логоFacebook  Twitter  YouTube  eMail

Кожувчанка


Скупи бил населен до средниот век
Како последни фази на живеење околу бедемот археолозите го посочуваат 12 век

Граѓаните на Скупи не го напуштиле својот роден град по катастрофалниот земјотрес во 518 година, што го срамнил со земја не само градот туку и околните населени места. Луѓето во Скупи не живееле само краток период по разорувачката природна катастрофа. Повторно тука пуштиле корени што траеле дури до средниот век. Ова се дел од новите научни сознанија до кои дојдоа археолозите од Музејот на град Скопје, кои речиси половина година вршат археолошки ископувања на бедемот на Скупи. Археологот Ленче Јованова, една од раководителите на археолошките ископувања, вели дека резултатите од истражувањата се разликуваат од тоа што го очекувале. Таа е презадоволна од резултатите.Археолозите годинава, освен просторот околу новооткриената базилика, го истражуваа и бедемот на градот од времето на 4 век. Една од причините е да се одредат границите на споменичната целина на Скупи, за да се одреди просторот што би било прогласен за споменик на културата. Така конечно ќе се знае кое подрачје ќе биде под строг режим на заштита, каде што нема да смее воопшто да се чепка, каде што ќе мора да се вршат заштитни археолошки ископувања за да може подоцна да се одобруваат дозволи за градби.Втората причина е стручниот и професионален предизвик. На бедемите на Скупи досега немало вистински систематски истражувања - објаснува Јованова.

ЅИДОВИ ДЕБЕЛИ 3,6 МЕТРИ

Со истражувања на бедемот на еден град, на индиректен начин се добиваат податоци за историјата на градот, за воено-политичките и општествените збиднувања во империјата во одредени периоди. Археолозите добиваат сознанија за големината на движењата на градот, урбанистичкото и инфраструктурно уредување, за неговата големина и градежните фази. Една од мистериите, која археолозите се обидуваат да ја разрешат, е постоењето на раноримскиот логор, од кој подоцна израснала римската колонија Скупи.Со годинашните истражувања на бедемот од 4 век, откриени се две полукружни кули, од кои едната не е цела зачувана. Не' изненадија ѕидовите на бедемот, кои биле дебели 3,6 метри. Ако требало да се бранат со олку масивен бедем, цивилизациските вредности во Скупи во 4 век биле на многу високо ниво. Во тоа време Скупи бил главен град на римската провинција Дарданија и бил назначен за епископско седиште. Ѕидот сигурно бил висок околу 12 метри. Требало да се издвојат многу пари за да се утврди целиот град. Тие градежни зафати ги финансирала империјата. Значи, на империјата и' било многу важно да го брани Скупи од напади. Тоа е логично, ако се земе предвид дека Скупи е на самата трансферзала на патишта и тука веројатно отседнувала војската, високи државници. Скупи не бил негуван само поради цивилизациското ниво на градот, туку и затоа што градот многу и' враќал на империјата - објаснува Јованова.

КАДЕ Е РАНОРИМСКИОТ ГРАД?

Под бедемот археолозите откриле (многу оштетена) раноримска станбена градба. Според зачуваните декоративни елементи, ѕидови украсени со фрески, делови обложени со мермер, со систем за загревање на ѕидовите, со водоотпорни подови, објектот бил многу луксузен граден, во 2 и 3 век. Овој пронајдок на археолозите им отворил нова дилема - каде се границите на Скупи од раноримскиот период?Очигледно е дека постариот град бил поголем. Раноримскиот град би требало да се шири кон исток, кон центарот на денешно Скопје - вели Јованова. Бедемот од 4 век ја изгубил основната функција кон крајот на 5 век, по жестоките разурнувања на Хуните и Остроготите. Кон крајот на 5 и почетокот на 6 век археолозите лоцирале неколку градби со повеќе градежни интервенции. Жителите на градот го искористиле постариот бедем и на него ги потпирале новите живеалишта и објекти. Археолозите откриле развиена мрежа на објекти, градени во неколку наврати низ целиот 6 век. Постарите биле посолидно градени, од мермер и делкан камен, а подоцнежните биле попримитивни. Тие биле градени по катастрофалниот земјотрес во 518 година.Како последни фази на живеење околу бедемот археолозите го посочуваат 12 век. Тие нашле 10 гроба од раниот среден век, од 10 до 12 век.Јованова вели дека луѓето не ги напуштиле огништата и продолжиле да живеат во Скупи и по големиот земјотрес. Тоа го потврдуваат истражувањата на бедемот, кој денес е прилично уништен - имало многу бројни разградувања од 6 век, во раниот среден век и во модерно време.

