На 16 февруари, Митрополит Европски  г. Пимен во хотелот Alte Wache одржа предавање, на тема: „Македонската Православна Црква и Православието“, пред четириесеттина претставници од English Speaking Union, во која членуваат голем број интелектуалци и бизнисмени од Хамбург, црковни големодостоинственици, Амбасадорот на Р. Македонија во Германија д-р Ѓорѓи Филипов, почесниот конзул на Р. Македонија од Хамбург г-дин Ханс Јирген Веш и други високи гости.
 
 
 
 
 




Македонската Православна Црква и Православието

Сведоштва за појавата на Христијанството  на просторот на Македонија наоѓаме веќе кај свети апостол Павле кој зборува за еден човек Македонец кој го повикува да дојде во Македонија за да ги спаси(д.а.16,9), исто така кај крштевањето на Лидија и целиот нејзин дом (д.а. 16, 14-15).За време на неговото патување го придружуваат апостолите Лука, Тимотеј, Сила и Тихик кои со него напоредно работат на христинизацијата на овој регион. Светиот апостол Андреј, кој го именува светиот апостол Урбан за прв владика во Македонија, исто така поминал низ Македонија. Светиот апостол Силуан бил првиот владика во Солун а Епафродит на Адриа, а сево ова покажува дека уште во тоа време, на овие простори се поставени темели на веќе организирана црква. Тука уште можеме да ги додадеме имињата на апостолите Аристарх и Секун кои доаѓаат од Солун, Епафродит од Филипи и Гај од Добер (Дарија) кој се лоцира помеѓу Струмица и Валандово. Во овој период Македонија е под Римската империја и тоа е причина  границите и структурата на населението често да се менуваат. Како резултат на христијанизацијата, спроведена во првите три века, веќе во почетокот на четвртиот век, Христијаните во Македонија  имаат организирана црква со своја сопствена ерархија, и нејзините епископи продолжуваат да партиципираат на помесните и вселенските собори.

Во петтиот  век, на територијата на Македонија постојат повеќе митрополии и архиепископија од кои попознати се во Солун, Баргала и Стоби.  Овој период е познат по градењето на  ранохристијански базилики на територијат на цела Македонија.

Првиот процвет на црквата на овие простори, е периодот на цар Јустинијан I (527-565), по потекло од селото Таврион, кој денес се лоцира во близина на Скопје. Тој го конструира новиот град наречен Јустинијана Прима, во близина на неговото родно место. Митрополијата на Скупи е издигната на ниво на Архиепископија,  афтокефална. Кателијан е првиот Архиепископ на Архиепископијата Јустинијана Прима. Други архиепископи на чело на оваа Архиепископија се Бененат, Павле, Јован I, Леон и последниот Јован IX, кој во 680-6 учествувал на Трулскиот собор во Константинопол.

Во следниот период доаѓаат Словените на југот на Византија (6-7 век), црквата се соочува со еден сериозен проблем. Словените како пагански племиња немаат никаков респект кон сакралните објекти на домородното население. Сите цркви и манастири се запалени и срушени. Но црквата брзо се консолидира и на еден многу досетлив и интелегентен начин од своите непријатели прави свои брака во Христа. Веќе во деветтиот век во ликот на солунските брака Кирил И Методиј, црквата препознава просветители и мисионери на словените. За релизација на овој проект неопходно било да се создаде најнапред словенска азбука и да се преведат делови од Стариот и Новиот завет, како и дел од богослужбите на словенски јазик, односно на јазик разбирлив за новодојденото население. Но нивната работа не била нималку лесна, бидејки уште во старт се соочуваат со отпорот од страна на подржувачите на тријазичната ерес, според која има само три јазици дадени од Бога за проповед и Богослужби. Тоа биле јазиците на кои на крстот Христов била напишана вината Христова: Еврејски, латински и грчки. Резултатите на нивната мисија ја покажале оправданоста на овој потег. Секој можел веќе да чуе за Христа на сопствен јазик и да го разбере кажаното. Ова донело одлични плодови бидејќи се покажало дека словенската мека душа е плодна почва за сеење на Христијанската вера.

На враќање од мисијата биле опкружувани од мноштво ученици, кои ја продолжиле нивната мисија и дело.

