Ни треба помош, после Бога ни треба духовен раководител – пишува Свети Доротеј од Газа во шестиот век. Веќе од почетокот на христијанската историја, многумина, според потеклото од секаков општествен слој, копнеејќи да го исполнат својот всаден повик, да го најдат патот на срцето и да ги искачат светите скалила што водат кон Бога, бараа духовни раководители способни да ги поведат по тесниот пат на спасението. Векови на ред, барајќи совет, утешително слово или вдахновение, многумина мажи и жени ја повторуваат оваа изрека, толку мила на Отците од пустината: Авво, кажи ми слово. Духовното очинство, дар на Светиот Дух, е живо срце на Православната Црква. Тоа е златен синџир на преданието, кое нè потсетува дека Христијанството не е книшка религија, туку, откровение на тајната на личноста (tou proswpou).

Старец Софрониј е светол сведок на ова откровение. Тој разликува два вида слова во своето учење: слово што соопштува и слово што причестува. Слово што сведочи и слово што вдахновува. Душевното слово (во дадениот случај со религиозна тема), и духовното слово, носител на Светиот Дух, на продолжената Педесетница. Ова е соодветно со преданието на Црквата, на Телото Христово. Како спроводник на божествената благодат, духовното слово е ретко. Имајќи за темел една силна догматска свест, тоа не е теоретско. Богословско, со длабоко значение на зборот, ова слово не се раѓа од книгите или од теоретското знаење, туку, од подвигот и од молитвата, од истоштението*, и од опит на Бога. Значи, треба да се испразниме од страстите и од сопствената волја, за да можеме да се исполниме со Светиот Дух, изворот на секоја вистина. Треба да го повикуваме Името, кое ги содржи сите имиња, Името на Исус Христос, да го симнеме умот во скришното место на срцето, за да навлеземе во бескрајно молчание, каде што Бог ни говори, и од каде што можеме да проговориме вистински во срцето на ближниот. Потребно е да ја раскинеме темнината на нашиот личен, внатрешен пекол, за да се преродиме од несоздадената Светлина што зрачи од воплотеното Слово.

+++

 Старец Софрониј не се стреми ниту да убедува, ниту да плени. Неговото слово или ја допира душата, или не ја допира. Една семка не може да се вкорени и да даде плод освен посеана на земја подготвена да ја прими. Сè зависи од нашата способност да слушаме, од нашиот копнеж да се преобразиме и од нашата волја да кажеме “да”. Дали сме подготвени да се отвориме и да се принесеме? Слободни сме!

На секое слово може да му се противстави некое друго слово, но на животното сведоштво кој ќе се противстави? – велеше Свети Григориј Палама.

Повеќе