(Обновено)
ЕДНО Е ТРЕЗВЕНОУМИЕТО А ДРУГО Е ТАГАТА
Кога како малечок влегов во Црквата, исполнет со копнеж и ревност, замислував дека луѓето таму ќе се смеат, дека Христовото Воскресение ќе се види во нивните очи, дека нивното однесување а особено нивните срца ќе зрачат со радост.
Да, крстот и болката ќе бидат таму и не создавав илузии околу тоа. Веќе бев убеден, откако доживеав премногу болка уште како дете, дека нема место во овој живот без насолзени очи, но за христијанството трајната егзистенцијална радост е есхатолошка реалност.
Но, постои огромна разлика помеѓу страдањето и тажните очи. И тоа не е најлошото. Бидејќи може да се каже, и со право, дека и болката е дел од животот. Да точно. Сепак, едно е да ја доживеам мојата тага како резултат на искушенијата и неволјите во мојот живот, а друго е да го идентификувам христијанскиот живот со тажно и мрачно лице.
Едно е да ја прифатам тагата како фаза во моето духовно созревање, а сосема друго е да се мисли дека христијанинот никогаш не треба да се насмевнува, туку да биде невротично интровертен, а уште повеќе да се чувствува виновен за радоста.
„Изворот на лажната религија е неможноста да се радуваме, поточно негирањето на радоста, додека радоста е многу важна затоа што несомнено е плод на присуството на Бога. Не може некој да верува дека Бог постои и да не се радува. Само кога се обврзани со радоста, Божјиот страв и смирение се здрави, автентични и плодотворни. Надвор од радоста, сè станува демонско, најдлабоко нарушување на секое религиозно искуство. Религија на страв. Религија на лажно смирение. Религија на вина: сè е искушение и стапица - дејствително многу силни, не само во светот, туку и во Црквата. „Религиозните” луѓе некако со сомнеж гледаат на радоста.
Ние мора да разбереме дека постои огромна квалитативна разлика помеѓу светоотечкото трезвеноумие и психолошката тага. Тие не содејствуваат. Напротив, ова се различни духовни состојби. Затоа, треба да ја искршиме оваа камена и неподвижна маска на вина, која го храни нашиот нарцизам и, под изговор на „духовност“, нè оддалечува од човечките чувства и од она што нè плаши длабоко во себе.
Да го најдеме патот што води кон детето во нас што го замолкнавме и затаивме. Го замоливме да порасне, да не прави врева, да не зборува и што е најважно - да не се смее и да не игра. Бидејќи животот е „сериозна работа“. Тоа е за возрасните, а не за децата.
Ние дури побрзавме гласно да му шепнеме дека нема смеа или задевања во „духовниот“ живот.
Многу сериозно се сфативме себеси и сопственото “јас” и на крај му се поклонивме и го претворивме во „божество“. Работевме толку многу на нашето „спасение“ што на крајот го изгубивме. Затоа што заборавивме дека тоа не е освојување, туку дар.
Не се уплашивме од смртта, туку од животот.Не го погребавме Христос и Неговата црква, туку скривницата наречена „религија“.
Да ја разбиеме тагата, бидејќи тоа не е трезвеност, туку страв и вина. Детето е сè уште таму. Сè уште е таму и нè чека. Тоа сè уште не престанало да се смее и да игра. Да се радува на своето постоење. Затоа што животот нема смисла, а самиот Тој е смислата. Дар од Бога, откривање на полнотата во Христовата личност.
о. Харалампиј Пападопулос
За Преминпортал
Симеон Стефковски
Април 2021 лето Господово