Еден од нив е и светиот Климент Охридски, кој ќе постане првиот словенски владика и кој заедно со светиот Наум го конструираат првиот словенски манастир на брегот на Охридското езеро, го создаваат и првиот Словенски универзитет во Охрид. Во овој универзитет учениците се учеле да се користат со словенското писмо, да читаат и пишуваат, но и да ја култивизираат замјата, да се бават со земјоделие И калемење на овошки.

Сето ова создава услови, но и потреба од создавање на сопствена црква. Во втората половина на десетиот век, Самоил го создава своето царство и ја избира Преспа за своја престолнина. Носен од идејата за возобновување на славната Јустинијана Прима, тој ги пренесува моштите на светиот Ахил од Лариса на островот Ахил во Преспанското езеро и на тоа место ја формира Преспанската Патријаршија. Неколку години подоцна седиштето  на царството е преселено во Охрид, а со него и патријаршиското седиште. Во иднина патријаршијата ке се нарекува Охридска Патријаршија. Неопходно е да се каже дека паралелно со неа постои и Трновската патријаршија, затоа што во иднина  и до ден денес  има обиди Охридската Архиепископија да се окарактеризира како бугаска или грчка архиепископија. За време на Самоиловото царство сите епископи биле од словенско потекло. Во 1014 година, Византискиот цар Василиј II, од македонско потекло, го напага Самоил на планината Беласица, која се наоѓа на денешната гра ница помегу Македонија, Грција и Бугарија. Самоиловата војска е поразена и заробена. После атентатот над Никифор Вотанија, војсководецот кој ја извојувал оваа значајна победа од страна на самоиловиот син Гаврило Радомир, Василиј за освета одлучува заробената војска да се ослепи. 14000 војници се ослепени а на секој стоти војник му е оставено по едно око за да може да ги води своите соборци назад кон Преспа и Охрид. Малку подоцна цар Самоил скршен од тага се разболува и наскоро умира. Царството останува без император иИ Василиј Охридската патријаршија ја спушта на ранг на архиепископија и на нејзино чело доаѓаат владици Грци. Во периодот што следи на тронот на Охридската Архиепископија често се сменуваат архиереи Грци и словени. Словенските епископи често патувале и за Русија кадешто учествувале во нејзиното масовното покрстување.

Еден од поголемите удари на Охридската Архиепископија е секако одвојувањето на Пеќката Патријаршија во дванеасетиот век. Набрзо, за само неколку години, во духот на братската љубов  схизмата е одстранета и Пеќката Патријаршија станува афтокефална и двете цркви продолжуваат  да егзистираат во братска љубов до нивното укинување.

 Со падот на Византија и со доаѓањето на османлиите на балканот и на територијата каде што функционирала Охридската Архиепископија, таа не е укината и не прстанува да функционира и да се грижи за својата паства, за својот верен народ.

 Со одлука на Високата порта, односно на турскиот парламент за време на султанот Мустафа III и со аргументација дека Црквите се сиромашни и немаат можност да го плакаат данокот кон отоманското царство, во 1765 е укината Пеќката Патријаршија а две години подоцна И Охридската Архиепископија во 1767 година. Последниот Охридски Архиепископ Арсениј, од словенско потекло е испратен во затвор на Света Гора Атос. Нејзините епархии и се дадени на Цариградската Патријаршија на управување. Таа испрака  грчки клир и уште еднаш се обидува да го намет не грчкио јазик како литургиски. Сите затекнати богослужебни книги на црковнословенски јазик се собрани и јавно спалени пред охридската црква Света Богородица Перивлепта.

За среќа или несреќа, во овој период Бугарите формираат своја сопсвена егзархија, која пак е схиматична во однос на Константинопол. Следува отворена борба на теренот за зголемување на бројот на приврзаници и на едната и на другата страна. Во многу градови на југот на Македонија, се градат истовремено различни цркви, кои народот едноставно ги вика грчка и Бугарска црква. Предност на егзархијата е тоа што таа користи јазик посличен на Македонскиот. Мисијата и на двете цркви е национална. Овој невиден антагонизам помегу црквите, остава простор за навлегување на протестантизмот на југо -истожниот дел на Македонија во почетокот на 20 век.

Американската протестанска мисија носи евангелие на мајчин јазик на политичките затвореници во Солун и им нуди ослободување, во замена за тоа да станат нивни проповедници во своите родни села.

Во овој период следуваат и Балканските војни и ангажманот на Македонците во редовите на српската, бугарската и грчката армија. Често се случувало и брат да пука во сопствениот брат поради различниот ангажман.

