логоFacebook  Twitter  YouTube  eMail

Кожувчанка

3) Заедничкото празнување на Светите Три Светители

Светите Τри Светители, Василиј Велики, Григориј Богослов и Јован Златоуст имаат секој посебен ден на празнување според календарот на Св. Православна Црква Светите Три Светители, секој одделно имаат ден за празнување во месецот јануари, и тоа: Св. Василиј Велики се празнува на 1-ви јануари, Св. Григориј Богослов на 25-јануари и Св. Јован Златоуст на 27-ми јануари.

sv.GRIGORIJ.PALAMA.jpg


Заедничкиот празник е востановен во XI век за време на владеењето на  царот Алексиј І Комнен (1081 – 1108). Тогаш настанала полемика меѓу народот за тоа кој од овие тројца светители е поголем, по светост, учење, и по беседништво, па некои од нив  се нарекувале Јованити, други Василиевци, а трети Григориевци.  Св. Василиј Велики  го воздигнувале поради неговата чистота и храброст, Св. Григориј Богослов поради неговиот  недостижен длабок ум во богословската наука, а пак  Св. Јован Златоуст за неговата чудесна красноречивост и јасни изложувања на верата.    

Но, за да се дојде до решение на овој спор се јавила Божјата милост која била во полза на Црквата, а за уште поголема слава на Св. Три Светители.

Епископот  Јован Евхаитски (14. Јуни) имал видение во сон, најнапред му се јавиле  сите светители одделно во голема слава и неискажлива убавина, а потоа се појавиле сите заедно. Тогаш му рекле: ,,Ние сме еднакви пред Бога, како што гледаш, помеѓу нас нема делење, ниту било какви меѓусебни противречности. Секој од нас одделно во свое време, поттикнат од Божествениот  Дух, напишал поуки за спасение на луѓето. Тоа што го имаме научено сокриено, го имаме јавно предадено на луѓето. Меѓу нас нема ниту прв ниту втор, ако ти се повикуваш на еден, тука се и останатите двајца. Затоа заповедај им на оние кои се препираат за нас, да ги прекинат споровите, бидејќи како во животот, така и смртта ние се грижиме за да ги приведеме кон мир и едномислие краиштата на вселената. Имај го ова во предвид и соедини еден ден за наш спомен, и како што ти прилега тебе состави ни   служба, а на другите пренеси им дека пред Бога имаме еднакво достоинство.„       

Лазар Мирковиђ, Хертологија, Београд 1961,  103.
Монах Тадија, Пролог, Београд 1984, 76.

Ова убаво видение било причина спорот да се решил, па така бил одреден датум    (30 јануари / 12 февруари, 1084) како заеднички празник за сите тројца светители.          Нивното овоземно живеење е богатство од возвишени чувства, силна волја и света мудрост, украсени со небесни добродетели. Животот и делото на Св. Три Светители се букет од вечно живи благоухани цветови, кои со својата свештена арома будат желба за големи христијански подвизи и ја вознесуваат душата кон Бога.    

Маджуров, Светите Три Светители у античната култура, Софија 1988, 308.                                        
                
4)  Историско-духовниот амбиент на IV век

Почетокот на 4 век е најава за нова епоха во животот  на Црквата. Значаен меѓник во историскиот пат на Христијанската Црква е 313 година кога рамоапостолниот кесар, Константин Велики, со Миланскиот едикт за прв пат во царството и дал слобода на дотогаш забранетата и прогонувана христијанска вера, преку која сега империјата го примила светото крштение.

Црквата излегла од својот принуден затвор и под своите свештени сводови, го примила античкиот свет. Но, тој свет во неа ги внел и своите немири, сомнежи и соблазни, нанесувајќи и голема тага и голема гордост.  Наследниците на Константин Велики ја продолжиле политиката на зближување меѓу Црквата и Државата, со исклучок на Јулијан Отпадник (361-363).   

И покрај тоа што цезаропапизмот во Византија никогаш не бил официјално прифатен, сепак не изостанале и силните обиди на одделни автократори како негови претставници да се мешаат во животот на Црквата.

Времето на големите и славни победи за Црквата,  било и време на големи искушенија и неволји. Многу често во оваа епоха исповедниците на Православието својот животен пат го завршувале во окови и темници, прогони, презирања, но на крајот биле овенчани со маченички венец.

За конечна победа уште било рано да се зборува. Процесот на надворешна христијанизација бил побрз, отколку оној на внатрешната христијанизација. Ова кажано со јазикот на евангелието  се изразувало со зборовите  на ,,ново вино во стари мевов",. Новите христијани со паганска душа со радост ја примале христијанската вера на периферијата на своето битие.  Паганството пак било сеуште витално, посебно во аристократските и академските кругови.  Г.Флоровски, Источни Оци 4 века, Хилендар 1997, 11.
Василии Василиевич Болотов, 1913,  73.
Александар Шмеман, 1994,  106-107.

Надвор од црковната ограда се практикувал пагански живот. Паганските храмови се уште биле отворени, луѓето ги учеле паганските учители, кои ја отвориле полемиката за христијанството. Познатиот оратор, Ливаниј се уште можел да говори за својот роден град, како дом на боговите. Сепак паганските култови биле на изумирање во христијанската империја. Јулијан Отпадник бил разочаран кога видел дека познатиот храм на богот Аполон во Дафне, близу Анитохија, за време на храмовата слава бил празен.

Црквата во моментите на триумф и победа доживува морален пад. Таа е квантативно есхатолошка насоченост, кон Небесниот Ерусалим, а сé поголема е приврзаноста кон земниот град од овој свет.

