Б) БОРБАТА НА ЈАКОВА СО АНГЕЛОТ
Јаков, синот на Исака, се враќа во родната земја, во земјата Ханан, по дваесет годишно отсуство. Голем карван: дванаесет синови, жени, слуги и добиток. Тој го преведува своето семејство преку потокот Јавок и останува сам преку ноќта. Тогаш се одигрува грандиозната сцена од која Јаков ќе излезе преобразен, од каде избраниот народ, преку Јакова, ќе го добие своето ново име Израил — „оној што се борел со Бога".
Што се случило крај Јавок?
Јаков се бори со едно чудесно суштество, ангелот Господов, присуство на Самиот Бог. Јаков забележува дека од неговиот непознат непријател излегува духовна сила. Секогаш готов за освојување, тој би сакал да си ја присвои таа сила или, барем, да има удел во неа. Чудна работа, ангелот не може да го победи Јакова, а Бог не го уништува смелиот, зашто Бог ја сака нашата смелост, нашата желба за божественото и Он ветува Царство небеско на оние што со сила сакаат да го добијат; Он ги сака зборовите на Јакова: „Нема да те оставам додека не ме благословиш." Ангелот го благословува и го наречува Израил, зашто „ти беше силен против Бога ипротив луѓето ќе победиш" (Битие 32,29).
Јаков беше победник. Сепак, требаше да се понижи пред сувереноста на Бога; затоа ангелот го удира по зглобот од колкот и, од таа ноќ, Јаков ќе биде куц. Од една страна, нашата желба за Бога мора да биде мошне силна за да се оствари нашата средба со Бога; од друга страна, треба да признаеме дека сме грешни, ранети во нашата природа и дека, без Спасител, нема лек за таа рана.
Искушението на Јаков е завршено. Јаков му го дава на ова место името Фануил — „лице" — зашто, вели тој, Го видов Бога лице в лице и мојата душа е спасена. И бидејќи Го видел Бога лице в лице, тој ќе може, по неколку мига, среќавајќи го својотбрат Исав, да му рече: „Го гледавтвоето лице како што се гледа лицето на Бога".
И така, ветувањето Божјо дадено на Авраама е повторено. Оттогаш Јаков е наречен Израил, а неговите дванаесет синови ќе бидат Израилци, предци на дванаесетте племиња наизбраниотнарод.
Историјата на Израил е историја на едно бавно и макотрпно искачување кон Христа, историја на колебања, револти, на верност и слабости на луѓето, но исто така и на љубов Божја спрема нив: историја во која човековата слобода постојано е ставана на искушение од страна на волјата Божја. Скриената смисла на оваа историја што ја откриваме малку по малку е тајната на Исуса Христа Кој е ветен, најавен и подгот-вен: „Во Тебе, ќе бидат благословени сите народи на земјата".
Преку изборот на Авраам, на Исак и на Јаков, Бог си избрал еден народ: народот Израилски со кого Он склучил завет за, преку него, да му се обрати на целото човештво и да го повика на спасение. Од тој народ ќе се роди Христос. Затоа христијаните се синови Авраамови, синови Исакови и синови Јаковови.
Свети апостол Павле рекол: „Ако Му припаѓате на Христа, вие сте, значи, од потомството на Авраама, наследници според ветувањето" (Галатјаните 3, 29). Авраам е таткото на тие што веруваат.
В) ПОМАЖУВАЊЕТО НА ДАВИД, ПРАСЛИКА НА МЕСИЈАТА
Околу осум векови подоцна, народот Израилски, кој дотогаш немал друг Цар освен Бога, ја чувствува потребата од земен цар за да го води и за тоа му се обрнуваат на пророкот Самуил.
Ако Самиот Бог го назначува царот, Самуил е тој човек, набожен и мудар, сакан од целиот народ, кој треба да му ја открие мисијата на оној што Бог го избрал. Најнапред Бог беше избрал еден човек силен и убав од племето Венијаминово, по име Саул. Тој храбро го бранеше народот Божји, но неговата послушност ослабна. Тогаш Бог назначи еден млад човек на негово место. Он го избра кога последниов се уште беше младо момче: тоа ќе биде првиот голем цар Израилски, Давид.