Со Букерешкиот мировен договор  од 1913 година територијат на етничка  Македонија е поделена на три дела Грција 50%, Бугарија 10% И Кралството на Србите, Хрватите И Словенците, кое подоцна ке се нарече Југославија 40%.

Територијат на денешна Македонија паѓа под Кралството на Србите, Хрватите и Словенците. Српската православна црква која во меѓувреме се формира како Карловачка митрополија, расте и се возобновува како Пеќчка Патријаршија, ја откупува од Цариград јуриздикцијата на тој простор. Тогаш комплетниот висок клир на Константинополската  патриаршија и на егзархијата се повлекува. Ова јасно зборува за тоа дека овој клир не го чуствувал македонскиот народ како свој, како народ за кој треба да се борат. Српската православна црква испрака неколкумина од своите архиереи во неколку градови на Македонија. За кратко време византиското пеење е отфрлено и заменето е со мокрањчево пеење кое го добива името по оној кој го нотирал тоа пеење.

Започнува и втората светска војна. Не ретко во редовите на партизаните се среќаваат и автохтони свештеници. Меѓу нив и народот се појавува идеата за формирање на своја сопствена Македонска Православна Црква по примерот на сите останати Православни цркви. Така во 1944 година во селото Врановци се формира и иницијативниот одбор за создавање на МПЦ. Во март 1945, во Скопје е одржан првиот црковно народен собор на кој е донесена резолуција за возобновување на Охридската Архиепископија во лицето на МПЦ. Српката црква како црква која последна имала јуриздикција на тие простори ја отфрла оваа соборска одлука на нивниот Архиерејски собор.

 Тие не ја прифакаат  оваа одлука и од таа причина даваат предлог црквата во Македонија да биде автономна наместо автокефална. На вториот црковно народен собор во Охрид во 1958 година е прифатен предлогот за возобновување на Свети Климентовата Охридска Архиепископија како Македонска Православна автономна Црква, на чело со Владиката Доситеј како нејзин поглавар. Архиерејскиот собор на СПЦ дава согласност на оваа одлука на црковно народниот собор со одлуките 47/1959 и 6/1959, протокол 57 од 17/4 јуни 1959.

Одлуката за автономноста на МПЦ е потврдена со заедничката Архиерејска Литургија отслужена од српскиот Патријарх Герман на 19 јули 1959 во црквата свети Мина во Скопје и на истата Литургија е ракоположен за Митрополит Преспанско Пелагониски г. Климент. Со ова Синодот на СПЦ останува во канонско и литургиско единство преку својот патријарх со МПЦ. Неколку дена подоцна во Штип е ракоположен г. Наум за митрополит Злетовско - струмички. Светиот Архиерејски Синод  на МПЦ е веќе комплетиран како и сите други тела и органи кои произлегуваат од уставот на МПЦ, на ниво на цела црква како и на епархиско ниво.

Во мај 1962, придружуван од српскиот патријарх Германи неколку други владици од СПЦ, во посета доаѓа и Рускиот Патријарх Алексеј со неговите митрополити Никодим и Пимен и неколку свештеници од врвот на Руската црква. На празникот свети Кирил и Методиј во црквата света Богородица Каменско во Охрид беше отслужена света Архиерејска Литургија од патријархот Алексеј, патриархот Герман и Македонскиот митрополит Доситеј. Ова претставува и прво сослужување на македонските архиереи со архиереи од друга афтокефална црква.

Во 1966 односите со СПЦ се влошуваат одново. Соочени со овие нови проблеми и повлекувања на одлуките од страна на СПЦ, на 17 јули 1967 година во Охрид САС на МПЦ го свикува третиот Црковно народен собер и после отслужената Литургија е прогласена Афтокефалност на МПЦ на 19 јули 1967 година, точно после 200 години до нејзиното укинување од страна на Турскиот Парламент.

Во оваа иста 1967 година е основано и средното Богословсјко училиште  а десет години подоцна и Теолошки факултет. Се работи на преводи на мноштво теолошки и богослужебни книги и текстови на Македонски јазик.

Во септември 1991 година со референдумска одлука Македонија станува независна држава со свои сопствени граници, народ, јазик култура... Но сето ова не успева да ја укине изолацијата на МПЦ наметната од страна на другите православни цркви.

