НЕДЕЛА НА СЛЕПИОТ
Јован 9: 1-38 Зачало 34
,,Ни тој, ниту родителите негови згрешиле, туку за да се јават делата Божји врз него“
(Јован 9: 3)
ВО ИМЕТО НА ОТЕЦОТ И СИНОТ И СВЕТИОТ ДУХ!
Возљубени христијани,
вангелското сведоштво за слепородениот човек, секој пат во нас поттикнува размислувања за многу животни прашања, на кои ние често и не умееме да одговориме. Потсетувајки се уште еднаш на овој евангелски настан, денес треба да си го пос¬та¬виме прашањето: Благодариме ли ние на Бога за се, што ни е дадено? Ние мислиме дека се што имаме во животот, сме го добиле како по некоја должност, а малку раз¬мис¬луваме дека видот, кој го поседуваме, е еден од највосхитувачките чуда, кој го по¬се¬дува нашето уште повосхитувачко тело. Колку голема милост допуштил Господ, ко¬га не создавал, зашто, доколку би се случила една мала непрецизност или ано¬ма¬ли¬ја на тој прекрасен чо¬веч¬ки орган, ние никогаш не би можеле да ги видиме уба¬ви¬ни¬те на овој, од Бога создаден свет.
Тешко му е на човекот да биде без Господа. Тешко му е на човекот да биде слеп. Уште потешко му е на овој евангелски слепец, кој бил слеп од раѓање. Оној, кој ослепил, се лишил да ги гледа радостите од овој свет, а оној, кој се родил слеп, тој нема никаква претстава за овој свет. Таквиот човек би дал и би направил се, само за миг да може да ги види убавините од овој свет.
Христос исцелил многумина од оние, кои го загубиле видот од болест или од било каков несрекен случај, но денес Он исцелува слепороден човек, со единствена цел – да ни покажи дека во Негова власт е помошта, која може да ни ја даде и во најбезизлезните ситуации. Но, во разговорот меѓу Христос и апостолите, кој следел по извршувањето на чудото, забележуваме едно страшно прашање, кое го поставиле тие. Христовата сострадателност кон немокните, би требало да ја поттикне и нашата сострадателност, но на апостолите ни на крај памет не им доагала помислата дека и тие можеле да му помогнат на овој човек. Наместо тоа, тие го поставуваат страшното и нелогично прашање: ,,Рави, кој згрешил? Тој или родителите негови, та се родил слеп?<. Можеме ли да сфатиме, до кој степен ова прашање е безљубовно! Тие самите заклучуваат дека, оваа болест не е ништо друго, туку проста последица и казна за некакви страшни гревови. Но, во Христовиот одговор даден е и логичниот заклучок дека, ние немаме право да ги сметаме за големи грешници оние, кои трпат поголеми страдања. Впрочем, Самиот Он е доказ на овој логичен заклучок, зашто Он претрпе најголеми страдања и маки, иако безгрешен. А што се однесува до нас, преку благодатта на покајанието, ние можеме да ги наречеме сопствените страдања како казна, а преку благодатта на љубовта, можеме да ги видиме страдањата и на другите луѓе, но за нивниот живот не можеме јавно да кажеме ништо лошо, па затоа нивните страдања ке ги наречеме – искушенија.
Во прашањето на учениците очигледно е непотребното љубопитство. Што е важно за нив кој згрешил, дали слепиот или неговите родители, и каква е нивната корист од тоа, ако го знаат одговорот? Ние многу често се интересираме за гре¬во¬вите на другите луге, отколку за сопствените, ризикувајки да паднеме во гревот на осу¬дувањето, иако е кажано дека оној, кој осудува, виновен е за сите гревови, но и учествува во гревовите на човекот, кого и го осудува.
Навистина интригира фактот: зошто учениците прашуваат за гревовите на сле¬породениот? Зарем во него нема било каква кривица, та се родил таков? На¬вис¬тина, во Божјите очи ги има и нашето минато, и сегашноста, и иднината, и тоа како еден миг. И Бог, знаејќи ги гревовите, кои ние би можеле да ги извршиме, заради наше добро, може да н# лиши од физичката можност да направиме некој страшен грев, па било тоа да е дури и преку ненадејна смрт. Господ говори: ,,Уште пред да те создадам во утробата на мајката, јас ги знам сите твои влегувања и излегувања<. Но, дали човекот може да згреши пред своето раѓање, уште додека е во мајчината ут¬ро¬ба? Од евангелската историја ни е познато дека, неродениот Претеча, уште во мај¬чи¬ната утроба, со радост го поздравува неродениот Богомладенец. А светите отци го¬во¬рат за ,,човекот на беззаконието<, дека тој во беззаконие ќе биде зачнат и во без¬за¬ко¬ние ќе биде роден. Имено, фарисеите така и судат за слепородениот. Тие му велат: ,,Сиот си во гревови роден...<. Но, токму за тоа и станува збор, па тие со овој свој суд пра¬ват пресврт на правдата. Зашто, речено е: ,,Ете, во беззаконие сум зачнат и во грев ме роди мојата мајка<. Овие зборови на покајание, за кои е повикан да ги из¬го¬ва¬ра секој човек, кога ние ги упатуваме против другите, само врз основа дека Бог го по¬се¬тил со тешки страдања, постануваат ѓаволска клевета.