Самуил живееше со првосвештеникот уште од своето детство. Тој Го молеше Бога непрестајно. Неговите современици понекогаш го викаа „пророкот", односно оној што зборува од името на Бога или „видовитиот, оној што ги знае намерите Божји. Воземјатадој ја вршеше должноста на „судија".
Бог му се обраќа на Самуил: „Оди во Витлеем зашто си избрав цар меѓу синовите на Есеј".
Кога Самуил пристигнува во Витлеем, оди во домот на Есеј и бара да ги види неговите синови. Прв се претставува Елијав, најстариот; Господ му вели на Самуила: „Не гледај ја неговата висока става, тој не е оној што го избрав". Пред Аминадава, неговиотпомлад брат, Господ рече: „Ни овој не е. Јас не го гледам надворешниот изглед, туку ги испитувам длабочините на срцето". Седумте браќа минуваат така пред Саму-ила без ниту еден да биде избран.
Самуил го прашува Есеја дали нема други синови. Му одговараатдека најмладиот, Давид, сеуште младо момче, ги чува стадата. Одат да го бараат: тој е црвенкав, погледот му е жив, неговата става солидна. Господ му вели на Самуила: „Еве го царот што го избрав". Веднаш Самуил го зема рогот за помазување и сипа масло врз главата на младиот избраник кој, со маслото, ги добива квалитетите потребни за цар на народот Божји, на оној што треба да го води Израил и да го зачува Заветот востановен меѓу Бога и Неговиот народ уште од Авраама.
Постапката со која на овој начин Давид е посветен се вика помазување или миропомазание. Со овој гест на Самуил кој излева масло врз главата, Бог се излева во срцето на Давида кој станува цар Израилев пред Неговите очи. Отсега Давид е оној што Бог го избрал. „Помазаник" Божји — на грчки Христос, на еврејски „Месија" Божји — оној што е исполнет со Духот и кој може да го води Израила кон Бога во верноста и правдата.
Г) ПРОРОШТВАТА
Помазувањето е проследено со ветување што Бог му го дава на Давида:
Склучив сојуз со својот избраник,
Му се заколнав на Давида, мојот слуга:
Ќе го одржувам твоето потомство довека.
Ќе го соѕидам твојот престол за сите поколенија...
Го најдов Давида, својот слуга,
Го помазав со своето свето масло...
Тој ќе ме призива: „Ти си мој Отец,
Бог мој и застапник на моето спасение...
А јас ќе Му ја запазам својата милост засекогаш
И мојотсојуз ќе Му биде верен". (Псалм 88).
Со ова ветување Бог се нафаќа да го продолжи неговото потомство, неговото поколение засекогаш; да му го даде неговиот престол, неговото вечно царство; односно, дека еден потомок Давидов ќе биде поголем од своите претци, дека неговото царство ќе има една друга димензија - димензија на вечноста. Тоа ќе го потврд и псалмот 44,6 — 7:
Боже, Твојот престол е во сите векови,
Скиптарот на Твојата правда е скиптар на Твоето царство.
Ја сакаш правдата и го мразиш беззаконието,
Затоа Бог те помаза, твојот Бог,
Со масло на радоста позеќе отколку твоите соперници.
Затоа самиот Давид на својот потомок ќе му го даде називот„Господ" извикувајќи:
Господ му рече на мојот Господ:
Седи од Мојата десна страна
додека не ги положам
непријателите твои
под нозететвои (Псалм 109/110/, 1).
Овој вечен карактер на царството на потомокот Давидов, на идниот Цар Израилев, ќе биде потврдено од пророк Даниил кој, именувајќи го „Син Човечки", ќе рече за Него:
Неговата власт е вечна и нема да мине
и Неговото царство не ќе има крај. (Даниил 7,14).
Уште повеќе: не само што царството на Синот Човечки, на овој син Давидов, ќе биде вечно, туку ќе биде и универзално, ќе се простира на целата вселена:
Ќе ти ги дадам народите во наследство,
краиштата на земјата во посед (Псалм 2,8).
