ЖИВОТОТ НА
ПРЕПОДОБНИОТ ОТЕЦ НАШ
ХАЏИ ГЕОРГИЈ
Преподобниот отец наш Георгиј се родил во Кермира – Кесарија Кападокиска во 1809 година. Родителите му биле богати, не само со ВРЛИНИ, туку и со добра Божји, кои што ги раздавале на сиромашните. Татко му се викал Јордан и потекнувал од Кермира, а мајка му се викала Марија и била од Глевера(Карвали – отечеството на Свети Григориј Назијанзин).
Добивајќи две деца, Гаврил (хаџи Георгиј) и Анастија, тие живееле во духовна љубов, како брат и сестра (во целонудрие). Неговата мајка Марија уште како мала тежнеела кон подвижништво. Имала сестра монахиња, подвижничка, кај што подоцна честопати одела пеш во посета. Во детското срце на малиот Гаврил кој што слушал од својата тетка разни кажувања за подвижништвото, се разгорела желба да постане монах, и затоа се обидувал да ги подражава подвижниците во строгиот пост и молитвите.
Неговиот татко Јордан бил побожен, се занимавал со трговија и поголемиот дел од времето го поминувал во патување. Тоа на Марија и давало можност да живее едноставно и да не се грижи и вознемирува за многу. Со малиот Гаврил, кој што бил побожен, и со другите жени одела на бденија, некогаш во пештера, некогаш во параклис. Може да се каже дека и млекото на оваа благословена мајка, кое што го цицал Гаврил, било подвижничко!
Кога Гаврил потпораснал, почнал да оди во училиште, но и покрај тоа што бил многу паметен, не можел да учи, Најверојатно тоа било промисла Божја – ова осветено дете да се научи на писменост на чудесен начин. Цели четири години малиот Гаврил се мачел во училиште и не научил ниту да ги искажува зборовите. Поради тоа што родителите и учителот го навредувале, кога и да најдел можност, бегал во пештера. Таму во Кермира (или Кермила) се наоѓала пештера со отпечатоци од стапалата на свети Великомаченик Георгиј, каде што најчесто се доаѓал малиот Гаврил. Многу постел и се молел, правел многу метании, а кога ќе се почувствувал изнемоштен, јадел од тревата што растела по брдото.
Еднаш бил отсутен цел месец: Зближувајќи се со пустиножителите кои престојувале во околината на пештерата, и самиот се ставил во една од неа да се подвизува. Кога го пронашле, родителите веќе не го навредувале што неможел да ги научи буквите.
Еден ден, мајката благо му рекла:
Гаврило, дете мое, појди во црквата и помоли се на Мајката Божја да ти помогне да ги научиш буквите.
Во нивната парохија се наоѓала чудотворна икона на Мајката Божја. Завршувајќи го тримирот, пропратен со многу метаании кои што ги вршел со часови, малиот Гаврил, преку ноќта се упатил во црквата за да не го забележат луѓето.
Стигнувајќи до папертата, со солзи во очите и побожност, паднал на прагот на храмовите двери и се поклонил, бидејќи вратата била затворена. И додека се молел на Мајката Божја: Царице Небеска дај ми да се научам на писменоста!, одненадеж вратите на црквата се отвориле, и влегла Мајката Божја. Фаќајќи го малиот за рака го привела кон иконата на Христос и рекла: Сине мој, дај малиот Гаврил да се научи на писменоста. Како што подоцна и самиот кажувал:
Благословувајќи ме со тие зборови, ме прегрна со својата рака и ми рече: Сега се научи на писменоста. Потоа влегла на северната храмова врата.
Гледајќи дека Таа не излегува, Гаврил влегол таму. Ја пребарал целата црква, но неможел да ја најде! Наближило и времето за служба; клисарот дошол да ѕвони, и ги здогледал вратите отворени и Гаврил во храмот!
Се збунил и го запрашал изненаден:
Како се најде овде?
Гаврил му раскажал се во подробности. За да се увери во вистината, клисарот му дал една книга да чита, а Гаврил почнал да чита убаво и чисто. Тогаш клисарот му рекол:
Навистина таа жена била Мајката Божја!
После ова чудесно случување, преку кој малиот Гаврил се научил на писменост, неговите родители и сите роднини го гледале со побожност. Гаврил и понатаму одел во пештерата и се подвизувал; ги собирал своите пријатели и граделе мал манастир со храм и ќелии, а Гаврил им бил игумен.