Свесна за штетата од изолацијата од останатиот православен свет, МПЦ решава да побара преговори со СПЦ. Преговорите за решавање на статусот на МПЦ, помегу МПЦ И СПЦ почнуваат во 1998 година. За таа цел двете цркви формираат свои преговарачки комисии и интезивно се работи.

СПЦ , односно црква која последна имала јуриздикција на таа територија не е согласна МПЦ да има свој афтокефален статус, туку предлага автономија. Од друга страна Цариградската Патријаршија која може да донесе разврска на случајот како црква која е прва по чест мегу православните цркви, како црква од грчка провиниенција се согласува со афтокефалниот статус на МПЦ но не се согласува во името на црквата да се содржИ зборот Македонска.

Преговорите се прекинуваат кога комисијата на МПЦ под притисок на јавноста ги повлекува потписите од последниот работен договор во кој се нуди прифаќање на автономен статус. Но мора да се разбере дека овој проблем веке не е црковен туку пастирски. Македонскиот народ овој договор го прима како предавство на идејата за Автокефална Црква. Медиумите го подржуваат ова мислење и како отстапка во спорот со името на Македонија со Грција. Од страна на македонската преговарачка комисија е побарано да се седне на нова рунда преговори за да се најде посоодветно решение што би било прифатливо за Македонските верници и јавноста. Но од страна на СПЦ овој предлог е одбиен и наместо него е испратен јавен повик до клирот и верниот народ на Македонија за парцијално решавање на проблемот. Српскиот Патријарх Павле повикува секој поединечно да може да влезе во литургиско единство со СПЦ.

Ова раѓа нови проблеми во црквата. Еден од осумте владици на МПЦ одлучува да го прифати предлогот на Патријархот за единство со СПЦ. Ова повлекува низа реакции од страна на клирот на МПЦ, од верниците и од целата Македонска јавност. Митрополитот Јован кој одлучИ да го прифати предлогот на СПЦ набрзо потоа беше прогласен за егзарх на СПЦ во Македонија, и по негово барање СПЦ ракополага уште двајца владици за да може да се формира паралелен синод во Македонија.

 Светиот Архиерејски Синод на МПЦ не е согласен со понуденото решение, кое од ден на ден покажува дека сепак тоа е погрешен и насилен начин за надминување на схизмата. Повеке пати е побарано седнување на преговарачка маса но предлозите редовно се одбиени од страна на СПЦ.

Сепак МПЦ не останува со скрстени раце. Мобилната дипломатија на МПЦ е постојано активна барајќи подршка во национално не оптеретените Православни Цркви.

Диецезата на МПЦ не е ограничена само на територијата на Република Македонија, туку се протега и надвор од границите на Републиката , секаде онаму каде што живеат Македонците. Во Европа, Америка, Канада и Австралија.

 Според член 17 од одлуката за прогласување на самостојност, МПЦ не престанува да биде дел административе од едната Света, Соборна и Апостолска  Црква која се раководи според Светото писмо, делата на светите отци на Црквата, Апостолските правила и каноните на Вселенските и помесните собори. Сите овие правила се почитуваат во МПЦ и МПЦ и понатаму се раководи од овие правила.

Македонската Православна Црква до решението на проблемот смирено се моли за својот народ и верува во помошта од останатите Сестрински Цркви. 
 


 
Testimonies to the beginning of Christianity on the territory of Macedonia can already be found in the works of the holy Apostle Paul who speaks about a man – Macedonian, who invites him to come to Macedonia and save them (Acts 16,9), and then when he speaks about the baptism of Lydia and her household (Acts 16, 14-15). During his journey he is accompanied by the Apostles Luke, Timothy, Silas and Tychicus who along his side work in parallel on the Christianization of this region. The holy Apostle Andrew, who appoints the holy Apostle Urban as the first bishop of Macedonia, also passed through Macedonia. The holy Apostle Silouan was the first bishop of Thessalonica, and Epaphroditus of Adria, which shows that as early as those times, on these territories the foundations of an already organized church were laid. Here we can add the names of the Apostles Aristarchus and Secun that came from Thess alonica, Epaphroditus from Philippi and Gaius from Derbe (Daria) which was located between Strumica and Valandovo. In this period Macedonia was under the Roman Empire and for this reason the borders and the structure of population were often changed. As a result of the Christianization, carried out in the first three centuries, already in the beginning of the fourth century the Christians in Macedonia had organized church with their own bishopric and its bishops continue to participate in local and ecumenical councils.