Весна Ивановска-Дневник

 

 



Поуки од Светите Отци

dobrotoljubie

Наука и Култура

Мај 31, 2023

Промоција на Речник на медиумска писменост

Ова лексикографско издание е прв сериозен обид за систематизирање на термините коишто се појавија во дигиталната ера и новите начини на комуникација, со развојот на медиумите и со појавата на нови алатки и активности во онлајн-сферата. Целта за неговото…
Март 09, 2023
Jovana.matevska

Интервју со Јована Матевска Атанасова – писателско име кое полека оди кон врвот на македонската литература

Најпрво сум радосна што ја имав привилегијата да пораснам емотивно. Некои луѓе трошат цел еден животен век без да ја раздвижат душата и да ја пуштат низ ребрата, кои таму се поставени само физички да ја додржуваат, но не и духовно да ја ограничат. Затоа што…

Конзерваторска приказна за сликата „Турска бања “

Ное 29, 2022 Ликовна уметност 574
1926.Sava.SHumanovich
Со стручно-научна поддршка на Институтот за историја на уметноста на Филозофскиот…

„Турска бања“ на Националната галерија изложена во Европска престолнина на културата за 2022, Нови Сад

Сеп 26, 2022 Ликовна уметност 896
TViTer448
„Ваквите претставувања отвораат врати за идни билатерални соработки помеѓу нашите земји.…

ТРКАЛЕЗНА МАСА ЗА ПОДАТОЦИТЕ ЗА Е-ТРГОВИЈАТА ВО НАШАТА ЗЕМЈА

Јул 24, 2022 Друго од култура 1342
TViTer319
Од АЕТМ велат дека со оваа тркалезна маса, Асоцијацијата за е-трговија на Македонија и…

Беседи

Митрополит Струмички Наум: Педесетница

Митрополит Струмички Наум: Педесетница

При толкувањето на евангелието за жената Самарјанка ви реков: „Водата што Богочовекот Христос ни ја дава, и која имајќи ја никогаш нема да ожедниме, е благодатта на Светиот Дух во...

Митрополит Струмички Наум: Недела на Светите отци на Првиот Вселенски собор (12.06.2021)

Митрополит Струмички Наум: Недела на Светите отци на Првиот Вселенски собор (12.06.2021)

Да разбереш, односно да сфатиш – во духовно православна смисла, го означува просветлувањето на умот – со дарот на умно-срдечната молитва. Оти, какво е тоа сфаќање и разбирање без просветленост...

Митрополит Струмички Наум: Светилникот на нашето време (11.01.2021)

Митрополит Струмички Наум: Светилникот на нашето време (11.01.2021)

Се сеќавам, кога понекогаш ќе ми беше многу тешко и кога ќе отидев кај него на исповед, ќе ме сослушаше и без да ми даде никаков совет, само ќе одмавнеше...

Митрополит Струмички Наум: Вознесение или превознесување? (01.06.2022)

Митрополит Струмички Наум: Вознесение или превознесување? (01.06.2022)

Ако Он не се жртвуваше на Крстот за нас и наше спасение, и ние не ќе можевме во Големиот Вход од Светата Литургија да се принесеме самите себе и целиот...

Св. Климент Охридски: Поука на вознесение на Господ наш Исус Христос

Св. Климент Охридски: Поука на вознесение на Господ наш Исус Христос

Поради тоа, браќа, бидејќи нè очекува бесконечна мака, да се потрудиме преку подвиг да ја избегнеме, со милостина да го пречекаме бедниот и да го угостиме, примајќи го туѓинецот, гладниот...

Отец Гаврил-Беседа за Св.Методиј и Св.Кирил

Отец Гаврил-Беседа за Св.Методиј и Св.Кирил

Тогаш сфатил дека не треба да се врзува за ништо световно, и дека треба да живее единствено за Царството Небесно, односно за Бога. И навистина се оддал на богоугоден живот,...

Патријарх српски Порфирије: Беседа, Загреб, 21.05.2023 г.

Патријарх српски Порфирије: Беседа, Загреб, 21.05.2023 г.

Ми смо створени за вечност. Створени смо да, имајући свако посебан дар, лични, специфичан печат, своју непоновљивост, будемо једно у Господу, будемо једно у Христу, а то јединство се најреалније...

БЕСЕДА за силата штo Бoг им ја дал на прoрoчкитe збoрoви

БЕСЕДА за силата штo Бoг им ја дал на прoрoчкитe збoрoви

Бoг му дал мoќ и на нарoдoт да гo знаe вистинскиoт пат, и прeку сoвeста, и прeку прoпoвeдта на Бoжјoтo слoвo, та нарoдoт нe трeба слeпo да ги слeди свoитe...

Патријарх Порфирије: Сваки човек само је у том избору – да ли је Христов или није Христов

Патријарх Порфирије: Сваки човек само је у том избору – да ли је Христов или није Христов

 Нико ни једампут није се ни сетио да Јеванђеље Христово, да вера Његова, да Христос сам треба да буде на првом месту и да разне невоље и искушења која пролазимо...

« »