Кога имал четрнаесет години, тргнал со своите роднини во Цариград. Дознале дека стрикото на Гаврил, кој што престојувал таму, се потурчил. Додека проаѓале низ едно пусто место, помислата му говорела дека тука може да пронајде некои пустиножители и од нив да испроси молитва за својот потурчен стрико. Оставајќи ги своите сопатници, барал по шумата, но не пронашол никаков подвижник. Разжалостен што во тоа барање ги загубил своите сопатници, се помолил а светиот Георгиј да му помогне. Одненадеж, се појавил Светителот со светло лице во војничка униформа, и му рекол:
Се загуби ли, Гаврило?
Да, се загубив – одговорил малиот.
Појди со мене – му рекол свети Георгиј и го качил на коњ. Така, веднаш ги престигнал своите другари, а тие се зачудиле и го прославиле Бога!
Штом пристигнале во Цариград, со многу болка заедно со своите роднини заминале да го посетат стрикото. Неговиот стрико имал високо место во кругот на султанот Махмут втори (1808 – 1835). Во една прилика кога наредил да се гради и обновува срушеното во неговото место на управување, ја навлекол врз себе си омразата на Ермените, кои што го наклеветиле кај Турците. За да ја избегне смртта која го чекала, за жал, се потурчил. Разбирливо било после тоа султанот да има поголема доверба во него.
Бидејќи го посоветувале стрикото да се покае, сите други се вратиле дома, а само Гаврил останал кај него во Цариград и многу се молел. Цврсто се борел, не само да се врати во христијанството неговиот стрико, туку и еден свештеник и неколкумина други со него, кои што се потурчиле од страв. Усрдните молитви на Гаврил пропратени со пост и метании биле услишани од Бога, така што тие најнапред станале тајни христијани, а потоа заминале за Смирна. Неговиот стрико станал помошник во еден храм, и така, каејќи се за своите гревови, се упокоил на денот на светлото Воскресение. Свештеникот и останатите исто така се труделе во скрушеноста, и во покајание се упокоиле како христијани во Смирна.
Во текот на четири години колку што Гаврил поминал во окружувањето на султанот, султанот се восхитувал на аскетскиот живот на малиот Гаврил. Еден младич воопшто да не се задоволува со човечка слава и светските уживања! Да е задоволен со една мрачна визба! Дневно да јаде по една рака варен јачмен! Цела ноќ да се моли и по неколку сати да прави метании... На сето тоа султанот се чудел и им велел на своите советници:
Кој го научил овој младич така да пости и се моли?
Светиот живот на малиот Гаврил го променил и самиот султан, кој постанал таен христијанин.
Гаврил, (подоцна хаџи Георгиј), за тоа говорел вака:
Султанот подоцна ги засакал христијаните; и додека до тогаш христијаните не можеле да обноват ниту еден запуштен храм, ниту да подигнат нови, во негово време, или поточно тој издал околу двеилјади фермани како дозвола за подигање нови храмови.
Подарил и две големи икони, на светиот Јован Крстител кого го почитувал и неговиот татко, пророкот Захариј, како и еден сребрен полиелеј. Освен тоа, султанот покажал голема наклоност спрема Ерусалимската Патријаршија која што им должела на Евреите триесет и шест илјади златни лири. Наредил да му се предадат сите документи за долгот и потоа ги уништил, строго наредувајќи им на Евреите во иднина да не ги бараат долговите од Ерусалимската Патријаршија. Променил многу турски обичаи и многу им помагал на христијаните. Разбирливо е што Турците го убиле, и прогласиле дека починал.
После четири години проведени во Цариград и обраќањето на други кон Христа, Гаврил како осумнаесет годишник го окупирала мислата за сопственото спасение. Непрестано, дење и ноќе, со солзи во молитвата се обраќал кон Мајката Божја да го избави од авлијата на султанот и да му го покаже патото кон спасението.
Еднаш на Света Литургија во патријаршискиот храм, стоејќи пред иконата на Мајката Божја која се наоѓала позади Патријаршискиот резбан трон, со солзи се молел Таа да го пушти. Кога завршила Светата Литургија, тој не излегол со другите надвор, туку и натаму со многу вера и детска простота продолжил да се моли да го извести што да прави. Одеднаш, како што самиот кажувал, ја здогледал Небесната Царица како доаѓа од иконата која била пред него, облечена во светла бела облека и го запрашала:
Што сакаш?