In the fifth century on the territory of Macedonia many bishoprics and an archbishopric existed, out of which the more renowned ones were located in Thessalonica, Bargala and Stobi. This period is known for the building of a number of early Christian basilicas throughout Macedonia.
 
The first flourish of the church in this area is the period of the Emperor Justinian 1 (527-565), who came from the village of Taurision, which today is located in the vicinity of Skopje. He constructed the new town called Justiniana Prima in the vicinity of his birthplace. The Metropolis of Scupi was raised to the level of autocephalous Archbishopric. Catelianus was the first archbishop of the Archbishopric Justiniana Prima. Among other archbishops leading this archbishopric were Benenatus, Paul, John I, Leon and the last John IX, who in 680-6 participated in the Council in Trullo in Constantinople.
 
In the following period the Slavs arrived in the south of Byzantium (6-7th century), and the church faced a serious difficulty. The Slavs being pagan tribes had no respect whatsoever for the sacral buildings of the domestic population. All churches and monasteries were burnt down and destroyed. Yet, the church quickly consolidated and in a very lucid and intelligent way turned its enemies into its brothers in Christ. Already in the tenth century in the characters of the brothers Cyril and Methodius from Thessalonica the church recognized enlighteners and missionaries of the Slavs. For realization of this project it was necessary in the first place to create Slavic alphabet and translate parts of the Old and the New Testament, as well as part of church services into Slavic language, that is to say into language that the newcomers could understand. Still, their work was not by any means simple, as from the very beginning they faced the resistance of the suppo rters of the three languages heresy, according to which there are only three languages given by God for sermons and church services. Those were the languages in which the accusation of Christ was inscribed on the Cross: Jewish, Latin and Greek. The results of their mission confirmed the legitimacy of such an effort. Everyone could hear about Christ in his own language and understand what was said. This bore abundant fruit, as soon it proved that the Slavic meek soul was a fertile soil for sowing with Christian faith.
 
On their return from their mission they were accompanied by many disciples, who continued their mission and work. Among them was Saint Clement of Ohrid, who would become the first Slavic bishop and who, together with Saint Nahum would build the first Slavic monastery on the shore of Lake Ohrid, and establish the first Slavic university in Ohrid. At this university the students learned to use the Slavic alphabet, read and write, but also cultivate the land and engage in agriculture and grafting of fruit trees.
 
All this created conditions, and at the same time need for establishing own church. In the second half of the tenth century Tsar Samuel founded his empire and established Prespa as its capital. Carried by the idea of reviving the glorious Justiniana Prima, he translated the holy relics of Saint Achiles from Larissa to the island of Achiles in Lake Prespa and on this spot established the Patriarchate of Prespa. Several years later the seat of the Empire was moved to Ohrid, and together with it also the Patriarchate seat. In future the Patriarchate would be called the Patriarchate of Ohrid. It is necessary to emphasise that in the same time in parallel also existed the Patriarchate of Trnovo, as in the future and up to this day there have been efforts the Patriarchate of Ohrid to be characterized as Bulgarian or Greek archbishopric. During the reign of Samuil all bishops were of Slavic descent. In 1014 Byzantine Emperor Vasilius II, of Macedonian descent, attacked Samuil on  the mountain Belasica, which is located on the today’s border between Macedonia, Greece and Bulgaria. The troops of Samuil were defeated and captured. Following the assassination of Niciphorus Botaniates, the army leader who won this important victory over Samuil’s son Gavrilo Radomir, Vasilius decided to blind the captured army in revenge. 14000 soldiers were blinded and one eye was left to each hundredth soldier to lead his fellow soldiers back to Prespa and Ohrid. Before long, Samuel stricken with grief fell ill and died. The empire was left without an emperor and Vasilius brought the Patriarchate of Ohrid down to the rank of archbishopric and in charge of Greek bishops. In the following period on the throne of the Ohrid Archbishopric often change Greek and Slavic archbishops. Slavic bishops frequently travelled to Russia where they took part in its massive Christianization.

One of the major strikes on the Ohrid Archbishopric is doubtlessly the separation of the Patriarchate of Pec in the twelfth century. Very soon, in only a several years, in the spirit of brotherly love the schism was overcome, the Pec Patriarchate became autocephalous and both churches continued to exist in brotherly love up to their abolition.
 