 

 

(Продолжува)

 

УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ “ – СКОПЈЕ
ПРАВОСЛАВЕН БОГОСЛОВСКИ ФАКУЛТЕТ          „СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ“ – СКОПЈЕ

Дипломска работапредмет:
Пастирско богословиетема:


„Пастирската служба според Светите Три Светители“(1)
ментор:  Проф. д-р  Ацо Гиревски , протаставрофор         

 изработил: Зоран Велковски
 Скопје, 2013

 

 Друго:

  • Пастирската служба според своето значење и мисија што ја има е неспоредливо поголема од било која друга што се извршува на земјата, а место зазема дури и на небесата, па затоа нејзината димензија е небоземна Господ Исус Христос е Единствениот, Вистинскиот Пастир, а црковните пастири се неговите соработници.
  •  „Пастирската служба според Светите Три Светители“(1)


Поуки од Светите Отци

dobrotoljubie

Духовност

Септември 13, 2021

Јован Дебарски Архиепископ Охридски (30 август/12 септември)

Овој свет и богоносен отец наш Јован Дебранин, Архиепископ Охридски и прв ктитор на Бигорската Обител, засветлил како светлозарна ѕвезда на богопрославениот светителски небосклон на Црквата Христова, во првата половина на ΧΙ век. За неговото родословие,…
Септември 03, 2021
Default Image

Беседа за Успение на Пресвета Богородица oд Викарниот Епископ Јаков Стобиски

Беседа за Успение на Пресвета Богородица изречена од Викарниот Епископ Јаков Стобиски во манастирот Успение на Пресвета Богородица - Берово

Свети свештеномаченик Харалампиј

Фев 23, 2020 Житија 4516
ih3387
Секој човек со своето раѓање добива лично име по кое го препознаваат во текот на целиот…

Живот во служба на Бога и на луѓето

Јан 29, 2020 Беседи 4291
3.angeli.so.truba
Неговите слова зрачат со силна нагласеност на светиклиментовиот образец и претставуваат…

Почитување на Пресветата Мајка Божја

Дек 09, 2019 Полезно и Потребно 3795
7.Vselenski.sobor
Таа е заштитничка и покров на христијанскиот род. Како Мајка на Синот Божји, таа има…

Беседи

Митрополит Струмички Наум: Педесетница

Митрополит Струмички Наум: Педесетница

При толкувањето на евангелието за жената Самарјанка ви реков: „Водата што Богочовекот Христос ни ја дава, и која имајќи ја никогаш нема да ожедниме, е благодатта на Светиот Дух во...

Митрополит Струмички Наум: Недела на Светите отци на Првиот Вселенски собор (12.06.2021)

Митрополит Струмички Наум: Недела на Светите отци на Првиот Вселенски собор (12.06.2021)

Да разбереш, односно да сфатиш – во духовно православна смисла, го означува просветлувањето на умот – со дарот на умно-срдечната молитва. Оти, какво е тоа сфаќање и разбирање без просветленост...

Митрополит Струмички Наум: Светилникот на нашето време (11.01.2021)

Митрополит Струмички Наум: Светилникот на нашето време (11.01.2021)

Се сеќавам, кога понекогаш ќе ми беше многу тешко и кога ќе отидев кај него на исповед, ќе ме сослушаше и без да ми даде никаков совет, само ќе одмавнеше...

Митрополит Струмички Наум: Вознесение или превознесување? (01.06.2022)

Митрополит Струмички Наум: Вознесение или превознесување? (01.06.2022)

Ако Он не се жртвуваше на Крстот за нас и наше спасение, и ние не ќе можевме во Големиот Вход од Светата Литургија да се принесеме самите себе и целиот...

Св. Климент Охридски: Поука на вознесение на Господ наш Исус Христос

Св. Климент Охридски: Поука на вознесение на Господ наш Исус Христос

Поради тоа, браќа, бидејќи нè очекува бесконечна мака, да се потрудиме преку подвиг да ја избегнеме, со милостина да го пречекаме бедниот и да го угостиме, примајќи го туѓинецот, гладниот...

Отец Гаврил-Беседа за Св.Методиј и Св.Кирил

Отец Гаврил-Беседа за Св.Методиј и Св.Кирил

Тогаш сфатил дека не треба да се врзува за ништо световно, и дека треба да живее единствено за Царството Небесно, односно за Бога. И навистина се оддал на богоугоден живот,...

Патријарх српски Порфирије: Беседа, Загреб, 21.05.2023 г.

Патријарх српски Порфирије: Беседа, Загреб, 21.05.2023 г.

Ми смо створени за вечност. Створени смо да, имајући свако посебан дар, лични, специфичан печат, своју непоновљивост, будемо једно у Господу, будемо једно у Христу, а то јединство се најреалније...

БЕСЕДА за силата штo Бoг им ја дал на прoрoчкитe збoрoви

БЕСЕДА за силата штo Бoг им ја дал на прoрoчкитe збoрoви

Бoг му дал мoќ и на нарoдoт да гo знаe вистинскиoт пат, и прeку сoвeста, и прeку прoпoвeдта на Бoжјoтo слoвo, та нарoдoт нe трeба слeпo да ги слeди свoитe...

Патријарх Порфирије: Сваки човек само је у том избору – да ли је Христов или није Христов

Патријарх Порфирије: Сваки човек само је у том избору – да ли је Христов или није Христов

 Нико ни једампут није се ни сетио да Јеванђеље Христово, да вера Његова, да Христос сам треба да буде на првом месту и да разне невоље и искушења која пролазимо...

« »