БЕСЕДА НА ПРИЧЕСТУВАЊЕТО СО СВЕТИТЕ ТАЈНИ
Веселете се, љубени! Тајната се изврши. Вечерата Божествена заврши! По заповедта Христова, во Неговото невидливо присуство и со Неговата рака Владетелска предадено ви е Телото Пречисто и Крвта Животворна.
Веселете се, заедничари на Тајната Вечера. Прославете Го многу Оној што ве засака: "Благословен си Ти, Кој дојде во името Господово, Боже Господе и ни се јави!" Благословен нека е Христос, Кој незабележливо доаѓа овде во Пречистите Тајни! Навистина - Бог и Господ ни се објави и ние Го примивме Господа, "Го примивме Духот Небесен".
Веселете се, браќа, веселете се! Тајната се изврши! "Телото Христово примете го, Изворот на бесмртноста вкусете го"...Телото Христово Го примивме, Изворот на бесмртноста го вкусивме. Испрана е калта од нашите души, нечистотијата е поништена, облеката е избелена. На раните е ставен лековит мелем. Влеан е во нас балсамот на спасението.
Болеста е запрена, распаѓањето е прекинато, победен е здивот на смртта. Обновена е прекинатата врска со лозата - Христос и животните сокови повторно течат во нас. Пропаѓањето е завршено! Го вкусивме Изворот на бесмртноста. Па веселете се вие, што Го примивте Христа, што го вкусивте животот вечен, животот небесен.
Браќа, сега чувајте! Чувајте ја светињата! Не расфрлајте го скапоценото миро! Станавте како драгоцен сад. Немојте да го изгубите миомирисот небесен.
Го прифативте Духот Небесен, па и останете во населбата на Единиот Дух и немојте повторно да станете живеалиште на гревот. Во домот на својата просветлена душа го примивте Христа и чувајте го овој дар за да бидете во сенката на крилјата Негови. Не враќајте се во нечистиот, неприродниот грев! Живејте во светињата и од вас како од. оган нека бега секој грев и секоја страст (од молитвата при причест).
Вие Го примивте Бога, па немојте да живеете во својата духовна изолираност, туку живејте со Бога, со својот Владика и Добродетел. Живот примивте. Па во животот и останете. Нека расте во вас семето на животот, на бесмртноста и вечноста. Не враќајте се назад, во нечистотија, слабост и смрт! Останете со Бога, браќа! Останете со Него до крајот!
А што значи тоа? Како да се остане со Бога и да се избегне болеста - гревот? Како да се зачува светињата што е примена и засекогаш да се остане заедничар на животот и на бесмртноста? Одговорот на ова прашање е едноставен: да се остане со Бога, значи да се биде со Него секој час, секој миг.
На друг начин речено: не треба само да се нарекуваш верник и христијанин, туку тоа и да бидеш во животот, и тогаш секогаш ќе бидеш со Христа. Потребно е целиот наш живот, сите наши дела и постапки, секој ден и секој миг да не го минуваме како било, туку христијански. Потребно" е секој од нас да не биде напросто лекар, учител, земјоделец, столар, бравар, татко, брат, управител, потчинет, туку секој да биде христијанинлекар, христијанин-учител, христијанин-земјоделец, христијанин-татко, христијанин-управник и сл. Така гледајќи на себе, секој чекор во животот, секој, дури и малечкиот секојдневен чин, треба да се преиспитува: како треба да постапам како христијанин?
Од утро, станувајќи од постела, во домашните работи и грижи, а потоа и надвор од куќата, на пат, на работа, на одмор и забави, христијанинот постојано останува христијанин и постојано се преиспитува: дали се однесувам така како што доликува на христијанин? Таквата контрола треба да биде не само целодневна, таа треба да постои целиот живот. Токму тогаш христијанството целосно ќе го обои нашиот живот,
Христос засекогаш ќе го има во нашиот живот како Раководител. Семето на благодатта што го добиваме во Светите Тајни, ќе расте и ќе се продолжува нашиот внатрешен развој за да можеме да станеме наследници на Царството Божјо.
Браќа, ние мора да бидеме свесни дека нашиот живот се одвива на сосема друг начин. Тој се одвива скоро независно од секакво влијание на Христа и на Неговата благодат. Од утро до вечер, од месец во месец, од година во година, двигатели на нашиот живот се секакви мотиви, но само не оние со кои би го усогласиле своето однесување со волјата Христова. Животот минува од година во година сам по себе и за христијанството во него е одвоено исто толку место, колку и за десетина други работи што се исполнуваат по традиција, ако не дури и помалку од тоа. Христијанството зазема едно од најскромните катчиња од животот, што се покажува или само во утврдени животни моменти (голем празник, крштевка, погреб) или во случај на некаков екстремен животен потрес (животни неуспеси, смрт на блиските и сл.) Во обично време, кога животот се одвива по утврден поредок, кој уште мисли за христијанството, па и зошто да се мисли на него?
Лекарот за себе мисли како за лекар и така живее, занаетчијата како за занаетчија. Мислите и однесувањето на човекот се одвиваат во склад со неговата професија. Така и минува животот во утврдените рамки на земниот поредок: лекуваме, учиме, обработуваме земја, служиме, тргуваме, одмораме, се забавуваме, а на Бога Му се обраќаме тогаш кога тоа го бара утврдениот поредок или од пригода до пригода.
