Во името на Отецот и Синот и Светиот Дух,
Демоните се паднатите ангели од небесата, предводени од главниот демон или ѓаволот, односно сатаната, кој што бил светлоносецот, Луцифер, кого Бог најмногу го сакал и најмногу доверба имал во него. Меѓутоа, губејќи го својот разум и сакајќи да биде поголем од Бога, тој се возгордеал и затоа од светол ангел, станал црн ѓавол. Потоа на небесата, бидејќи гордоста никогаш не го признава својот грев и секогаш бара и друг да повлече со себе,односно поради гордоста се јавуваат и зависта, и омразата, и пребирањето, и сите тие лоши, негативни работи, тој почнал да ги лаже и другите ангели, за да ги турне заедно со него. На небото настанала борба, пришто архангел Михаил застанал напред пред сите и ги повикал оние коишто не отпаднале од Бога, од љубовта Божја, другите, пак, Бог ги протерал од царството небесно во овој свет. Затоа во овој свет тие владеат, односно владеат, како што се гледа тука, во одредени рамки.
Тие немаат ништо со царството небесно, меѓутоа тука се да не лажат нас. Но, тоа наше лажење треба да го сфатиме како наше зацврстување, затоа што и ние бевме отпаднати од благодатта Божја и заради тоа треба, како св. Петар што се одрече трипати, а потоа и трипати Го исповеда Христос, така и ние да се потрудиме да го стекнеме нашето спасение.
Како што гледате, демоните сакаат само зло, така и овие двајца мажи, кои во се биле нормални како и другите, но дозволиле да влезе еден легион демони во нив, а тоа го дозволиле затоа што им била помила својата слава, отколку славата Божја и наместо да се надеваат на Бога, тие се надевале на себе и го оставиле Бога, останале незаштитени од благодатта Божја, и заради својата гордост, во некој свој момент, нам непознат, биле завладеани од демоните. Тоа и во денешно време се случува реално, а и во помали граници и со сите нас, демоните влегуваат и завладуваат со човекот. Според степенот на нашиот грев, и демоните владеат со нас. Ние можеби ќе видиме т.н. среќни луѓе на земјата, меѓутоа треба да знаеме дека сите оние коишто прават грев, се робови на гревот, односно робови на ѓаволот и демоните, и тие не се среќни луѓе, туку тажни, без разлика колкава слава и богатство да имаат на земјата.
И што сакаат демоните да направат? Да го растурат тој личносен однос меѓу луѓето, односно тој социјален живот во нас, затоа што човекот е создаден како социјално битие. Личносен однос значи личносна заедница на еден со друг во Црквата Божја т.е. во едното тело, затоа многу погрешно е кога наместо зборот личност ние го употребуваме зборот. Индивидуа е соодветен термин за оние со кои завладеал ѓаволот и ги одделил, како овие двајца мажи, од заедницата со општеството, затоа што тие не можеле да живеат со нив и создавале постојан конфликт. Така и ние кога создаваме конфликт со луѓето, иако мислиме дека конфликтот ни го создаваат луѓето, односно кога не можеме заради својата гордост да живееме со нив, тогаш треба да знаеме дека во нас владее демонот и во нас се наоѓа студенилото на темнината, затоа што ние сме горди и секој друг ни пречи и секој друг ни е непријател, како што тоа ќе го наречат филозофите во денешното време – дека во другиот го гледаат својот пекол. Или пак онаа изрека од римското време, која вели дека еден на друг сме си волци.
Меѓутоа, тоа е затоа што, како што реков, сме дозволиле гордоста и суетата да завладее во нас, а тоа е присуство на ѓаволот и демонот во нас, и на тој начин ние не можеме да воспоставиме здрава заедница со кој било. Меѓутоа, Бог е голем и нема ниту една сила на светот, па дури и како што се вели во Писмото, вратите на пеколот не можат да ја срушат Црквата, односно не можат да ја срушат силата Божја. А вратите на пеколот се сметаат за најсилната орда на ѓаволот, што значи дека во моментот кога ние ќе се обратиме со покајание кон Бога, тогаш и демоните излегуваат од нас, односно се ослободуваме од страстите и од нивното заробеништво, како што се случило со овие луѓе, затоа што и демоните знаат дека Бог е Бог и дека Исус Христос е Син Божји и Он има власт да ги изгонува и само по Негова дозвола тие одат таму каде што Господ ќе им дозволи.
