55.
17 февруари 1951 г.
...Ти постојано се осудуваш и сметаш дека за ништо не чиниш и дека си полоша од сите, но кај тебе тоа се само зборови, а всушност сметаш дека си многу добра. Да чувствуваш онака како што велиш, за ништо не би ги осудувала другите и не би се навредила поради тоа што реков дека X. е попаметна од тебе. Колку си будалеста! Уште пишуваш да Го молам Господа да ти биде како што треба! Колку будалеста молба! И смешна! Таа живее безгрижно, а јас да молам да и биде како што треба! Но, според духовното знаење, така не може да биде. Ни Бог, ниту јас нема да ти помогнеме, ако во побожноста не се трудиш самата, рекле св. отци.
Вчера дојде еден монах и ми рече: „Јас имам многу, многу голем грев, не знам дали Господ ќе ми опрости". Јас го прашав каков? „Хула на Бога и на Светите Тајни." Јас му одговорив дека во тие мисли нема грев, бидејќи тие се од ѓаволот и се нарекуваат „предлози", а предлозите не се грешни. Не обрнувај внимание на нив и мислите насочи ги кон некоја содржина од Светото писмо. Поразговарав со него на таа тема и му ја дадов Лествицата за во неа да го прочита делот за помислите.
Денес е 4 јануари, светата Црква ги слави 70-те св. апостоли. Од нив пет апостоли отпаднале: Јуда, еден од дванаеетмината, Николај, кој бил епископ, Тегел — исто така, епископ, Ермоген — епископ, Димас бил јереј, а потоа им служел на идолите. Од поодамна ме окупираа такви мисли: зошто Господ ги избрал меѓу своите ученици да го проповедаат Неговото Евангелие! Па знааел дека тие ќе отпаднат! Но, некако токму на службата, ми се разјасни. Господ, по Својата добрина, ги повикува кон Себе сите, но не ја повредува нашата слободна волја, а ако некој доброволно се оддалечи од добродетелта кон порочен живот, самиот е крив — по слободна волја не се потрудил да Му угодува, на Бога.
Некој ги засакал парите, некој овој привремен живот, така и останатите што отпаднале. Ние, по своја слободна волја, треба да се трудиме да Му угодуваме на Бога, тогаш и благодатта ни помага, а ако не се трудиме Божјата благодат нема да ни помогне — нашиот труд и Божјата благодат одат заедно.

56.

Писмо до послушничката
Чедо, не паѓај со духот и не очајувај поради спасението на својата душа! Тоа се мисли од лукавиот бес (ѓаволот), едоставно не прифаќај ги! А и духовниот патеводител, во книгата на преп. ава Доротеј, ти советувам почесто да го загледуваш. Ете, обидувај се да живееш според неговите совети, Господ нека те измудри! Остарев во манастир, а таа книга постојано ја „бубам" — секогаш ми е прирака и во неа гледам скоро секој ден, бидејќи таа е монашки буквар.
Кога работиш заедно со сестрите, можеш да позборуваш со нив, само да не кажуваш осуди и клевети. Впрочем, св. отци велеле: „Духовниот разговор е сребро, а молчењето — злато". За празнословието пресуди сама!
Еве што ќе ти кажам. Посебно пријателство со никого не склопувај, инаку ќе доживееш многу бескорисни жалости и животот ќе ти минува во многу воздишки. Труди се својата волја да ја оставиш зад себе. Не стреми се кон големи подвизи и не осудувај никого за ништо, туѓите слабости не забележувај ги, туку гледај на своите, кои, секако, ќе видиш дека не се малку. А страстиге за кои пишуваш, ние со сопствени сили без Божја помош не можеме да ги победиме. Треба да се трудиме да ги искорениме, а дали сосема ќе ги победиме — тоа зависи од Божјата благодат. Уште си млада, не тревожи се и не станувај малодушна, бидејќи ние не сме помудри од премудриот Соломон, ни покротки од св. пророк Давид, ни поревносни од апостол Петар. Господ ја знае нашата човечка немоќ и на помош ни го дал покајанието. Не постои грев што би го надвладеал Божјото милосрдие — сите наши гревови, какви и да се, во споредба со Божјото милосрдие се како рака песок фрлена во океан.
Нашиот манастирски живот, овде се уште тлее — многу старчиња одат со помош на бастум, нема искушеници, бидејќи во ова време младината не се воспитува во духот на побожноста. Според забележувањата на епископот Игнатиј Брјанчанинов, ние сме последните монаси. Но, патиштата Господови се непоимливи за нас грешните! Господи, во се нека биде Твојата волја!
Го повикувам врз тебе Божјиот благослов. Господ и Небесната Царица нека ти помогнат во тешкиот час!

57.
16 август 1951 г.
Се жалиш што не можеш да се сконцентрираш на твојата молитва, се уште постои некаква бесчувствителност, разбираш дека во прашање е твојата негрижа, а не влијанието на надворешните работи. Да, слатка е молитвата, но бара голем труд. „Молитвата до последната минута од животот бара — борба", рекол ава Агатон. Сепак, треба да знаеш дека секој начин на живеење има свој поредок. Ти живееш во светот, па труди се својата работа, на која си поставена по Божјата волја, да ја извршуваш совесно. Не осудувај никого за ништо! Сето она што самата не го сакаш, ни на другите не им одговара. Како што не сакаш тебе да ти зборуваат непријатности или да те прекоруваат, да ти досадуваат или грубо да ти се обраќаат, така ни ти не им ги прави тие работи на другите. Ете, тоа е поредокот на твојот начин на живеење и грижи се така да живееш, а за она за кое што твојата совест те изобличува, покај се пред Господа! Тоа, пак, кон кое сега тежнееш, својствено е на монашкиот отшелнички начин на живот и бара потполна безгрижност и, што е најважно, длабоко смирение. Без смирение, сите подвизи се - суета. Па ти по цел ден си зафатена со грижи и обврски! Како можеш да се концентрираш на молитвата? Ако се најде некој слободен миг, прочитај малку од Евангелието и од апостолските посланија и погледни во светоотечките книги.
Господ нека те измудри!
Што се однесува до твојот разговор, види самата! Сепак, ако човек самиог не тежнее кон ништо, а се случува други да му даваат некаква должност, тоа е Божјата волја и Господ ќе му помогне, а од проблемите никаде не можеш да побегнеш. Каде и да оди човек, тие ќе појдат со него.

58.
22 октомври 1951 г.
Те боли што зад себе немаш добри дела! А зарем добрите дела не се оние на работа, со кои си натоварена преку глава?! Ако на тоа се додаде уште дека не треба да ги осудуваш другите и тоа што за себе не го сакаш и на другите да не им го правиш, за тебе е доволно — биди спокојна! А да се крева носот поради добра општествена положба, по мое мислење, тоа е крајно безумство за христијанинот кој тежнее кон духовен живот. Господ нека те измудри!
Неразумно е, дури и погрешно, да мислиш дека без мене ќе пропаднеш. Читај го Светото писмо и светите отци и снаоѓај се. А што значат моите совети, кога и сам одам потпирајќи се? Ако нешти и напишам, од истите тие извори зафаќам. Јас сум како бања: другите ги мијам, а самиот останувам валкан.
Господ нека те варди!

(Продолжува)

 Извор:

Издавачка установа „Канео“ при Дебарско- кичевската епархија ,Охрид 2001

Главен и одговорен уредник

Митрополит Тимотеј

Друго:

 Писма на валаамскиот старец (1)

Писма на валаамскиот старец (2)

Писма на валаамскиот старец (3)

Писма на валаамскиот старец (4)