Разбирливо е дека при таков однос кон христијанството нашите односи кон Бога во животот се исцрпуваат во механичко извршување на вообичаените секојдневни чинови: прекрстување неколку пати на ден, на големи празници да се сврати во црква, да се запали свеќа, на именден да се отслужи молебен, да се закаже парастос на денот на сеќавањето на нашите ближни. Нашето христијанство се свело, на тој начин, на еден обред (покрај тоа и лошо извршуван), а нашиот живот тоа речиси и не го допира. Нашето христијанство не е во животот, туку покрај него, како што е ред со секој друг обичај кој ни е туѓ и не ни е интимно близок.
Ние толку се препуштивме на надворешното, земското и толку сме беспомошни во христијанската работа - на развојот на сопствениот вистински човек, што остануваме површни дури и во најважните моменти на допирот со христијанството. Да ја земеме за пример макар и Светата Причест. Големата смисла на примањето на Телото и Крвта Христови е позната, секако, на секого, а истовремено, не допира ли оваа Света Тајна во длабочината на нашите души и се одразува ли на нашиот живот? Одговорете сами. Зарем не се случува ние да ги губиме благодатните мигови во најкусо време? Зарем не се случува нашите возвишени чувства, што ги предизвика примањето на Светата Тајна, многу бргу да исчезнат? Зарем не потонуваме ние токму во таа секојдневна суета, оставајќи Го Христа на страна до новата претпоставена потреба од Него?
Ова е илустрација на тоа дека христијанството само површно го допира нашиот живот и дека дури и најодговорниот момент на тој живот - примањето на Христа - речиси и да не се одразува на нашиот интимен свет. Во нас преовладува просечна надворешност и ние со леснотија потонуваме во просечната земска надворешна активност. Површниот однос кон христијанството и нашата неспособност да му пријдеме се посебно впечатливи ако ги споредиме со нашата одлична ориентација во земските работи од кои живееме.
Во деновите на Причест ние не знаеме како да и пријдеме на својата душа, не знаеме како да се однесуваме, што од нас бара примањето на семето на вечноста, како да ја зачуваме светињата. Во исто време, присетете се како сме верзирани и упатени во грижата за физичкото здравје, како одлично знаеме како да се однесуваме кога ни е препишана оваа или онаа процедура на лекување. Ние строго ги почитуваме часовите и минутите и го земаме лекот, внимаваме на исхраната, на облеката, точно знаеме што ни штети и што треба да се избегнува. Јасно се покажува дека нашиот живот целосно минува во кругот на надворешните појави, а внатрешниот живот со грижите за душата и христијанството, што ја воспитува душата, само површно се придружени на животот и воопшто, воопшто не влијаат на неговиот тек.
Ова животно пренебрегнување на христијанството дава, секако, свој плод. Човекот го претворил христијанството во едноставен обред. Кога христијанството доаѓа во животот само како традиционална форма, тогаш силата на христијанството умира за душата и, природно, душата апсолутно ништо не добива од површното извршување на обредот. Со површниот однос кон христијанството човекот ја претвора во обред дури и Тајната и тоа од моќно средство за примање на Божјата помош се претвора во една формалност, во истиот обред, заморен и досаден, што на човекот ништо не му дава.
Со формалниот однос кон христијанството човекот го направил мртво за себе и, допирајќи го само површно, од него ништо не добива и само по традиција ја одржува врската со него.
Еве до што доведе начинот на живот и односот кон Бога на кои човекот се придржува кога неговиот живот се одвива сам по себе, а на Бога се сеќава само во посебни моменти од животот, и обраќањето кон Него е само еден од вообичаените животни обичаи што веднаш се заборава, за да отстапи место на друг, редовен обичај. Ете, браќа, од каде доаѓа празнината и формалноста на вашата вера, нехармоничноста на душата, душевниот немир и оние рани на душата и нејзината слабост, од кои би сакале да се исцелите преку Тајната на Телото и Крвта Христови.
Ако сакате да останете во здравје, тогаш отстранете ја причината за својата слабост - отстранете го животниот дуализам и нехармоничноста на душевните сили. Останете со Бога и направете Го Бога Оној Кој го одредува секој ваш чекор!
Не фрлајте го настрана семето на животот што го добивте од Бога, тоа ќе закржлави; не враќајте се само на мртвиот обред. Станете христијани не само по име, туку и по живот. Примете Го Бога во мислите, желбите, постапките, во самиот свој здив и семето на животот во вас ќе расте, а животот ќецвета и ќе мириса на миомирис.
Веселете се, заедничари на Тајната Вечера! Веселете се!... Срцата исчистувајте ги, животот просветлувајте го и нека причестувањето со вечниот живот небесен ве поведе на бескрајната Вечера на Отецот Небесен, во Царството Негово и на Синот и на Светиот Дух во вечни векови. Амин.
Прот. Владимир Амфитеатров- КУСИ ПОУКИ ЗА ОНИЕ КОИ СЕ ПРИЧЕСТУВААТ
Извор: Ѓаконија, Скопје 2002
Главен и одговорен уредник:
Митрополит Брегалнички г. Агатангел