The fall of Byzantium and the arrival of the Turks on the Balkans and on the territory where the Ohrid Archbishopric functioned did not cause abolishment of the Archbishopric, so it continued its activity and care for its flock, for its faithful people.
 
By decision of the Porta, that is the Turkish Parliament during the reign of the sultan Mustafa III and based on the argumentation that churches were poor and were not in situation to pay the taxes to the Ottoman Empire, in 1765 the Patriarchate of Pec was abolished and two years later in 1767 also the Patriarchate of Ohrid. The last Archbishop of Ohrid Arsenius, of Slavic descent, was sent to prison on the Holy Mountain Athos. Its bishoprics were given to the Patriarchate of Constantinople for governance, which sent Greek clerics and once again attempted to impose the Greek language as liturgical. All found service books in church Slavic language were collected and publicly burned in front of the church of the Holy Mother of God Peribleptos in Ohrid.
 
Luckily or unfortunately, in this period the Bulgarians establish their own exarchy that for its part is schismatic in relation to Constantinople. What comes next is an open fight in the field for increasing the number of followers on both sides. In many towns in the south of Macedonia at the same time different churches were built, called by the people simply Bulgarian or Greek churches. The advantage of the exarchy laid in the fact that it used a language more similar to the Macedonian. The mission of both churches was national. This unseen antagonism between these churches left space for rise of Protestantism in the south-eastern part of Macedonia in the beginning of the 20th century.
 
The American Protestant Mission brought Gospels in mother tongue to political prisoners in Thessalonica and offered them liberation in exchange of becoming its preachers in their native villages.
 
In this period take place the Balkan wars and the recruitment of Macedonians in the Serbian, Bulgarian and Greek armies. It was not unfamiliar a brother to shoot his own brother, having been recruited in opposite armies.
 
With the Bucharest peace agreement from 1913 the territory of the ethnic Macedonia was divided into three parts: Greece 50%, Bulgaria 10% and the Kingdom of Serbs, Croatians and Slovenians, later to become known as Yugoslavia, 40%.
 
The territory of today’s Macedonia fell under the Kingdom of Serbs, Croatians and Slovenians. The Serbian Orthodox Church that in the meantime was established as Metropolis of Karlovac strengthened and was restored as Patriarchate of Pec, which afterwards purchased from Constantinople the jurisdiction over this territory. Then the entire high clergy of the Patriarchate of Constantinople and of the Exarchy was withdrawn. This clearly speaks about the fact that these priests did not feel Macedonian people as their own kin, as people for whom they should fight and not renounce. The Serbian Orthodox Church sent a number of its bishops in several towns in Macedonia. In a short time Byzantine church chanting was discarded and replaced by chanting according to Mokranjac, which was called so after the person who noted it.
 
The Second World War broke out. In the partisan troops autochthonous priests could frequently be found. Among them and the people appeared the idea to establish their own Macedonian Orthodox Church following the example of all other orthodox churches. Thus, in 1944 in the village of Vranivci the initiative board for establishing the Macedonian Orthodox Church was set up. In March 1945 in Skopje the first assembly of church and people was held at which the resolution was passed to restore the Ohrid Archbishopric in the appearance of the Macedonian Orthodox Church. The Serbian Orthodox Church as the church which last had the jurisdiction over this territory rejected the assembly’s decision at their hierarchs’ assembly.
 
They would not accept the decision and based on that they made a proposal the church in Macedonia to be autonomous church instead of autocephalous. At the second assembly of church and people held in Ohrid in 1958 the proposal was approved to restore St. Clement’s Archbishopric of Ohrid as Macedonian Orthodox autonomous church headed by bishop Dositeus as its archbishop. The hierarchs’ assembly of the Serbian Orthodox Church approved this decision of the church and people assembly by their decisions no 47/1959 and 6/1959, protocol 57 of 17/4 June 1959.
 
