Старец Клеопа
Беседа за пророците и лажните пророци, за чудесата и лажните чудеса и за виденијата
Не слушајте што говорат пророците кои ви пророкуваат, ве лажат, бидејќи зборуваат од своето срце, а не од устата Господова ( Јеремија 23,16)
Возљубени верници, сите знаеме дека од почетокот на светот до нашите дни, светлоста се бори со темнината, доброто се бори со злото и вистината со лагата. Денеска повеќе од било кога треба да сме будни при одбраната на нашата вера, бидејќи каколот ја преплавил нивата Христова и многу лажни проповедници се појавија во светот, одведувајќи во своето лукавство многумина во погибел.
Кој се вистинските пророци?
Библијата ни покажува дека вистинските пророци се Божјите луѓе. ( Излез 1,1, Цар. 2, 27). Нив ги испраќа Преблагиот Бог (Исус Навин 24,5) и тие се исполнети со Светиот Дух.
По што се препознаваат вистинските пророци?
Знакот по кој ги препознаваме е тоа што нивните пророштва се исполнуваат.
Што се тоа пророштва?
Пророштвата се објавувања, низ живиот збор или низ Светото Писмо, на одредени вистини и случки кои се однесуваат на иднината и кои Благиот Бог ги објавува преку своите избраници заради спасенито и тие вистини се исполнуваат до најмалата ситница. Содржината на пророштвата не може да се спознае по природен пат. Пророштвата ја толкуваат и откриваат Божјата волја и се случуваат под влијание на Светиот Дух.
По што се разликуваат вистинските пророштва?
Вистинските пророштва треба да ги исполнуваат истите услови како и чудата на Спасителот, Светите Апостоли и Светите Отци. Тие треба да проповедаат за Единиот вистински Бог. Тие не се лажливи. Оној кој ги изговара вистинските пророштва не бара имот, не грижејќи се за животните потреби, се задоволува од тоа што Бог му го дава. Вистинскиот пророк ги објавува пророштвата дури и до состојба на страдание и смрт.
Што се чудесата?
Чудата се боженствени дејства кои се надумни и над човековата сила. Тие ја надминуваат природата и се случуваат во извонредни моменти кои ги одредува Создателот, а целта им е нашето просветлување и исправување заради спасението. Чудесата ја покажуваат силата на Бога и Неговата света волја и ги толкуваат непознатите божји патишта. Бог е првиот и најголем чудотворец, бидејќи е избор на чудеса.
По што се разликуваат вистинските од лажните чуда?
За да бидат вистински, чудата мораат да исполната одредени услови:
• Да бидат достојни на името божјо и да бидат содржани во Светото Писмо и Светото Предание;
• Да се случат со средствата со кои се случувале чудата на Спасителот и Светителите;
• Меѓусебно да не се порекнуваат;
• Да не противречат на Библијата и светото Предание на Црквата;
• Целтта да им е спасението на душата;
• Да носта напредок и корист во духовниот живот, а не во гревот или смртта;
• Чудотворците треба да ја кажуваат единсвено вистината и да водат непорочен живот, а не да се мотивирани од лични интереси;
• Да го исправаат однесувањето на оние кои ќе бидат сведоци на чудото;
• Во себе да носта Божја сигурност и сила;
• Да делуваат согласно Божјата промисла.
Возљубени верници, да видиме сега што се виденијата. Тие се појави кои очите на умот навистина ги примаат, било во состојба на нормална работа на организмот, било во состојба на сон или полусон, било во занес.
Како се разликуваат вистинските виденија?
Виденијата кои оставаат мир во душата, спокој, понизност и совршена љубов, можат да се третираат за добри.
Свети Максим Капсокаливит, во својот разговор со свети Григориј Синајски, уште појасно кажува кои се знаците на вистинските виденија, велејќи: ,, Знаците на благодатта, за времето на вистинските виденија, се гледаат по тоа што кога човекот ќе пристапи кон благодатта на Светиот Дух, доаѓа до собирање на умот, таа не прави смирени и трезни и ни ги предочува сеќавањето на мсртта, гревовивте, идниот суд и вечните маки. Благодатта не прави да бидеме понизни, како би плачеле и би се разжалостувале, прави очите да ни бидат кротки и полни солзи. Што повеќе благодатта пристапува кон човекот, тоа повеќе душата станува кротка и се теши преку страданијата на Господа Исуса Христа Кој во своето бескрајно човекољубие, е причина на вистинските виденија. Прво – за силата божја која е недостижна за разумот, второ – за Неговата бескрајна сила која се одржува и со се управува; трето – за неопфатливоста и непоимливоста на Пресвета Троица и за бескрајната и непостижна големина на Неговото боженствено битие и др.
Кога умот се вознесува во таа светлина, срцето станува кротко и ги раѓа плодовите на Светиот Дух: радоста, мирот, долготрпеливоста, доборотата, милосрдието, љубовта, смиерението и сето останата, а душата стекнува неискажлива радост.
( превод од делото – Успон кон Воскресението)
Подготви: теолог Александар Ивановски