Скопје, 10 декември (МИА) - Во Музејот на град Скопје, вечерва беше отворена археолошката поставка на околу 300 артефакти ископани на скопската тврдина Кале.
Како што истакна Драги Митревски раководител на проектот за ископување на скопското Кале, изложбата е резултат на повеќемесечната работа на Скопската тврдина.
- Изложбата претставува крајниот продукт на нашата работа. Секој од овие предмети има своја порака која доаѓа од минатото, рече Митревски.
Тој во својот говор се заблагодари на Владата на Република Македонија, археолозите и студентите кои учествувале на проектот, како и на конзерваторите, кои како што истакна Митревски, ја завршиле најголемата работа со конзервација на вредните артефакти пронајдени на тврдината Кале.
Премиерот Никола Груевски истакна дека културното наследство за една држава преставува и нејзин идентитет. Тој рече дека истражувањето и заштитата на културното наследство е приоритет на Владата, бидејќи тоа е необновлив извор кој го прикажува идентитетот на заедниците.
- Владата финасиски ги помогна археолошките истражувања на Скопската тврдина, со цел да се открие она што со децении стои пред нашите очи а никој не му дал соодветен третман, рече Груевски, додавајќи дека на скопското Кале се откриени откриени артехакти од праисторијата, антиката и средниот век.
- Овие ископувања ќе ни помогнат да го подигнеме културното, историското и цивилзациското ниво на македонската државност. Артефактите изложени во овој Музеј, се керамички предмети од богата керамичка продукција пронајдени на Скопската тврдина. Пронајдени се разни видови на монети од споменатите периоди, оловни пломби од раниот среден век, и други предмети кои ќе го красат овој Музеј, нагласи Груевски.
Тој додаде дека Владата и понатаму финасиски ќе го поддржува проектот, со конзервација и реставрација на југозападните кули на Калето, како и на другите локалитети во Македонија, како Скупи, Стоби, виничкото Кале. За таа цел Владата од Буџетот за 2008 година за проектите во културата, како што рече премиерот, ќе бидат одвоени 900 милиони денари.
ли/зш/21:49
Бронзената монета на Александар Трети Македонски, најстарата досега откриена монета на Калето е само еден од епохалните наоди, кои прексиноќа беа презентирани на изложбата со артефактите ископани на Скопската тврдина
Бронзената монета на Александар Трети Македонски, најстарата досега откриена монета на Калето е само еден од епохалните наоди, кои прексиноќа беа презентирани на изложбата со артефактите ископани на Скопската тврдина. Неколку стотици граѓани, студенти од Факултетот за археологија, археолози, академици, политичари беа дел од првото запознавање со новото значајно културно наследство кое го добива Македонија. Сега на потег се нумизматичарите да протолкуваат што значи пронајдената бронзена монета со ликот на Александар Трети на Калето. Толкувањата на експертите вообичаено велат дека бронзените монети се оние кои се во масовен оптек во секојдневната трговија и се знак за тоа кој ја владее и управува територијата на која се пронајдени.
Изложбата ја отвори премиерот Никола Груевски, чија Влада, за прв пат го стави културното наследство во своите врвни приоритети.
- На овој рид покрај Вардар, континуитетот на живеење археолозите го мерат со бројка од 6.000 години. Ова богатство од културни слоеви ќе ни овозможи да го подигнеме културно историското и цивилизациско ниво на македонската државност, рече Груевски.
По седум месеци интензивни археолошки истражувања на Калето, тимот за истражување, конзервација и ревитализација на Скопската тврдина е презадоволен од ископаното.
-Во многу сегменти се надминати очекувањата. Оваа изложба има амбициии, тие резултати што е можно поцелосно да ги презентираа и пошироко афирмира, вели координаторот на проектот, проф.д-р Драги Митревски.
Најстарите остатоци од човекова активност на Калето се врзани за Бакарното доба, додека непрекинатиот и бурниот историски развиток како вистински градски центар или средновековно Скопје започнува некаде кон крајот на 10 век или во Самуилово време.
-Тогаш, под Самуил, Скопското Кале било заштитено со убаво ѕидани бедеми, кои целосно го оградуваат Горниот град, формирајќи, по многу нешта единствен фортификациски систем, граден според највисоките тогашни критериуми и градежни техники. Откриените бројни монети од 10. и 11. век, погребувања веднаш од внатрешната страна на јужниот бедем, боеви секири и стрели, керамика и други ситни наоди од истото време зборуваат дека Калето во тоа време функционирало најверојатно како голем воен кастрон. Крепоста била стратешки поставена во центарот на Самуиловата државата, објаснува Митревски.
Изложбата во Музејот на град Скопје ќе биде отворена подолг период, а домашната и светска јавност допрва ќе расправа за наодите.
Наодите го демантираат Евлија Челеби
-Во есента 1689 година австриска војска под Пиколомини го зазела Скопје. Во воениот извештај испратен до царот во Виена стои дека Скопската тврдината била полуразурната, слабо бранета со 12 запустени кули и слаб одбранбен ров (од исток). Доволни биле 400 коњаници за во еден јуриш да ја освојат тврдината. Овој извештај е сосема спротивен од познатиот опис што го оставил Евлија Челеби од истото тоа време. Археолошките наоди, откриени со истражувањата го потврдуваат извештајот на Пиколомини. Еден натпис што стои вѕидан во источниот бедем, датиран во 1700 година зборува за голема обнова на Калето. Со истражувањата заклучивме дека тоа и се случило, вели Митревски.
Анита ЈОВАНОСКА-Вечер
Светиот пророк Езекил; Преподобните Симеон и Јован;