Така и овие демони, кои биле легион или многу, кога Го виделе Исус Христос, се уплашиле од Него и го исповедале, велејќи: „Што имаш Ти со нас, Исусе? Ти си Синот Божји.“ И плашејќи се од Христос, побарале ако не можат во луѓето, барем да влезат во свињите. Меѓутоа, како што гледате, свињите не можеле да го издржат тоа нивно присуство и се издавиле, што значи дека човекот, кој е според образ Божји, е големо битие, голема сила има и има висока вредност. Но, ние робувајќи им на нашите страсти и гревови, ќе забележиме дека човекот ништо не вреди во денешно време. Дека е послаб, јас често го зборувам тоа, од едно мало цигарче или од некоја друга страст, на која и се поклонува на колена и и робува и бара милост од неа, само за да ја задоволи. А тоа значи дека човекот во крајна граница се понижил самиот себе.
Гледате дека и демоните не знаат се и не можат се, а ние најчесто се плашиме да им објавиме војна, затоа што божем се многу и силни, но како што гледате, побарале да се вселат во свињите, а свињите се издавиле и тие останале голи и празни, и како што се вели на друго место во Светото Писмо, заминуваат во пусти предели и пак бараат некоја невнимателна душа, за да влезат во неа. И св. Апостол Павле, во апостолот што се читаше денеска, вели дека со срцето се верува со оправдание, а со устата се исповеда за спасение, што значи дека ние треба да поверуваме во Христос и тоа нас ќе не оправда дека Христос е Бог, но тоа нема да не спаси, туку ќе не спаси само нашата уста, исповедувањето на Исус, односно животот според Христос. Така и тука овие безумни гергесенци ја спознале силата Божја, но место да се израдуваат дека дошло спасението во нивниот дом, тие Го изгониле Христос од нивниот град, затоа што Тој им уништил едно крдо свињи. Помила им била свинската слава, отколку славата на човекот, дека тие нивни двајца браќа (на некој биле синови, на некои биле и роднини) биле ослободени од демоните, кои со година ги мачеле и од кои самите тие имале проблеми со нив.
Меѓутоа како што гледате, демонската помраченост, нивната заробеност од сластољубието, односно желбата за прејадување, препивање, блудството, ги натерала повеќе да им служат на тие страсти, отколку на Бога, затоа што онаму каде што е Господ, тука исчезнуваат и страстите. Затоа ние не можеме да им служиме на двајца господари, туку или на Бога или на демонот. Или ќе се трудиме во подвигот на очистување на срцето од страстите и стекнувањето и зачувувањето на благодатта внатре во него, претворајќи го нашето срце во Негов дом, Негов град, како што се вели тука, или пак ние ќе го направиме град на разврат или разбојничка пештера, во која ќе се одвиваат најбедни и најниски дела.
Затоа е потребно не само да се верува дека Исус Христос е Бог, туку потребно е со својот живот, уста и дела, насекаде и секогаш да Го проповедаме и да Го исповедаме и живееме Христос. На тој начин ќе ја отвориме нашата уста, нашето срце, и тоа ќе стане Негов дом, и Тој ќе дојде во него да живее. Тоа е поуката од денешното Евангелие. Кој има уши да чуе, нека чуе. Амин!
Извор: манастир св.Прохор Пчински
Sermon on the Gergesenes – Abbot Gavril
In the name of the Father and the Son and the Holy Spirit,
Demons are fallen angels from heaven, led by the demon or devil, or Satan, who was the light bringer, Lucifer, whom God loved the most and had trust in him. However, the devil, losing his mind and wanting to be bigger than God, became proud and thus from the bright angel he became a black devil. Because pride never recognizes sin, devil always involves others to pull them down with him. Because of pride jealousy, hatred and all those bad, negative things come out; the devil began to tell lies to the other angels, to pull them down along with him. A fight occurred in heaven, whereby Archangel Michael stood in front of everybody and called those who had not fallen from God, the others God drove from the kingdom of heaven into the world. Thus, they govern or rule in this world, as we can all see. They have nothing to do with the kingdom of heaven, but are here to lie to us. But those lies, we should see as our consolidation, because we were fallen from the grace of God and therefore we should do as St. Peter did. He denied God three times and then three times he confessed Christ, so we should try to gain our salvation.
