кога литијата стигнала до морскиот залив, патријархот Сергеј со Богородичната риза ја допрел тивката морска вода, по што морето се вознемирило, се разбранувало со таква силина, што брановите ја потопиле сета непријателска поморска флота. Оттогаш, ова божествено дело, Акатистот на Пресвета Богородица, се служи во првите пет петоци од Великиот пост. А покрај тоа што се воспева и велича неописливата милост на Мајката Божја, велеше отецот, преку долгите служби за време постот, верниците успеваат да се сочуваат од гревовниот живот кој го носи нашето секојдневие.
Но, на оваа божествена служба нешто необично ми остави длабок впечаток. Имено, додека траеа читањата и пеењата на пофалните песни кон Бога и Богородица еден од свештениците изнесе икона од олтарот на Црквата на која верниците со почит и се поклонија за, по завршувањето на богослужбата, секој од нив да може и лично да го направи тоа - да и се поклони и да ја целива иконата на Пресвета Богородица.
Пријдов и јас, и единственото нешто што тогаш можев да го забележам беше дека иконата е прилично стара. Мојата љубопитност, не оставајЌи ме спокојна ме натера да се распрашам за неа, за нејзиното потекло. Во крајна линија, почитта која верниците и ја оддадоа просто не ме остави рамнодушна. И, еве што дознав: Долги години иконата на Пресвета Богородица била во сопственост на г-ѓа Фаница Нанчева, скопјанка, родена во 1915 година, а упокоена пред 7 години. Таа, како што раскажуваа верниците кои ја познавале, сиот свој живот му го посветила на Бога, а кажувањето за иконата е дека се започнало за време на Втората светска војна, во 1941 година, кога е бомбардирано Скопје.
Тогаш, во Соборниот храм на Скопје, а посветен на Света Богородица, служел извесен свештеник Бабиќ, кој пред налетот на војната со своето семејство заминал за Србија.
Госпоѓа Фаница, откако нејзината куќа била урната, по некоја случајност, се вселила во испразнетиот стан на споменатиот свештеник, и таму, во подрумот, ја пронашла чудотворната икона на Пресвета Богородица, завиткана во епитрахил, дел од свештеничка одежда која се става околу вратот, а го симболизира присуството на Светиот Дух. Иконата била нацртана на дрво. На нејзината задна страна бил запишан датумот - 28.02.1920 година, датум кој до ден-денес е енигма.
Госпоѓа Фаница тогаш, мислејќи дека иконата е на свештеникот и дека тој си ја заборавил, некако успеала да стапи во контакт со него. Но тој и порачал: за иконата да се грижи таа, не давајќи и при тоа никаква информација повеќе - дали иконата е негова или е во сопственост на Црквата.
Постојат кажувања за чудотворна икона на Пресветата Мајка, која се наоѓала во Црквата посветена на Света Мина, а урната за време на катастрофалниот земјотрес во Скопје во 1963 година. Дали е тоа истата чудотворна икона за која се вели дека помагала на болни дечиња дури и да проодат, не може да се потврди.
Како и да е, иконата од тогаш, од почетокот на Втората светска војна, останала кај госпоЃа Фаница, од каде ни е и првото сведоштво за нејзиното мироточење, односно во нејзиниот дом од очите на Богородица потекле солзи. Судбината на оваа жена, ми раскажуваше нејзината внука, инаку жив сведок за мироточењето на иконата, не секогаш и била наклонета. Таа повеќе пати се селела, но и покрај тоа кандилото пред иконата никогаш не го гасела. Сведоштвата на милата женичка, внуката на г-ѓа Фаница, инаку чест посетител на богослужбите во храмот на Св. Петка, која ми раскажа еден мал дел од сета оваа историја за чудотворната икона, се чудесни, секогаш поврзани со чудниот звук, тропкањето на предметите кои се наоѓале во близина на иконата. Има и еден запис, сведоштво на г-ѓа Фаница кој вели:
“Тропкањето, никогаш не ме плашеше, туку уште повеќе ми ја утврдуваше верата. Кога ќе го чуев станував да го проверам кандилцето и се прекрстував пред иконата. А една вечер, кога се случи истото, станав и забележав како една сребрена паричка паѓа пред иконата на Пресвета Богородица. Паричката не беше од материјална природа.”
Набргу потоа г-ѓа Фаница тешко се разболела и на помош многу почесто и доаЃала внуката, која тогаш прва ги забележала солзите кои протекле од очите на иконата на Света Богородица.
Не минало многу време, а Фаница Нанчева за сево ова го известила отец Ацо Стојковски, тогашниот старешина на црквата Св. Петка. По неговиот совет - дека на таква икона местото и е во Црква, и откако прво во нејзиниот дом тој ја осветил, тие заедно, чудотворната икона на Света Богородица ја пренеле во скопската цркава Св. Петка. Таа сега, се изнесува во време на Великите пости, при служењето на Акатистот, пофалното слово кон Пресвета Богородица, за верниците пред неа да се поклонат. Според кажувањата, голем е бројот на родители на кои оваа чудотворна икона на Света Богородица им помогнала во оздравувањето на нивните чеда, откако тие се помолиле пред неа, а нејзината чудотворна сила не ретко се покажала, велат верниците, и кај бездетни брачни двојки.
Н.Д.Д.

Извор: НАША ПАРОХИЈА- гласник на црквата св.Петка, Скопје

Април 2011