Сакам да се спасам – одговорил Гаврил.
Богородица му рекла:
Иди на надворешната врата на Фанара, на пристаништето. Таму ќе видиш еден монах, па со него појди на Света Гора.
Кажувајќи го тоа, Мајката Божја повторно си влегла во својата икона.
Гаврил со радост потрчал кон пристаништето, и таму, навистина сретнал еден чесен монах, со бела долга брада. Тоа бил игуменот на светогорскиот манастир Григоријат, Григориј. Гаврил тогаш му паднал пред нозете и го замолил да го земе со себе на Атон. Но, светогорскиот игумен му рекол:
Светите Отци и наредбите на патријархот ни забрануваат на Атон да не примаме деца не само како што си ти, туку и оние кои немаат брада. Тоа е така и повеќе не зборувај; за сега на Атон неможеш да појдеш.
Кога го слушнал неговото одбивање, сето тоа силно го заболело и го натерало да раскаже за тоа дека ја видел Мајката Божја и дека таа го испратила кај игуменот за да го поведе на Атон. Но, Старецот за жал, никако не се согласувал да го поведе на Света Гора, ниту пак му придавал некакво значење на приказната за благонаклоноста на Божјата Мајка.
Кормиларот на бродот, кој што сето ова го видел, се сожалил на Гаврил, па му рекол:
Влези, дете мое скришно во бродот и кога ќе стигнеме на Атон, јави му се на Старецот.
(Продолжува)
Подготви: Даниел Илиевски
Предговор
Потомците секогаш имаат свештена задача да пишуваат за боженствените успеси на Светите Отци од своето време, и за прилежниот труд кој што тие го вложиле да се приближат кон Бога. Пишувајќи за нашите Светии повторно ние сме во добивка, бидејќи на тој начин се сеќаваме на нив и се трудиме да ги подражаваме, што Светиите уште повеќе ги потикнува да ни помагат да им се приближиме.
Ако, значи, за дободетелните души (на нашите свети Отци) треба да зборуваме и да пишуваме, колку повеќе треба да премолчиме за душите на праведните и многустрадалните Светии(во последно време), кои што сме ги истоштиле со прогоните, своите човечки слабости, зависта; ние бедните луѓе!...
Неправедниците, ако вистински се покајат, ќе се спасат. И не само неправедните да се спасуваат, туку и биваат наградени и постануваат љубени чеда Божји. „Господ ги љуби праведниците“(Пс. 145,8). Светото писмо непрестано ги велича душите на праведните, и молитвите на праведниците биваат услишани. „Многу е силна усрдната молитва на праведникот“(Јк. 5,6).
Меѓу прогонетите Отци на нашата Црква спаѓа и преподобниот отец Георгиј, хаџи Георгиј, кој што е еден современ Светител, но можеме да кажеме и – велик Светител на нашето време.
Старецот оставил големо име! „Голем аскет и голем испосник“, говореле. Неговото име останало како синоним за големи испосници: „Тоа е хаџи Георгиј„, говореле.
Кога дојдов на Света Гора, како што обично прават почетниците, ја обиколував Бавчата на Пресвета Богородица за да пронајдам некое мирисно цвеќе на Мајката Божја(на светите Старци) и со нив да се збогатам. Тогаш од сите слушав како со многу љубов и восхитување кажуваат за хаџи Георгиј! Сето она што го слушнав тогаш разви во мене поголемо почитување и интерес. Заради тоа стапив во контакт со неговите /духовни/ внуци (т.е учениците на неговите ученици), и неговите земјаци – Кападокијците, како што се отец Серафим од манастирот Есфигмен, старец Василиј Каракалски, јеромонах Серафим Агиограф и други од родниот крај на хаџи Георгиј.
Се што дознав тогаш го чував во сеќавањето, за да го искористам, а сега беше потребно тоа да го забележам и на хартија, за да има корист и некоја друга душа. Многу податоци најдов кај побожните Руси, кои пушувале на само за хаџи Георгиј туку и за неговиот Старец, дури и за неговиот духовен дедо, старец Авксентиј. Доста податоци, исто така, ми даде исихастот Рус, јеромонахот Антониј Каруљски.
Се разбира, колку и да напише некој за големиот хаџи Георгиј, ќе биде малку! Неговиот благослов нека биде на нас.
Амин.