As you see, just like the evil demons, these two men who were normal like others, allowed a legion of demons to enter in them, and they allowed this because for them it was a sweeter glory than the glory of God. Instead of hope in God they had hope in themselves and they left God. So they were left unprotected by the grace of God, because of their pride and in their own time, unknown to us, they were ruled by demons. Nowadays, this actually happens to every one of us, the demons come into us and rule us. Demons rule over us to the extent of our sins. We may see so-called happy people on earth, but we should know that all those who do sin are slaves to sin or slaves to the devil and demons, and they are not happy people, but sad no matter how much fame and wealth they gain on earth.
What do demons want to do? Demons want to break up the personal relationship between people, or the social life in us, because man is created as a social being. Personal relationship means a personal union with one another in the Church of God, in one body, so it is very wrong when the word person we rather use the word. Individual is an appropriate term for those who are ruled by the devil, as these two men, from the community of this society; because they could not live with them they created permanent conflict. So when we create conflict with people, although we think that the conflict is created by others, that is, when we can not live with them because of our pride, then we should know that the demon possess us and cold darkness is in us, because we are proud, everyone else annoys us and everyone else is our enemy, as it is called by the philosophers today – that we see our hell in others. Or the one saying from Roman times, which says we’re wolves to one another.
However, as I said, this is because we allow pride and vanity to rule in us, and it is the presence of the devil and the demons in us, and thus we cannot establish a healthy relationship with anyone. However, God is great and there is no power on earth, even as it says in Gospel, the gates of hell cannot break the Church and cannot break the power of God. The doors of hell are considered the most powerful horde of devil, which means that the moment we turn to God with repentance, the demons get out of us, we get released from the passions and their captivity. The demons know that God is God and that Jesus Christ is the Son of God and He has power to cast them out and only by His permission they go where God will allow them.
So these demons, who were legion, when they saw Jesus Christ, they got frightened of Him and confessed by saying: “What do you want with us, Son of God?” They had fear of Christ so they asked Jesus if they couldn’t get into the people to send them into the herd of pigs. However, as you can see, the pigs could not withstand their presence and hurled themselves, which means that the man who is the image of God is a great being, a great power and has a high value. But we are ruled by our passions and sins and we notice that the man is not worth anything nowadays. Man is very weak, I often say, even from a cigarette or any other passion bows on his knees as a slave and ask for mercy from that passion, just to please that passion in him. This means that man humiliates himself.
You see that the demons do not know everything and can not do everything, and we often are afraid to declare war, because they are supposedly very strong, but as you can see, they asked to move into the pigs, when the pigs hurled among themselves they remained naked and empty, and as it is said in the Gospel, they walked through dry places to seek out new victims to inhabit. And St. Apostle Paul, the apostle that we read today said that the heart is believed to excuse, and with the mouth confess to salvation, which means that we should believe in Christ and this will justify to us that Christ is God. But it will not save us; only our mouth can save us, by confessing Jesus Christ. But, these fools recognized the power of God, and instead of being glad that there was salvation in their home, began to beg Christ to leave their territory, because He destroyed their herd of pigs. The swine were sweeter glory than the glory of man, that those two brothers (sons of someone or relatives of someone) were freed from the demons that were tortured for many years and from which they themselves have had problems with.
But as you see, the demonic darkness, its confinement of self-indulgence or desire for overeating, drinking, fornication, forced them to serve more to those passions instead of God, because where God is those passions disappear. Therefore we cannot serve two masters, either God or the demon. We will try to purify our heart from the passions and acquaint and preserve the grace within our it, transforming it into God’s home, His city or we will make it the city of immorality, which the poorest deed will take place.
Therefore, it is necessary not only to believe that Jesus Christ is God, but with our life, mouth and deeds, everywhere and always to preach and to confess Christ and live as Christ. This will open our mouth and heart, and our heart will become His home and He will come to live in it. This was the teaching of today’s Gospel. Who has ears, let him hear. Amen!