Вселенската патријаршија не го признава томосот, но ниту која било друга православна црква

 БИЛЈАНА ЈОВАНОВСКА- Утрински весник

 Официјален црковен Белград молчи и не го коментира пишувањето на грчкиот ведник „Црква-Дипломатија“ во кој се објаснува зошто и по добивањето на томосот за автономија кој на т.н. ПОА на Вранишковски и' го даде српскиот патријарх Павле, оваа „црква“ и по три години не е призната во православниот свет. Причините за молкот се едноставни. На врвот на Српската православна црква не му е од полза да обелодени дека издале томос кој нема вредност кај православните цркви, како и тоа дека не истрајале на ветувањето дека во овој документ се спомнува и уставното име на нашата држава. Овој факт особено му пречи на грчкиот блок-цркви, вклучително и на Вселенската патријаршија и оттаму го игнорираат фамозниот томос. Не помалку значајна причина заради која не говорат е и сознанието дека „проектот Вранишковски“ не ги задоволи нивните очекувања, ниту пак успеа да ги оддалечи македонските верници од нивната Македонска православна црква. Посебна прикаска е тоа што од т.н. ПОА се разбегаа петнаесетина духовници, вклучувајќи и едно цело сестринство. „Кај нас за ова нема никакви коментари и реакции“, вели во изјавата за „Утрински весник“ познатиот црковен аналитичар, проф. Мирко Ѓорѓевиќ. Професорот нагласува: „Целата работа околу таканаречениот црковен проблем со Македонија мирува, но лично сметам дека односите ќе се затоплат на крајот од пролетта, бидејќи се покажа дека ваквите случувања ги отежнуваат меѓудржавните односи. Едноставно, ќе мора да се сфати дека државата Србија ја призна Македонија под уставното име и дека оваа реалност мора да ја прифати и епископатот на СПЦ, поточно еден негов порадикален дел, кој некои го нарекуваат босанско лоби и дека негирањето на Македонската православна црква не им оди во полза на нашите доближувања до Европската унија“. Нашиот соговорник објаснува дека во црковните списанија, Македонија и натаму се нарекува Поранешна Југословенска Република Македонија, наспроти мислењето на културната јавност кое, за разлика од некои од епископатот, е недвосмислено: Црквата не може да се однесува поинаку од официјалниот став на државата. Дека СПЦ не е таа која треба да издава „томоси на т.н. ПОА“ повеќе од јасно им е и на двата православни центра - на Вселенската и на Московската патријаршија, но за да не нема дополнителни конфронтирања, тие отворено не се занимаваат со ова прашање. СПЦ не е осамена во православниот свет кога станува збор за издавање томоси. Руската православна црква своевремено и' издаде томос за автокефалност на Американската православна црква, но Цариградската патријаршија никогаш ниту го потврди, ниту пак ја призна оваа Црква. Уште попарадоксален е примерот на Чешката православна црква која до педесеттите години на минатиот век била под јурисдикција на Српската црква, но во меѓувреме преговарала со Руската православна црква да премине под нејзина капа. Во 1951 година РПЦ и' дала томос за автокефалија на Чешката црква, но повторно овој документ Цариград не го признава, зашто смета дека само Вселенската патријаршија може и треба да издава томос. Така, во 1999 година Цариград и' издава нов томос за автокефалност на Чешката црква и таа е единствена што има два томоса за ист црковен статус. Ова препукување се должи на одредени канонски недоречености, ама и на антагонизмот меѓу Москва и Цариград. Црковните познавачи велат дека секогаш кога Цариград нешто ќе признае, Москва ќе го негира и обратно. Слично е и со „проектот ПОА“. Црковна Москва смета дека со тоа не се решава црковниот прашање во Македонија, додека Цариград декларативно го признава Вранишковски (иако никогаш не ја користи титулата што ја доби од СПЦ), но не ја признава неговата ПОА. Грчкиот блок-цркви знае дека Вранишковски отворено ја негира Македонија и македонскиот јазик го нарекува славомакедонски, но и тоа не е доволно за официјално прифаќање на т.н. ПОА. Од друга страна, сето ова можеби и им ја олеснува работата на македонските судови, пред кои на пролет ќе се најде барањето на Вранишковски за признавање на ПОА. Законот за верски заедници кој ќе стапи во сила во мај е либерален, меѓутоа, ќе може ли т.н. ПОА да стане правен субјект ако нејзиниот „водач“ не ја признава државата во која сака да дејствува и нејзиниот официјален јазик?

Посети:{moshits}