Псалмот 71 го опишува однесувањето на овој вечен и универзален Цар, неговата љубов кон бедните и слабите.
Околу два века подоцна, големиот пророк Исаија (чија мисија ќе започне 740 год. пред Исуса Христа) ќе го опише на зачудувачки начин Оној Кого Бог ќе го помаже со Својот Дух за да му овозможи да владее над својот народ:
Народот кој одеше во темнина
виде голема светлина;
на оние што седеа во мрачна земја
им засветли светлина.
Ти ја умножи нивната радост,
тие се веселат пред Тебе
како што се радуваат на жетва...
Зашто ни се роди дете,
Синниседаде,
кому власта му е на рамото;
името ќе мубиде:
Дивен Советник, Бог Силен,
Отец вечен, Кнез на Мирот.
Неговата власт се простира во бескраенмир
за престолот на Давида и за неговото царство
што го уредува и утврдува
во судот и во правдата
отсега и довека... (Исаија 9,1 -6).
Во 42 глава, 1 — 4 стиход книгата на Исаија, пророкотќе ни го открие карактерот, основниот белег на овој Кнез на Мирот за кого Давид беше само праслика:
Еве го мојот слуга што го поткрепувам,
Избраникот мој кој и е мил на мојата душа;
Духот свој го положив врз него
за да им донесе суд на народите.
Тој не вика, не го подига тонот,
гласот негов не се слуша по улиците,
не ги крши здробените трски;
треперливиот пламен не го гаси,
суд донесува според вистината,
нема да му здодее, нити ќе се измори додека не
воспостави правда на земјата,
зашто далечните земји ја очекуваат Неговата наука.
Овој Син Давидов, „овој Потомок од коренот на Есеја" им донесува суд на народите, бидејќи Духот Господов е врз Него:
Еден потомок излегува од коренот на Есеја,
фиданка расте од неговите корени:
врз него е Духот Господов,
Дух на мудрост и на разум,
Дух на совет и на сила,
Дух на знаењеина стравод Господа (Исаија 11,1—2).
Да, Духот Господов е на Него. Самиот Он ќе го каже тоа прекуустата на пророкот 61 гл. стих 1 од Исаија:
Духот Господов е на Мене, зашто Господ Ме помажа (Ме направи Христос). Ме испрати да ја пренесам Благата Вест на бедните, да ги завијам ранетите во срцето, да ја огласам слободата на заробените...
Овој текст е суштински бидејќи, не само што однапред ја опишува службата на идниот Христос, туку ни ја објаснува и самата природа на Неговото помажување: „Духот Гоподов е на Мене, зашто Господ Ме помажа".
Реалноста на Неговото помажување не е маслото што една човечка рака го излева врз Неговата глава, Туку Духот Господов кого Самиот Бог го излева врз Него: Он е Христос затоа што Бог го излева врз Него својот Дух. Христос е значи: „Оној врз Кого почива Духот" (Јован 1, 33). Затоа Исус ќе го прочита овој текст во Назаретската синагога и ќе го примени на Самиот-Себе велејќи им на насобраните жители: „Денеска се исполни ова место од Писмото, што го чувте" (Лука4,16-21).
Псалмите 2 и 88 ќе ни ја предадат врвната тајна за Христа: Он е, о неизмерливо чудо, Син Божји: Самиот Бог го потврдува тоа преку устата на псалмопеецот: „Ти си Мој Син, денес Јас Те родив" (Псалм 2,7) и „Јас го помажав со моето свето масло... Он ќе Ми вика: Ти си мој Отец" (Псалм 88, 21, 27).
Помазанието и синовството се, значи, поврзани едно со друго.
(Продолжува: Препознавањето на Христа Бога
Извор: БОГ Е ЖИВ
ВЕРОУЧЕНИЕ (КАТИХИЗИС) ЗА СЕМЕЈСТВАТА
Издавач: Преспанско- пелагониска епархија, Битола, 1983
Превод: прф. Јован Таковски
Друго:
Божјата Слика: создадена, падната и возобновена (3)
Божјата Слика: создадена, падната и возобновена (2)
Божјата Слика: создадена, падната и возобновена (1)