А дека децата често страдаат заради гревовите на родителите, тоа нема по¬треба да се објаснува. По првото паѓање во грев, децата почнуваат да се казнуваат заради гревовите на родителите. Во Светото писмо, но и во целата човечка историја, ние имаме мноштво на примери за тоа, колку таинствено едни со други ние сме поврзани со тоа сродство. И нашево време, можеби како никое друго, се јавува како убедителна илустрација на таа врска. За родителите, кои ги љубат своите деца, тоа е доволна основа да бегаат од гревот, доколку сакаат нивните деца да не страдаат, да не погинат и, воопшто, нивниот живот да не се претвори во жив пекол.
Значи, кој згрешил, та овој човек се родил слеп? Одговорот го дава Христос: не згре¬шил ни тој, ниту родителите негови, туку да се јават делата Божји врз него. Бла¬жени се оние, врз кои се јавуваат Божјите дела. А врз кого тие се јавуваат? Врз сите луѓе, без исклучок. Значи, сите луѓе се блажени и за сите е подготвена само радоста. Да, говори Христос, нема никакво значење кој згрешил. Дури и ако некој тешко и смртно згрешил, со љубовта Своја Христос ги зема врз Себе гревовите на сите. Пред Божјата љубов исчезнува темнината од сите гревови, а и самите ги снемува, како и да не биле. Како што говорат светите отци, пред океанот на Божјата љубов, сето зло од светот не е поголемо од едно зрнце песок. А ова е така, за никогаш да не се пом¬рачи нашиот вид, кога ќе го здогледаме злото како се зголемува. Никој не згрешил, ни овој човек, ни неговите родители, ни неговите прародители, иако сите згрешиле и сите се грешни, но во исто време и безгрешни, зашто, кон сите, без исклучок, упатен е повикот ,,влезете пак во рајот<. Тоа се Божји дела, не човечки; тоа е она, што Христос го направил за спасение на сите преку Крстот и Воскресението. Тоа е она, кое Он, и до денес и секојдневно го извршува само за нас. А овој слепороден не е никој друг, туку типичен претставник на духовно слепото човештво.
Овој слепороден човек е посебен Божји избраник. Тој е спомнат во Еван¬ге¬лие¬то не заради друго, туку заради тоа, да разберат сите дека Христос е вистинска свет¬ли¬на, која го просветлува секој човек, кој се родил во светов, и кој поминал низ долг, нај¬долг мрак на страдање. Ние ништо друго не знаеме за него, но Христовите зборови, дека тој страдал заради Божја слава, многу ни говорат. Навистина, секој, кој страда заради Бога, макар и тоа да е една секунда, нема да ја загуби својата награда. А за годините, поминати во страдања, Бог на секој страдалник во светот му дава од Сво¬јата безмерна слава. Овој човек се родил слеп, за врз него да се јават Божјите дела за сите, кои биле сведоци на ова чудо, но и за сите кои го слушаат и сфаќаат ова евангелско четиво, и кои ќе го слушаат до крајот на светот.
Возљубени христијани,
Поголемиот дел и од нашето слепило е доброволно. Колку е лесно да се ис¬клу¬чи светот? Треба само да ги спуштиме двете ролетни на телото – очните капаци. Мно¬гумина од нас се виновни за спуштање на ролетните за потребите на нашиот свет. Заслепени сме од своето богатство, од гордоста, суетата, славата... Не можеме да си замислиме како им е на оние родители, кои немаат доволно средства да им ку¬пат леб на своите деца, како им е на оние, кои наместо дом, имаат шупа, кои наместо на трпеза, јадат од контејнери, и кои наместо во топла постела, спијат по тротоари. Кол¬ку е лесно да се исклучи сето тоа од својот живот и да се биде слеп за тоа. За¬сле¬пе¬ни сме од бои. Одбиваме да го видиме ликот Божји, кој е во секој човек. Нашето општество денес страда заради нашето слепило, кое, во основа, е духовно слепило. Колку очајно ни треба Христос, за да ни го врати видот, за да можеме да го гледаме и да го почитуваме ликот Божји во секоја личност. Нашето слепило е премногу комп¬ли¬цирано, за да го решат очните лекари, зашто истовремено сме и кусогледи и да¬ле¬ку¬гледи. Слепи сме за сопствените гревови, кои ни се пред носот, а во исто време, мно¬гу убаво ги гледаме гревовите на ближните, кои се далеку од нас.
Има една куса приказна, за еден осамен човек, кој се чувствувал толку от¬фрлен од студениот град во кој живеел, па решил да се самоубие, фрлајки се во град¬ската река. Кога излегувал од својата соба, си рекол: ,,Ако сретнам некого на улица, кој ке ме погледне ПРАВО В ОЧИ, некој што ке ме забележи дека постојам, дека и јас сум човек, дека и јас сум Божја творба - ке се вратам. Само тогаш!<. И тргнал кон реката.
И тука приказната завршува. Оваа приказна ни го наметнува следното пра¬ша¬ње, на кое сите ние задолжително ќе треба да си дадеме одговор: ДОКОЛКУ НÈ СРЕТНЕЛ НАС ПО УЛИЦАТА, КЕ СЕ ВРАТЕЛ ЛИ, ИЛИ НЕ? Амин!
9 мај 2010 година
Св. св-мч. Василиј Амасиски протоереј Златко Ангелески
(Свето Преображение)