The decision on the autonomy of the MOC was confirmed by the joint hierarchs’ liturgy celebrated by Serbian Patriarch German on July 19, 1959 in the church of St Minas in Skopje, at which bishop Clement was consecrated as Metropolitan of Prespa and Pelagonia. With this the synod of the SOC remained in canonical and liturgical unity with the MOC through its patriarch. A few days later in Stip bishop Nahum was consecrated as Metropolitan of Zletovo and Strumica. The holy hierarchs’ synod of the MOC was already completely staffed as all other bodies and organs that resulted from the constitution of the MOC on church level and on eparchy level.
In May 1962, accompanied by the Serbian Patriarch German and several other bishops of the SOC, the Russian Patriarch Aleksey visits Macedonia with his Metropolitans Nicodemus and Poemen and a few high priests of the Russian Church. On the feast day of Sts. Cyril and Methodius in the church of the Holy Mother of God – Kamensko in Ohrid Patriarch Aleksey, Patriarch German and Macedonian Metropolitan Dositeus celebrated hierarchs’ Divine Liturgy. This was the first time Macedonian hierarchs to concelebrate Divine Liturgy with hierarchs of other autocephalous church.
 
In 1966 the relations with the Serbian Orthodox Church went downhill again. Faced with the new difficulties and withdrawals of decisions on the part of the SOC, on July 17, 1967 in Ohrid the holy synod of the MOC convened the third assembly of church and people and following the celebration of Divine Liturgy, the MOC was declared autocephalous on this day, exactly 200 years after its abolishment by the Turkish Parliament.
 
In the same 1967 the secondary theology school was established and ten years later also the faculty of theology. Efforts have continually been undertaken to translate numerous theological and service books and texts into Macedonian language.
 
In September 1991 by a referendum decision Macedonia becomes independent country with its own borders, people, language, culture… Nevertheless, all this could not end the isolation of the MOC imposed by the other orthodox churches.
Aware of the damage caused by the isolation from the remaining orthodox world, the MOC made a decision to request negotiations with the SOC. The negotiations for solving the status of the MOC, between the MOC and the SOC began in 1998. For these reasons both churches established their negotiation commissions and intensively worked on the matter.
 
The SOC , as the church that last had jurisdiction over the territory of Macedonia does not agree the MOC to have autocephalous status, but proposes autonomy. On the other hand the Patriarchate of Constantinople which can bring resolution to the case as the church first in honour among orthodox churches, as church of Greek provenience agrees with the autocephalous status of the MOC, yet does not agree the name of the church to contain the word “Macedonian”.
 
 
The negotiations were discontinued when the MOC commission under the public pressure withdrew the signatures on the last draft agreement, in which acceptance of autonomous status was offered. Still, we have to understand that this problem is no longer on church lever, but rather on pastoral. Macedonian people consider this agreement as betrayal of the idea of autocephalous church. The media support this opinion considering it also as retreat in the dispute with Greece about the name of the Macedonian state. The Macedonian negotiation commission requested a new round of negotiations to find more adequate solution that would be acceptable for Macedonian faithful people and the wider public. Yet, the SOC refused this proposal and in its place a public call was issued to the clergy and the faithful in Macedonia for partial solution of the problem. The Serbian Patriarch Pavle called everyone individually to enter in liturgical unity with the Serbian Orthodox Church.
This created new difficulties in the church. One of the eight bishops of the MOC decided to accept the proposal of the patriarch for unity with the SOC. This drew a negative reaction from the clergy of the MOC, the faithful and the entire Macedonian public. Metropolitan Jovan who decided to accept the proposal of the SOC, after a short time was appointed as exarch of the SOC in Macedonia and on his request the SOC consecrated another two bishops so that a parallel synod in Macedonia could be established.
 
The holy hierarchs’ synod of the Macedonian Orthodox Church cannot accept the offered solution, which everyday nevertheless proves to be a wrong and forced way of overcoming the schism. On several occasions the SOC was requested to sit on the negotiation table, yet the requests are regularly refused on their part.
Nevertheless the Macedonian Orthodox Church does not sit still. Mobile diplomacy of the MOC is continually active seeking support from the orthodox churches relived from nationalism.
 
The diocese of the Macedonian Orthodox Church is not restricted only to the territory of the Republic of Macedonia, but spreads outside the borders of the country everywhere that Macedonians live – in Europe, America, Canada and Australia.
 
In accordance with article 17 of the decision for declaring independence the Macedonian Orthodox Church does not stop being an administrative part of the one, holy, catholic and apostolic Church that is governed by the Holy Scriptures, the works of the holy fathers of the church, the apostolic rules and the canons of the ecumenical and local councils. All these rules are observed within the MOC and the MOC continues to be governed by these rules.
 
The Macedonian Orthodox Church, until the final resolution of the problem, peacefully prays for its people and believes in the support of its sister churches.
 
Посети: {moshits}